Kỳ này , Minh Ngọc đề cập đến hai chủ đề giáo dục gồm giáo dục từ tiểu học đến đại học để những người sống ngoài Úc biết giáo dục ở đây khác với nước mình đang sống như thế nào. Đề tài thứ hai là luật pháp dân chủ của Úc gây phiền phức cho nhà cầm quyền Úc như thế nào. Cụ thể như có  nhiều người Việt sau khi đi du lịch VN và  các nước Á châu trở về  bị bắt vì có dấu trong hành lý cần sa và bị phát hiện. Họ phạm tội vì nghe theo lời xúi dại của bọn xã hội đen, đi chơi VN một chuyến, lấy lại được chi phí, nếu đem hàng về trót lọt sẽ được xóa hết nợ và còn có tiền thưởng. Những vấn đề này có thể cũ đối với dân Úc nhưng là điều lạ với chúng ta, đọc rất bổ ích(SOS)

Chủ  đề tháng này, Minh Ngọc sẽ đề cập đến 2 đề tài : Giáo Dục và Luật Pháp tại Úc

1.-Giáo dục: Học trình tại Úc gồm :

A.-  Chương trình Tiểu học và Trung học 12 năm, từ lớp 1 đến lớp 12, dành cho học sinh từ 6 tuổi đến 18…(không kể 2 năm Pre school = Vườn trẻ, cho trẻ em 4 tuổi  và  Kindergarten = lớp Mẫu giáo, dành cho các em ở độ tuổi lên 5.

B.-Chương trình Đại học: Cuối năm học của  lớp 12, vào khoảng trung tuần tháng 10, các học sinh Úc sẽ thi tốt nghiệp Trung học, gọi tắt là HSC (High School Certificate), áp dụng tại Tiểu Bang NSW. Tên gọi này được thay đổi khác nhau tuỳ  theo từng Tiểu Bang nhưng đó là 1 điều kiện – ắt có và đủ – để buộc các học sinh Úc phải qua kỳ thi HSC và hội đủ số điểm tối thiểu trước khi được chấp nhận vào Đại Học. Chẳng hạn như muốn vào ngành Nha, Y,Dược.. HS Úc phải đạt điểm trên 99%, sau đó là vào các ngành Luật – Kinh Doanh và Thương Mại, Điện –Toán IT (điểm từ 90% đến 99%). Sau đó mới đến các ngành khác như Giáo Dục, Xã Hội, Kiến Trúc… Nhờ có thang điểm này, nên việc chọn ngành học rất dễ dàng cho các HS và cũng không có gì để các HS khác phân bì tại sao mình không được vào các ngành mình ưa thích, lý do là vì điểm HSC của Em không đạt tiêu chuẩn đã đặt ra. Như đã nói trên đây, các HS sẽ nhận được kết quả thi HSC khoảng sau 2 tuần, trước Lễ Chúa Giáng Sinh. Để tiết kiệm thời gian chờ đợi kết quả HSC, Bộ Giáo Dục (BGD) Úc sẽ gởi kết quả bằng các hình thức như qua máy Điện Toán (computer) – mỗi HS lớp 12 được cấp cho 1 số cá nhân (ID number) để theo dõi kết quả thi HSC hoặc được gởi tin nhắn (SMS) trên ĐT di động và cuối cùng BGD mới gởi kết quả qua bưu điện. Đã có HS chỉ học hết lớp 11 nhưng nản chí, bỏ học muốn vào quân đội, cũng không được chấp nhận, đành phải trở lại mái trường theo học cho xong chương trình lớp 12 để dự thi HSC.

Hàng năm Tổ chức Cộng Đồng NVTD tại các Tiểu Bang trên nước Úc đều có truyền thống làm lễ Vinh Danh các HS Việt Nam đậu bằng HSC từ 99% trở lên và sẽ mời các em đến nhận quà cùng bằng khen tại Hội Chợ Tết Âm Lịch, thường là vào tháng 2 Dương Lịch.( Xin xem lại Lá thư Úc châu tháng 2)

