CHỮ “DŨNG ” CỦA THẦY
Một cô giáo tận tâm, tận lực lúc nào cũng hết lòng vì học trò thân yêu, Hoành Châu, lúc nào cũng không quên một người thầy học cũ đáng kính. Từ lâu HC thường làm thơ, hôm nay nữ sĩ có thay đổi một chút, chuyển qua văn xuôi, viết để nhớ lại một người thầy nhân ngày nhà Giáo Việt Nam. PR
Năm ấy 2008, mới cuối tháng 10 mà trời như sắp lập đông, cái rét nhè nhẹ mang theo hơi ẩm của những ngày cuối thu khiến mọi người phải tìm đến áo len, áo khoác. Tôi không ngoại lệ , vừa phụ họa cho tiết trời trở sớm và vừa làm duyên làm dáng cho cánh quần hồng. Bức ảnh trên là do Mai con gái của thầy Lê Tương Ứng (cô là giảng viên Đại Học Cần Thơ ) chụp và tự lưu vào máy, phía sau bức ảnh còn có lời đề tặng của thầy. Bảy năm rồi còn gì! Buổi sáng ấy tôi nhớ rõ như in khi điện thoại bàn reo vang …
– Alo. Cô Châu đây .
– Thầy Ứng nè Hoành Châu cách cách ơi! Giọng thầy thật rõ, chậm rãi và ấm áp .
– A . Em kính chào thầy. Cô vẫn khỏe hở thầy?
– Ừ . Hôm nay con Mai nó dìa, sáng mốt nó qua lại Cần Thơ . Chiều ghé nhà thầy lấy chữ “Dũng “. Thầy viết tặng cho em rồi nè .
– Hoan hô thầy. Chiều 3 giờ em tới được hong thầy ?
– Sớm hơn cũng được không sao, con Mai nó nhắc Cách Cách hoài hè .
( Cười ) . Dạ.
Buông điện bàn xuống lòng thật nhẹ, cuộc sống đáng yêu làm sao …về một người thầy học cũ. Chỉ nhớ hồi nào không rõ, tôi có nhắc đến chữ “Dũng ” khi tiếp chuyện với thầy , lúc ấy thầy hứa sẽ viết cho tôi một chữ “Dũng “, lần lửa ngày qua tôi quên mất chuyện đó, thế mà ….
**
Trong ba chữ Bi -Trí – Dũng tôi biết khá rõ về Bi và Trí vì có học giáo lý ở chùa Siêu Lý trước 2009 nhưng chữ ‘Dũng ” tình thật tôi vẫn còn mù mờ; hơn nữa bản chất sợ đủ thứ của tôi (sợ ma, sợ rắn, sợ trộm, sợ kẻ xấu ) cũng là động lực khiến tôi cần học hiểu và thực hành chữ “Dũng” nơi thầy.
Thầy bảo nghĩa của chữ “Dũng” rất rộng : Dũng của các bậc siêu phàm, Dũng của bậc thánh nhân, Dũng của phàm phu , Dũng của kẻ xấu, đặc biệt là cái “Dũng” của thầy tôi với tư cách là người học Phật .
Này nhé , cái “Dũng ” siêu phàm vượt ngoài thế gian là cái “Dũng khó ai bì kịp chỉ biết cung thỉnh và chiêm bái đời đời, như cái ‘Dũng ” nơi thái tử Tất Đạt Đa khước từ vợ đẹp con thơ vì yêu thương chúng sanh Ngài đã tìm đến con đường thoát tục để rồi giải thoát đến Niết Bàn . Nhớ lại thảm trạng Phật giáo bị đàn áp dưới chế độ nhà Ngô, Bồ tát Thích Quãng Đức đã thể hiện tinh thần đại dũng vì yêu thương chúng sanh Ngài đã phát đại nguyện “Vị pháp thiêu thân” để lại cho hậu thế một “trái tim bất diệt “( ngày 11/6 /1963 ) , trái tim không cháy còn nguyên vẹn trong sức nóng đã thiêu tan nhục thân của Ngài là kết tinh của một đời hành trì , tu tập phối hợp với lời phát nguyện từ bi của Ngài !Còn cái Dũng của người phàm chúng ta thì sao ? Ta có đủ kiên trì, đủ gan lì như các bậc thánh nhân không ? Hay khi tức giận lên là ta xung thiên máu huyết, tam bành lục tặc nổi lên. Ôi! còn biết bao nhiêu cái Dũng tai hại khác nữa. Cái “Dũng ” của kẻ ăn chơi ” đánh võng xe lạn lách “, Dũng của kẻ giang hồ thường hay ấu đả nhau , “Dũng ” của quân khủng bố với tính khí “cảm tử ” giết người còn dám giết luôn chính bản thân mình! Thầy nói đáng ngại nhất là cái Dũng này bởi nó thiếu cả Bi lẫn Trí ( vì “Dũng ” mà không có Bi là Dũng bạo tàn còn Dũng mà thiếu Trí là dũng ngu ngốc, mù lòa ),,
Cuối cùng ta hiểu sao về chữ Dũng của thầy với tư cách là người học Phật ? Đó là cái Dũng đơn giản dễ làm, chỉ khác một chút là có sự giám sát của Bi và Trí . Thế nên để đạt đến cái Dũng hoàn thiện ta cần cảnh giác với tham ~ sân ~ si, không tự ái kiêu hãnh cá nhân quá đáng, cần ôn tồn bao dung khi giải quyết vấn đề !
