Hữu Phủ Quốc Công Tống Phước Hiệp thuộc dòng dõi Quận Công Tống Phước Trị , quê ở huyện Tống Sơn tỉnh Thanh Hóa .  Đời chúa Võ Vương Nguyễn Phúc Khoát (1738-1765), Tống Quốc Công được bổ nhiệm làm  Lưu Thủ Long Hồ Dinh

( Gồm cả từ Vĩnh Long đến Hà Tiên, An Giang…. Khoảng thời gian ước chừng từ 1738 đến 1774  )

Ngài tận tụy với chức vụ, mưu lợi cho dân chúng, việc trị an được tốt đẹp .

Đến đời chúa Định Vương Nguyễn Phúc Thuần. Năm 1771, có giặc Xiêm cướp đất Hà Tiên, Đô Đốc Mạc Thiên Tứ thất cơ, bỏ chạy sang Trấn Giang (địa phận Cần Thơ ngày nay) cấp báo với Long Hồ Dinh. Tống Quốc Công đem binh thuyền cứu viện, thắng quân Xiêm nhiều trận. Chúng tan rã, rút lui .

Năm 1776  chúa Định Vương Nguyễn Phúc Thuần đặc tiến phong làm :  Hữu Phủ Quốc Công    

Tháng 6, mùa hạ năm Bính Thân (1776) Tống  Quốc Công bịnh mất tại Gia Định Thành. Lúc bấy giờ dân chúng Long Hồ Dinh nghe tin, lấy làm thương cảm đồng chịu tang, chợ búa nghỉ bán 3 ngày, phố phường đều đóng cửa, kẻ làm ruộng ngưng cày cấy, dân chày lưới đem ghe về bến, dân tình đều than khóc.

Mọi người lộ vẻ ai bi thảm thiết, nhớ tiếc một đấng Tiền Hiền, vào sanh ra tử bồi thành đấp lũy bảo vệ giang sơn, đem lại sự ấm no cho dân chúng

Sau khi mất, Tống Quốc Công được sắc chỉ cho lập Miếu Thờ tại thôn Trường Xuân, huyện Vĩnh Bình, Long Hồ Dinh (Đường 30-4/ P.1- Thành Phố Vĩnh Long ngày nay )  .

Năm Gia Long thứ 9 ( Canh Ngọ 1810 ) nhà vua cho thờ cụ nơi miếu Trung Tiết Công Thần. Đời Minh Mạng, lại truy phong làm Trung Đẳng Thần vào ngày 24 tháng 9 năm Minh Mạng thứ ba ( 1823 ) . Sắc văn thờ tại Miếu Hội Đồng :

“ Huân liệt công thần, đặc tiến Phụ Quốc Công, Chưởng hiền phủ, tặng Tống Quốc Công, Kinh sự gia phong Phò Chánh viên trạch Trung Đẳng Thần “

Vía Tống Quốc Công nhằm mùng 2 và mùng 3 tháng 6 âm lịch hàng năm.  Một trong những câu đối tại miếu thờ :

 Quốc vận trung hưng. Lân Các thinh danh, thiên cổ tại .

Công Bình chánh đại. Long Thành  hương hỏa, vạn niên xuân .

( Tư liệu trích dẫn  : VĨNH LONG XƯA  của Huỳnh Minh . NXB Thanh Niên . 2002 . Trang  62-63-64 )

Tư liệu  tham khảo :

( ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN TIỀN BIÊN. NXB Khoa Học Xã Hội. 1995.Trang 132-133-134 )

( GIA ĐỊNH THÀNH THÔNG CHÍ của Trịnh Hoài Đức . NXB Giáo Dục 1999 )

   Ban Hội Hương Đình Thần Tân Giai  

PHẦN 2

VIỆC PHỤNG THỜ

Qua sách sử ghi lại, theo tư liệu dẫn trên . cho thấy Quốc Công Tống Phước Hiệp là một vị tiền hiền có công ở giai đoạn đầu khai khẩn đất đai xứ sở Long Hồ Dinh nay là tỉnh Vĩnh Long nói riêng và nhiều vùng đất Nam Bộ nói chung, trong giai đoạn lịch sử cuộc Nam Tiến của các đời Chúa Nguyễn.

Sử nhà Nguyễn gọi là giai đoạn Tiền Biên, chép  trong ĐẠI NAM THỰC LỤC TIỀN BIÊN .

(Từ Gia Long -1802- về sau gọi là giai đoạn Chánh Biên, chép trong ĐẠI NAM THỰC LỤC CHÁNH BIÊN .)