Điểm đáng ghi nhận là Học sinh VN thường là có bản chất thông minh, lại rất chăm chỉ học hành, đi học ở trường về thường là 3g30 hay 4g00, nghỉ ngơi 1 chút, sau đó các em  lại đi học thêm ở các Trung Tâm dạy luyên thi hay học kèm các môn chính như Tóan, Lý Hóa, Anh Văn v.v…Dĩ nhiên chỉ có các gia đình VN trung lưu hay khá giả mới chịu đóng học phí cho các em đi học thêm sau giờ học hàng ngày hay vào các ngày Thứ Bảy / Chúa Nhựt. Trong khi đó, HS Úc ham chơi hơn ham học, ít khi các em chịu đi học thêm ngoài giờ hay cuối tuần. Đó là lý do mà tại sao trong danh sách các HS đậu với điểm HSC cao lại bao gồm 2/3 là tên các HS mang sắc tộc  Á châu như VN, Korea, Nhật, Trung Hoa, Đài Loan, Singapore, Thái…v.v. Đây là 1 điểm son cho người Á châu, do đó mà ngày nay nhiều người gốc Việt đã có những chỗ đứng đáng nể vì, nắm các vị trí then chốt trong các ngành Hành Pháp, Lâp Pháp và Tư Pháp, Khoa học, Kỹ Thuật với những mảnh bằng phát minh được công nhận tại các nước tiên tiến từ Âu châu qua Mỹ, Canada, Úc v.v. Đã có 1 nhà báo người Việt bên Mỹ đã có công ngồi biên soạn 2-3 cuốn sách lấy tựa đề “ Vẻ Vang Dân Việt “để ghi chép tất cả tiểu sử và các phát minh của các người Việt nổi tiếng trên thế giới đang sinh sống tại các nước trên đây.Thật là 1 kho tàng chất xám của Người Việt ở nước ngoài.

2. Luật pháp: Bên cạnh những hình ảnh nổi bật nét tích cực, hào hùng và đáng khích lệ trên đây, thì cũng có những hình ảnh tiêu cực và bi quan không kém, cũng của người Á châu mà tiêu biểu là người Việt mà MN xin kể ra sau đây :

            A.Tệ nạn buôn bán và phổ biến xử dụng ma tuý : Theo báo chí, các băng đảng gốc Việt ở Úc đang mang nhiều nông dân người Việt qua Úc, dưới dạng visa du lịch ngắn hạn 3 tháng để trông coi các nông trại trồng cần sa (tên Anh ngữ là Cannabis / marijuana ). Theo báo Herald Sun trích nguồn tin từ Cảnh sát Úc cho biết gần 50% con số các can phạm bị đưa ra Toà vì liên quan đến vấn đề trên đây là gốc người Việt.

                Theo lời Ông John Lawler, Cảnh Sát Trưởng Hình Sự Úc, thì trong vòng 5 năm trở lại đây, việc trồng ma tuý trong nhà ở Úc đã gia tăng và đa số đều có dính líu đến các băng đảng quốc tế. Lúc đầu, một số người nòng cốt được cử đi Canada “tập huấn  kỹ thuật trồng cỏ”, tiếng lóng của trồng cần sa  trong nhà gọi là phương pháp thuỷ canh, rồi trở về phổ biến đi các nước Úc và Âu châu như Anh, Pháp, Đức…Lúc đầu, người chủ trương chỉ cần thuê, mướn 1 căn nhà có độ 4-5 phòng che kín hết các cửa sổ, để bên ngoài không ai phát giác, sau đó biến các căn phòng này thành nơi trồng tỉa, cần sa được trồng  trong các bình, chậu có chứa nước và được chăm sóc phân bón đã hoà tan trong nước mỗi ngày. Ánh sáng mặt trời giúp cây tăng trưởng sẽ được thay thế bằng các bóng đèn cực mạnh hàng ngàn KW, cháy sáng ngày đêm 24/24 và phải dùng các hệ thống quạt để điều hoà nhiệt độ trong phòng, do đó nếu dùng đồng hồ điện chính thức thì sẽ bị công ty điện lực phát giác, đành phải nghĩ đến việc câu trộm điện ngoài đường, không qua đồng hồ điện kế. Khi bị bắt sẽ bị truy tố các tội: trồng tiả và phổ biến loại ma túy bị cấm đoán, ăn trộm điện, làm huỷ hoại xã hội, đầu độc tương lai đám trẻ.

Nhưng bất chấp các hình phạt (có khi chỉ bị 4-5 năm tù), sau thời gian bị thọ án, các phạm nhân đa số đều bị trả về VN vì là các thành phần làm mướn, tòng phạm. Rất hiếm khi bắt đưọc bọn chủ chốt, vì bọn này có nhiều mánh lới né tránh, khó mà phát hiện.