Thầy tôi, một Phật tử thuần thành từ lâu lắm. Thầy rất gần gủi thân thương với mọi người qua các phóng sự giữ gìn bản sắc dân tộc, những tập tục lễ nghi trong ngày Tết cổ truyền của nhân dân Việt Nam ta xưa,( do đài Phát thanh & Truyền hình Vĩnh Long phát sóng ) : hơn nữa trong lãnh vực Văn hóa Văn nghệ với bút hiêu Bình Tam Lê, hình ảnh thầy càng rõ nét với các bài thơ họa xướng, những bài phân tích tác phẩm văn học cùng nhiều chuyên đề thâm cứu về Hán học !
Trở lại lần này(tháng 10/ 2015 ) Thầy tôi đã 88 tuổi vẫn lạc quan như xưa nhưng vóc dáng hao gầy của thầy chỉ còn 30 ký đã làm tôi xúc động khôn lường. Mọi người ai nấy đều xót xa khuyên thầy đừng ăn chay trường nữa, hãy ăn mạnh đồ mặn béo bổ để bồi dưỡng tấm thân nhưng cái đại dũng của thầy tôi là vì quá hiểu qui luật vô thường, thầy cương quyết nói “Không “. Thầy bảo người bạn đời đã từng bao năm đồng hành với thầy vừa có chuyến đi xa thật êm ả an lành nên lòng thầy cũng mãn nguyện không còn vương vấn nuối tiếc nhiều hoặc quá đỗi đau buồn. Cả đời thầy luôn giữ trọng sự chân thật, thanh cao; có như vậy tâm thầy mới thanh tịnh hơn và vững vàng hơn. Thầy tôi thường khuyên mình cố gắng vượt qua mọi hoàn cảnh mới là thượng sách !
Chữ Dũng của thầy tôi là thế. Nó đã theo tôi suốt hơn bảy năm trời. Giờ đây tôi đã kiên nhẫn gan lì hơn xưa một chút. Tôi luôn thích tôn trọng sự chân thật, tôi thích được sống với sự chân thật vì chỉ có sự chân thật mới tạo được dũng lực nơi tôi cộng thêm ý nghĩa thiêng liêng với bao tâm quyết của thầy về chữ Dũng.
Hoành Châu (Gia đình C )
16/11/ 2015
Hoành Châu cảm ơn lời dẫn thật tâm đắc cùng với nhận xét quá tinh tế của chị Phi Rom , đúng thực em cảm hứng đến với thơ nhiều hơn văn ,, Tuy nhiên để bộc bạch hết nỗi niềm tâm sự Hoành Châu nghĩ chính xác phải nhờ đến văn ,,
Tôi không bất ngờ khi biết Hoành Châu , nhà giáo lâu năm , lại là một văn thi sỉ có tiếng tăm được bạn bè mến mộ. Tôi chỉ ngưỡng mộ bài viết hôm nay-CHỮ DŨNG CỦA THẦY- mà HC đã trình bày vô cùng sâu lắng, dày dặn công phu và ý nghĩa đặc biệt nhân kỹ niệm “Ngày Nhà Giáo ” năm nay…Chữ “ĐŨNG” mà Thầy Lê Tương Ứng viết bằng kiểu chữ thư pháp cách nay gần tám năm trời đã là kỹ niệm để đời đối với HC. Riêng với chúng ta, dường như tác giả muốn tâm sự, nhắn nhủ và gửi gắm một điều gì đó cao siêu hơn về chữ DŨNG…nhất là chữ Dũng của Thầy…Rất cám ơn HC đã cống hiến cho bạn bè một bài viết có chất lượng cao. Chúc em luôn vui khỏe,tươi trẻ, mãi xứng đáng lòng tin yêu của mọi người…
Cảm ơn lời bình của anh Phú Thạnh nhé , Thầy Lê Tương Ứng đã dạy em môn Việt Văn năm đệ Ngũ cũng tại ngôi trường Tống Phước Hiệp thân yêu này,, sau được gặp Thầy thường xuyên hơn qua những lần cùng Thấy phân tích tác phẩm Văn học do Thư Viện Tỉnh nhà tổ chức ,, Thầy luôn tiếp sức và khuyến khích em những khi em buồn chao đảo, chán chường vì nghịch cảnh , biến động một thời ,,, Em trân quý nhớ ơn Thầy là như thế ,, Chúc anh luôn vui khỏe Em Hoành Châu (Gia đình C )
