Không biết có phải nhờ vào đất rộng hay nhờ vào điều gì bí ẩn nữa, mình định cư ở Mỹ lâu nay mà chưa từng nghe tình trạng dành dân lấn đất như chuyện thường xảy ra ở vài xứ nào khác. Ngay cả việc không hề lấn ranh một xăng-ti-mét đất, mà khi vụ việc tranh chấp bị lôi ra tòa án Tiểu bang, người không ăn gian lại bị thua tả tơi thì mới là lạ hoắc. 

        Câu chuyện nầy được đứa em bạn dì thuật lại. Nhà của nó ở kế bên một người hàng xóm khác chủng tộc, hai hông nhà cách nhau 28 feet. Và một điều là đất vườn của các hộ dân cư khu đó luông tuồng, trái phải trước sau không có rào ngăn cách. Nhưng mọi người đều biết ranh đất mình tới đâu để mà cắt cỏ hốt lá, trồng hoa kiểng, để mà thơ thẩn hạn chế trong vòng cái biên giới vô hình nhưng đã được đo đạc kỷ lưởng trên giấy tờ nhà và bản đồ thành phố. Tuy tứ hải giai huynh đệ, nhưng nếu có người cần nhu cầu riêng tư và mát mẻ như xây một hồ tắm chẵng hạn, thì việc đầu tiên là bạn phải xin phép làm hàng rào kín và chỉ bao quanh sân sau, một lượt với giấy phép nếu làm hồ tắm âm xuống đất có diện tích quá lớn. 

        Chuyện của đứa em bắt đầu từ cái driveway (đường xe chạy vô nhà bằng xi măng)  chung giữa 2 nhà rẻ vô từ con đường trước mặt, khi driveway vừa qua khỏi đuôi 2 nhà thì chẻ chữ Y quẹo vào garage và sân đậu xe  của mỗi nhà. Không biết các chủ cũ khi xây dựng mấy chục năm trước họ thỏa thuận làm sao. Thay vì trên khoảng đất 28 feet giữa 2 nhà mà họ đã làm cái driveway chung 12 feet. Nếu họ chịu khó làm 2 driveway rộng 8 feet phân cách nhau bằng một khoảng cỏ thì vui biết mấy. Khi thằng em mua căn nhà đó nó chưa nhận ra điều bất tiện. Tới chừng ở một thời gian nó nhận ra thằng chủ nhà bên kia hay nổi điên chạy xe như giông gió trên cái driveway chung đó. Đứa em có ba đứa con nhỏ nên có bửa nó sợ thót tim. Sau mấy lần nó đích thân cảnh cáo thằng hàng xóm chạy chậm trên driveway mà vẫn không hiệu quả. Nó đến văn phòng thành phố trình bày tự sự. Họ nói cần sự đồng ý của chung chủ driveway, hoặc có báo cáo của cảnh sát, hay quyết định tòa án thì địa phương dựa vào đó mà giải quyết. Thằng em đi về dịu giọng thương lượng với tay hàng xóm, yêu cầu tay kia đồng ý cho nó tự bỏ tiền ra làm một hàng rào phân cách, tự nguyện vẻ lại đường tâm ranh đất lùi về bên nó 2 feet để chừa phần rộng driveway cho bên kia. Vậy mà thằng hàng xóm vẫn khăng khăng không chịu.

        Thằng em của mình chịu đời không nỗi nên thừa lúc gia đình thằng láng giềng kia đi nghĩ hè. Nó mướn người đến sửa cái driveway theo như dự tính, làm rào cao 3 feet chạy dài lệch tâm 2 feet và đổ bê tông cặp theo bù trừ cho driveway phía nó đã nhỏ lại. Thằng hàng xóm đi đâu rồi cũng phải trở về nhà, nó thấy cái driveway thay hình đổi dạng, mặt lạnh lùng không nói một tiếng. Tuần sau, nhà thằng em nhận đươc trát tòa về vụ driveway. Thằng em lại tốn tiền luật sư và mất mấy ngày vác chiếu đi hầu. Kết quả là thằng em bị quan tòa gõ cho một búa ễnh xương sống, nó tốn thêm mớ tiền mướn thợ gỡ dẹp cái hàng rào mang ý nghĩa kỳ thị, cũng may là ông tòa tha cho nó vụ đập gỡ luôn sọc bê tông 2 feet và bắt trồng cỏ y như cũ. Nó chỉ còn cách nhờ công ty đăng bảng bán nhà, tốn một số tiền lãng nhách, coi như để biết một bài không cần phải học. 