            B. Đi du lịch VN và khi trở về mang theo bạch phiến, tiếng lóng là mang trắng, vì nó hiện diện dưới chất bột màu trắng. Đã có rất nhiều người VN sau khi đi du lịch VN và  Á châu trở về  bị bắt vì có dấu trong hành lý và bị phát hiện do quan thuế – hải quan – dùng chó đánh hơi hay dùng máy dò tìm gắn tại các nơi kiểm soát hành lý. Đây chỉ là thành phần cắc ké đem vài ba trăm gram dấu trong va-ly hay nuốt trong người … không làm sao thoát được các trạm kiểm soát với các kỹ thuật tinh vi!! Lý do phạm tội là vì trót sa vào vòng cờ bạc, thua nặng, vay nợ xã hội đen chồng chất, đành phải nghe theo lời xúi dại của bọn này, đi chơi VN 1 chuyến – thường là được trả tiền vé máy bay khứ hồi, ăn ở khách sạn không tốn tiền, chỉ cần đem hàng cho bọn chúng, nếu trót lọt sẽ được xóa hết nợ nần và còn có tiền thưởng. Nhưng rời bất dung gian!! “Thiên võng khôi khôi – sơ nhi bất lậu” mà.

Còn 1 số các tội phạm Quốc Tế, tổ chức đem vào Úc dưới dạng dấu trong các container, qua các thùng chở đồ gởi bằng đường biển, nhập cảng máy nước nóng, tủ lạnh, xe hủ lô cán đường.v.v Tổ chức này có khi đem vào hàng trăm ký-lô, nhưng vẫn bị theo dõi và phát hiện ngay từ điểm khởi hành cho tới khi tàu cập bến tại Úc (qua Cảnh sát Quốc Tế- Interpol)

.Những lô hàng này nếu trot lọt, chúng có thể kiếm được vài ba trăm triệu dollars!! Nhưng khi bị phát hiện và bắt giữ, thường là bi kêu án tù vài chục năm hay chung thân.

3. Quyền được giữ Im Lặng ở Tiểu Bang (TB) NSW / Australia.

Tại NSW, khi bị Cảnh Sát (CS) bắt giữ và khi họ bắt đầu phỏng vấn nghi phạm, thông lệ của CS là câu nói “Quý vị không phải nói hay làm bất cứ điều gì nếu quý vị không muốn, tuy nhiên những gì quý vi làm hay nói, sẽ được ghi nhận (qua điã nhựa thu âm và thu hình điện tử) để dùng làm bằng chứng tại Toà sau này).

Khi nói câu đó, chỉ là 1 thủ tục bình thường, vì ai cũng muốn im lặng cho xong chuyện, hay là đợi đến khi gặp Luật sư biện hộ cho mình, mới bắt đầu thổ lộ bầu tâm sự để nhờ tư vấn.

Rõ ràng là những quy định nói trên của pháp luật gây khó khăn rất nhiều cho CS trong việc thu thập chứng cớ để hoàn tất việc điều tra và hồ sơ cáo trạng cho Công Tố Viện đưa ra Toà.Thật là điên tiết khi CS gặp phải một nghi can không hề hé răng nửa lời. Ở một số nước khác thì nghi can cứ việc bị “ốm đòn” vì thái độ im lặng này. Do đó mà hiện đang có các cuộc vận động để Quốc Hội TB/NSW thông qua các sắc luật mới để buộc các nghi can phải nói khi bị thẩm vấn. Từ nay nếu nghi can giữ sự im lặng khi bị tra hỏi 1 điều gì thì khi ra Toà, nghi can cũng sẽ không được dùng các điều đã không cung khai đó – khi bị CS thẩm vấn – để dùng cho việc bào chữa lý do phạm tội. Thế mới là công bằng chứ!!