Bài viết của Hoành Châu thật vô cùng ý nghĩa trong những ngày chúng ta đang hân hoan chào đón mùa lễ Tri Ân Thầy Cô, với nội dung rất thú vị viết bằng tấm lòng trân trọng của người học trò đối với người Thầy cũ. Cảm động xiết bao và cũng gợi T nhớ lại Thầy Lê Tương Ứng kính quý ôn tồn mà tình cảm ấm áp của tụi mình cách đây gần nửa thế kỷ. Cảm ơn bạn thân yêu nhiều nhé.
Đức Tính còn nhớ lần gặp lại Thầy đêm thơ nhạc tại Thư viện Tỉnh Vĩnh Long không ? ( đã mấy năm rồi đó ) Thầy sống tích cực , thanh bần , tìm vui bên các thú tao nhã ,,thơ , nhạc dịp nào chúng ta về thăm Thầy nhé , Đức Tính ,, 14 Hoành Châu ( Gia đình C )
Đức Tính ơi , HC sẽ lên Sè gòn một chuyến sau ngày 22/11 ,, sẽ gặp lại bạn hiền nhé ! Nhớ đừng đi đâu xa , HC còn tri ân muộn hai Thầy Cô nữa ! Chị 14
Hết sức cảm động, hôm 15/11/2015 cùng các bạn ghé thăm thầy. Đứng bên nhau, 2 mái đầu bạc, người 30 kg, người trên 6o kg. Thầy xoa vai tôi, như xoa vai em học trò nhỏ, nói : con đã là lớp già rồi, nhưng vẫn còn đẹp. Thầy ơi! Đây là hành trang vô giá, con sẽ mang theo suốt quãng đời còn lại. Các bạn cùng đi hôm đó, ai cũng được thầy khen 1 câu, nhưng mỗi câu mỗi khác.
Anh Cả ơi ,
Hoành Châu nghe Thầy khen anh không hà , Thầy chỉ kêu HC là Cách Cách chứ Thầy không có khen ,, Hihi Hoành Châu (Gia đình C )
Bài viết rất hay, Hoành Châu.
Việc làm ý nghĩa, ân tình.
Út cưng giỏi quá!
Chị 11 Hạnh thương mến , em 14 cảm ơn lời khen tặng của chị , em viết trong cảm xúc chân tình dành cho người Thầy em kính quý , những lời Thầy dạy em đều khắc nhớ ,,, nghĩ đến sức khỏe của Thầy em lo quá chị ạ ,,, Em 14 ( Gia đình C )
Chữ Dũng ai cũng đã nghe nói nhưng ít có ai thấu hiểu cặn kẽ như Hoành Châu để mà áp dụng trong cuộc sống. Cám ơn Hoành Châu đã nói lên được tình cảm chân thành của mình đối với một người thày cũ, một nhà giáo đức độ, đáng kính , làm gương cho thế hệ học sinh tré sau này .
Cô kính yêu ơi ,
Dường như chữ DŨNG ít được chùa chiền quan tâm hơn hai chữ Bi và Trí , nói như thế không có nghĩa là nó không quan trọng ! Em nghĩ có lẽ vì những lý do sau đây :
“Dũng ” mang tính mạnh mẽ xốc nổi , tích cực vùng lên (Active ), không phù hợp với tâm tư người phật tử lắm đâu , không lẽ tối ngày ta chỉ phải học tranh đấu ” trâu đánh ” ? Hãn hữu lắm ,, bao nhiêu hạn kỳ mới có một lần sử dụng chữ ‘Dũng ” mà một khi chữ ‘Dũng ” ra mắt là kéo theo bao nhiêu bạo động chết người ,, còn nếu êm đềm hơn cũng phải kiên nhẫn nhục nhằn như thánh cô ạ ! Chắc cái này em phải kêu cầu viện thêm Lê Liên mí được ! Hoành Châu (Gia đình C )
Trong phần này em muốn đề cập đến CÁI DŨNG TRIỆT ĐỂ
Đúng lắm trong tam giác Bi, Trí, Dũng, thiếu một là đổ ngã liền, câu nói xưa ” Sai lạc đường tơ đất trời liền phân cách “. Cám ơn bài viết này của Hoành Châu. Thầy già yếu quá rồi, chứ còn khoe khỏe, tui sẽ nhờ thầy bốc một quẻ dịch cho tui rồi. quẻ dịch của thầy ai được thầy bốc thì biết.