Hành trạng của Hữu Phủ Quốc Công Tống Phước Hiệp thuộc về giai đoạn Tiền Biên, là giai đoạn “9 đời Chúa Nguyễn” tiến hành cuộc Nam Tiến vĩ đại, mở nước về phương Nam, để chúng ta có được vùng đất Nam Bộ ngày nay. Công nghiệp vô cùng to lớn với nước Việt Nam ta.

Quốc Công Tống Phước Hiệp là người hiền đức thương dân, lo cho nước. Nên khi nghe tin ngài mất người dân Long Hồ Dinh kêu khóc tiếc thương, miếu thờ cụ được lập ở Long Hồ, quanh năm hương khói trải qua hàng trăm năm không dứt.

Trước đây ngài được phụng thờ tại Miếu Quốc Công  tọa lạc tại đường Tống Phước Hiệp thuộc Hộ 1 xã Long Châu quận Châu Thành tỉnh Vĩnh Long ( nay là đường 30 tháng 4, phường 1, thành phố Vĩnh Long tỉnh Vĩnh Long .

Do quá trình biến thiên của lịch sử, Miếu thờ không còn, những di vật bị thất tán. Miếu thờ ngày xưa hiện nay đã trở thành Nhà Văn Hóa Thành Phố Vĩnh Long. Một thời gian sau linh vị của ngài mới được người dân tạm đem phụng thờ tại Đình Tân Giai thuộc khóm 1, phường 3, TX Vĩnh Long. Di vật còn lại hiện được bảo quản, phụng thờ tại đình gồm có 1 thanh kiếm lệnh và 2 lá cờ Mao – Tiết .

Vào năm 2005, lễ vía của ngài được Sở Văn Hóa Thông Tin và Bảo Tàng tỉnh Vĩnh Long cho  khôi phục tại Đình Tân Giai .

Đến năm 2007 được UBND Tỉnh Vĩnh Long chấp thuận cho tiếp thờ tự và tổ chức lễ giỗ hàng năm theo công văn số : 2931/UBND-VX ngày 17/10/2007 do P.Chủ Tịch UBND Tỉnh Vĩnh Long Lê Thanh Xuân ấn ký.

 

 

PHẦN 3

———————————

VỀ NGUYỆN VỌNG PHỤC HỒI MIẾU THỜ

Ngày nay điều kiện kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội của đất nước đã ổn định và phát triển, đời sống người dân từng bước được nâng cao, nhu cầu tín ngưỡng tâm linh được rộng khắp, nên nhiều người dân bản địa tỉnh Vĩnh Long và nhất là nhiều cựu học sinh trường THPT Tống Phước Hiệp trước đây (nay là trường THPT Lưu Văn Liệt) tha thiết có nguyện vọng được khôi phục lại Miếu thờ ngài Tống Phước Hiệp ngay trên địa điểm khi xưa, nhằm phục vụ nhu cầu văn hóa tâm linh để tưởng niệm đối với bậc tiền hiền có nhiều công lao cống hiến nơi mảnh đất mình cư ngụ.

Nhất là theo tâm nguyện của cố Hòa Thượng Thích Đắc Pháp- nguyên Trưởng Ban Trị Sự GHPGVN Tỉnh Vĩnh Long lúc còn sinh tiền Hòa Thượng cũng hằng ước mong khôi phục lại Miếu thờ ngài Tống Phước Hiệp.

Dựa vào nguyện vọng trên, năm 2013 Ban Bảo Vệ Di Tích lịch sử văn Hóa, Ban Hội Hương Đình Thần Tân Giai, đã làm đơn kính gởi đến lãnh đạo các cấp trong tỉnh xin được phục hồi miếu thờ ngài Hữu Phủ Tống Quốc Công tại vị trí cũ ngày xưa .

Về khía cạnh tâm linh, Ban Bảo vệ và Ban Hội Hương rất mong được duyên lành thành tựu viên mản nguyện vọng nêu trên .

Trên đây là tư liệu do Ban Hội Hương đình Thần Tân Giai sưu tầm và tổng hợp từ những nguồn tư liệu chính thống của nhà nước hiện hành .

Tư liệu nầy dành để tuyên đọc trong những ngày lễ vía  và cung cấp cho cá nhân, tổ chức đến tham quan chiêm bái học tập nghiên cứu về  ngài Tống Quốc Công.

Phường 3 TP.Vĩnh Long ngày 14-6-2016

Hội trưởng Hội Hương Trang Thuận Thái .