4. Kẽ hở của Luật pháp: Một trường hợp tiêu biểu. Một kẻ tên A nào đó tính đột nhập vào nhà ông B tính ăn trộm. Khi bước lên mấy bục gỗ ở thềm nhà, chẳng may các bục gỗ này lâu ngày thấm nước mưa, làm tên A té gãy chân, tên A bèn kiện Ông B ra Toà theo Luật Trách Nhiệm Công Cộng –TNCC- (Public Liability), vì tên A lập luận là Ông B không chăm sóc nhà cửa, khiến tên A bị té gãy chân. Trong khi ông B đổ lỗi là tên A tính vào nhà Ông để ăn trộm thì ráng chịu, còn đòi bồi thường gì nữa. Tên A cãi lại là, hắn chỉ tính vào nhà Ông B để mượn điện thoại gọi bạn đến sửa xe bị hư gần nhà Ông B mà thôi. Kết quả tên A vẫn được Chính Phủ bồi thường theo luật TNCC trên đây!!! Ngay cả khi khách bộ hành đi trên đường dành cho người đi bộ mà lỡ bị té ngã vì vấp phải những chỗ lót gạch không đều hay có lỗ thủng, bị ngã gãy chân tay hay bể đồng hồ, đồ trang sức v.v.. cũng có quyền kiện Hội Đồng Thành Phố theo luật TNHH trên đây.

5. Luật bảo vệ Chống Bạo Hành Tại Gia: Domestic Violence.-AVO- Án Lệnh cấm bạo hành

Bên Úc, các Bà hay kiện các Đức Ông chồng ra toà vì tội Bạo hànhTại Gia (cũng có khi là các Ông, nhưng không hiểu vì sao các Ông ít khi chịu thưa gởi ra Toà – vì sợ bị chê là Hội Viên Hội SOVO chăng?). Đại loại là Luật này nhằm bảo vệ các Bà khi bị các đức Ông chồng vì nổi nóng sau khi tranh cãi 1 vấn đề gì đó mà không thắng hay bị các Bà lắm lời đay nghiến, bèn nổi nóng thượng cẳng chân, hạ cẳng tay 1-2 cái. Liền bị các Bà dùng điện thoại gọi ba số không -000- liên lạc với Cảnh Sát để báo cáo sự việc, chỉ trong vòng 5-10 phút sẽ bị CS đến nhà tặng cho đôi vòng số 8, đưa về đồn điều tra ngay lập tức. Sau khi bị thẩm vấn, nếu CS có đủ bằng chứng về thương tích qua sự cung khai của người vợ, giấy chứng thương tích của Bác sĩ, hình chụp v.v.. thì vài ngày sau người chồng sẽ bị đưa ra Toà để chịu án phạt , đóng tiền phạt, hay “ủ tờ”, tùy theo mức độ của vết thương… Do đó mà các Bà bên này “có giá” lắm vì ỷ y được pháp luật bảo vệ tới nơi tới chốn. Một khi nội vụ đã được đưa ra CS thụ lý hồ sơ tội phạm, có khi các  Bà Vợ hay CS sẽ xin áp dụng án lịnh Cấm Bạo hành, tuỳ theo mức độ.

Nội dung Án Lịnh AVO nói trên đây, có khi cấm người chồng đến gần bà vợ trong  đường kính 2-300 mét , như vậy có nghĩa là chàng phải dọn ra khỏi nhà ngay lập tức, CS sẽ áp tải người chồng về nhà lấy quần áo, thuốc men, vật dụng cá nhân, bái bai căn nhà cũ, sang cư ngụ tạm ở nhà bố mẹ , anh em ruột hay đi mướn flat ở 1 mình cho đến khi hết hạn AVO, thường là 1 năm nếu Bà vợ không xin gia hạn sau khi hết hạn. AVO cũng cấm ông chồng không được gọi điện thoại về nhà cũ để chửi bới, trách móc hay đe doạ, theo dõi ngoài đường khi vợ đi shop hay đi chợ.

Đa số các cặp vợ chồng đã bị AVO áp dụng, thì sau thời gian 1-2 năm đều đi đến con đưòng cùng là ly thân và ly dị. Đường ai nấy đi = “Sugar you, you go, Sugar me, me go” thôi!!

MN xin tạm ngưng ở đây. Hẹn gặp các Bạn tháng sau. Chúc Sức Khoẻ và Hạnh Phúc.

 Minh Ngọc

H1: Trên thềm ga, HS chờ xe lửa về nhà

H2: Bên trường Đại học KT Sydney

H3: Sydney về đêm, trước International Students Centre

                        H4: Trong Tòa án Sydney

      H5: Trước phòng xử án 14B, tầng 14 ( Tòa án Sydney)