Hoành Châu cảm ơn lời nhận định của anh cao thủ ,, Chúc anh luôn tươi trẻ ,
Chị Hoành Châu thân mến! Bài viết của chị thật hay và vô cùng ý nghĩa, nhất là trong lúc chúng ta đang đón chào ngày NGVN. Qua bài viết này, MN học tập được Chữ “DŨNG” Của Thầy mà từ lâu MN còn mù mờ lắm chị à! Lời dạy của thầy vô cùng thâm thúy và quý báu biết bao! Thật là tâm đắc. MN cũng biết thầy Lê Tương Ứng và rất mừng khi biết Thầy vẫn khỏe dù vóc dáng có hao gầy.
Xin cảm ơn chị Hoành Châu về bài viết thật giá trị này. Thân chúc chị luôn vui, khỏe, trẻ mãi chị nha!
Cảm ơn My Nguyên đã đọc bài và chia sẻ chân thực cùng chị , My Nguyên biết Thầy Lê Tương Ứng là chị vui rồi . Chúc My Nguyên vui trẻ mãi nhé , Hoành Châu (Gia đình C )
Hoành Châu đã cảm nhận về chữ Dung thật sâu lắng. Ngày xưa anh cũng học Việt Văn với thầy Lê Tương Ứng. Phong cách thầy dễ mến và gần gửi . Chữ Dung ngày nay cũng nằm trong Nhân Nghĩa Trí Dung Liêm cũng rất quan trọng. Giữ được Dung khí của người thầy trên bục giảng cũng là điều rất cần thiết. Cảm ơn Hoành Châu đã có những cảm nhận hay sâu lắng và truyền cảm xúc đến mọi người.
Anh Út Công ơi , em rất sợ chữ ‘Dung ” ( thiếu “ngã ” ) của anh ! Cảm ơn tình cảm của anh dành cho bài viết về Thầy Em Hoành Châu (Gia đình C )
Cám ơn chị thân yêu Hoành Châu về bài viết tuyệt vời nầy. Em mong chị viết thêm bài nói về chữ “BI”. Tại sao bi? Bi có phải trong chữ “Từ Bi” hay “Bi Luỵ
Em không rành chữ Nho, đừng cười em nhé! Hứa nhen!
Cô giáo Phương Nga thương mến ,,,”Từ bi ” là lòng thương hại người khác , tình yêu thương chúng sanh còn BI LỤY là bi ai khổ lụy ,, từ này có nghĩa khác rất xa từ kia !
Em thương mến , còn việc viết bài về chữ BI thì chị xin phép không dám lấn sân đâu em ạ vì chị là người học Phật rất sơ cơ , kiến thức Phật học của chị còn kém cỏi lắm , nên nhờ người khác cao kiến hơn và dầy công đức hơn Phương Nga ơi ! Hihi
Hoành Châu ( Gia đình C )
Rất đồng ý với bài viết của Cách Cách, trừ một điều, nhưng bỏ qua đi không bàn tới.
Cảm ơn Út Hoàng Hưng đã quan tâm được một phần ,,, Hoành Châu (Gia đình C )
Các anh chị yêu mến ơi !
Em rất tâm đắc với câu Thầy dạy : “ Dũng không Bi lẫn Trí là bất ổn ! (vì “Dũng ” mà không có Bi là Dũng bạo tàn, còn Dũng mà thiếu Trí là dũng ngu ngốc, mù lòa )
Trong Phật Pháp BI , TRÍ, DŨNG không tách rời nhau !
Thời nay, đạt được “dũng” phải có nội lực bản thân rất cao rất cao mới mong có
được đức Tính điềm đạm trước mọi biến loạn trong đời sống .
Ngày nhỏ, em đọc ” cái dũng của thánh nhâ” và rất Ngưỡng mộ .
Hôm nay , nhờ bài viết của chị Hoành Châu mà em thấy mình cần rèn luyện thêm rất nhiều mới có sự điềm tĩnh trước nhiễu nhương trong cuộc sống !
Cảm ơn chị Hoành Châu đã giúp cho cả nhà nhớ về Thầy Cô của mình trong những ngày dọn tâm hồn , mừng đón Ngày Nhà Giáo VN .
Chúc cả nhà TPH có những ngày hướng về thầy cô thật Tuyệt diệu,
Thân ái,
Em, Lê Liên
Lê Liên thương mến , cảm ơn lời bình của em ,,,về chữ “Dũng ” , cảm thụ được cái “Dũng ” và thực hành cái “Dũng ” là hai điều khác nhau xa lắm ! Lần nữa chị rất cảm ơn em đã sâu sắc được điều tâm đắc , chúc em mãi tận lực cho gia đình và đoàn thể thiện nguyện nhé ,Nhớ giữ gìn sức khỏe đấy ! Chị Hoành Châu (Gia đình C )
Lê Liên ơi , em đã thấy kiểu áo len trong tấm ảnh đó rồi phải không ? Chúc em yên chí rồi nhé ! Hoành Châu ( Gia đình C )
” Chữ Dũng nghe đã bao lần
Nhưng nay bỗng thấy gần xa, xa gần
Cao vời vợi Dũng oai nghiêm
Gần cho ai đã buông lòng sân si
Ôm trong chữ Dũug từ bi
Trí tài nên lẽ, thầy trò hợp giao
Cảm ơn Nguyet hong đã đọc bài và nhận định chính xác về chữ ‘Dũng ” của Thầy,,, Hoành Châu (Gia đình C )
Bài viết chữ ” Dũng ” của chị Hoành Châu thật là ý nghĩa hay….Nguyễn Tuyết rất là tâm đắc với bài viết của chị….nhưng NT không khỏi thắc mắc… sao kỳ vậy kìa….dũng của kẻ phàm phu … dũng của kẻ xấu….Nếu NT tự suy đoán theo hướng tích cực. ngoài đời…..thì khi biết hành động sai mà rút lui và tự sửa sai hay tự biết lỗi là người có ” Chí Khí “…. còn nếu theo hướng tiêu cực … thì dũng của kẻ xấu … biết sai , biết xấu mà cũng tiến tới .. âm thầm…. mà luôn chối quanh co…..thì cũng là dũng hả chị…. nhất là cái dũng của kẻ xấu ngoài đời…muôn mặt….” Lấy tay vá trời “…. NT thích cách phân tích của bạn Lê Liên…..Dũng thiếu trí là Dũng ngu ngốc mù lòa….NT cám ơn vì học được nhiều điều hay từ bài viết của chị Hoành Châu và từ các phản hồi của các anh chị ” Rất hay và thú vị ” NT cảm phục chị HC hỏng những là nhà thơ …. mà còn viết văn hay hấp dẫn lắm đó…Mến chị . NTSNow.
Nguyễn Tuyết thương mến ,
Cảm ơn Nguyễn Tuyết đã phản hồi bài viết ‘CHỮ DŨNG CỦA THẦY “. chị thích làm thơ hơn sáng tác Văn em ạ ! Như đã nói ở trên Nguyễn Tuyết rất đồng ý nội dung phản hồi của Lê Liên viết ,,,” Dũng mà không có trí là dũng ngu ngốc mù lòa “”
Nguyễn Tuyết ơi , Lê Liên chỉ lập lại câu nói ấy của chị vì Lê Liên tán đồng bài viết của chị trong phần nói về Chữ DŨNG của bậc thánh nhân , ( Hãy đọc thêm đoạn cuối của phần ấy nhé,, sẽ rõ ) , Chúc em mãi tươi vui và hạnh phúc, Hoành Châu (Gia đình C )
Út Hoành Châu cưng ,bài của em bao giờ cũng rất tinh tế ,các bài viết trên trang nhà Chị đều đọc đầy đủ,nhưng quả là rất lâu Chị bệnh, không được ngồi nhiều nên bỏ dịp nói chuyện với Thầy Cô và các Anh ,Chị , buồn lắm.Cám ơn em đã hỏi thăm,thương yêu,Chị 3.
Chị 3 Lý Hương thương mến ,
Nếu không khỏe thì phải nghỉ ngơi chị ạ ! Tưởng chị bận việc trường lớp ,,,hãy giữ gìn sức khỏe chị ơi ,rất vui khi thấy anh chị hạnh phúc ,, Em 14 Hoành Châu (Gia đình C )