        Những chuyện ly kỳ chắc không phải ít, chỉ tiếc là Lúa chưa được nghe qua. Hồi Lúa mới qua Mỹ, mình có dịp ngồi chung bàn với mấy người cố cựu xóm nầy, buổi tiệc hôm đó mục đích tiển đưa một bạn hiền tên là T. trở về Boston, Massachusetts.

        Năm 1989 một chàng trai Việt 25 tuổi độc thân theo bạn bè về thành phố Philadelphia tìm việc nuôi thân. Nhóm họ còn một cặp vợ chồng trẻ có hai con nhỏ và một tay lỡ thời độc thân khác. Họ mướn trọn tầng một căn nhà gạch 3 tầng trong một dãy phố. Thành phố cổ nầy có lối xây dựng mặt tiền nhà ở có vĩa hè thật rộng. Phía sau dãy nhà ngó qua phía sau của một dãy nhà khác, phân cách bằng một con đường nhỏ tráng nhựa sơ sài chạy dọc  giữa ruột. Cái đường dã chiến dùng cho xe cứu hỏa, xe lấy rác, xe sửa điện v…v.  Mỗi nhà có sân sau làm chỗ đậu xe hoặc dùng trồng rau hay trồng cây trái. Khoảng không gian riêng tư nầy cũng là chỗ anh chàng T. đốt thuốc vàng tay, thả hồn vào cõi mộng trong những chiều nhạt nắng gần một tháng dọn đến đây. Nhưng buổi chiều hôm đó anh chàng T. nầy chỉ ngồi im trên chiếc ghế nhựa, thưởng thức một buổi chiều đầu thu dịu mát, tạm tránh cái hừng hực của căn nhà gạch hấp thụ nhiệt trong một ngày phơi trong nắng. Chàng ta lơ đãng dòm hai đứa bé đang chơi đùa nơi sân của căn nhà mà chỗ anh ngồi ngó thẳng qua dãy bên kia. Bỗng anh ta nghe tiếng la chói lói bằng tiếng Tây Ban Nha của thằng nhỏ đang đeo tòn ten, nó còn chu cái mông nhưng không dám bỏ chân ra khỏi nhánh cây phóng xuống, trong khi thằng anh không biết lý do gì bỏ chạy vô nhà.

        Anh chàng T. nổi máu nghĩa hiệp, vội vả băng qua con lộ chung của 2 dãy nhà, bước vào sân sau của gia đình người gốc Nam Mỹ. Anh chàng T. đưa tay ra chưa kịp làm gì thì thằng nhỏ khoảng 8 tuổi thấy người lạ nên hoảng hồn nhảy xuống khóc ré lên. Tiếp theo là tràng tru tréo bằng tiếng Tây Ban Nha của mẹ thằng nhỏ vừa mở cửa bước ra, và mấy ngón tay chuối tiêu của bà ta xỉ xỉ  vào mặt anh T. như muốn nhào đến ăn tươi nuốt trọng. Anh T. chỉ biết dùng tiếng Ăng-lê để phân trần với người đàn bà có thân thể cao to bề thế kia thì trong nhà túa ra nam phụ lão ấu, họ thay nhau nạt nộ anh T và xì xồ với nhau bằng ngôn ngữ mang theo từ bản xứ, mà một người có trình độ 4 năm đại học như T. phải điếc ngắc. 

        Giữa lúc mạnh ai nói nấy nghe thì có chiếc xe cảnh sát từ lộ chánh quẹo vào đậu ngay cổng sân sau của đám giặc chòm. Trên xe bước xuống hai nhân viên cảnh sát, người biết tiếng Tây Ban Nha thì lấy lời khai bà má vẫn còn đang xồng xộc, nhân viên cảnh sát kia thì lấy lời khai của anh T. Họ chụp hình chỗ thân cây quái ác và cuối cùng mời anh chàng T về đồn vì bà má thằng nhỏ tố cáo anh xâm phạm tình dục trẻ vị thành niên và xâm nhập thổ cư bất hợp pháp. Báo hại đêm đó bạn bè của anh phải nộp 10.000 đô bảo lãnh cho anh tại ngoại.   .    

        Sau mấy lần tòa xử, anh T đâu có tội gì mà nhận, còn bên tố cáo cũng không có gì mới nên vụ án cứ nhùng nhằng. Lần xử cuối cùng vào mùa đông nhưng anh T đứng trước tòa bằng chiếc áo thun cũ rệp. Quan tòa hỏi anh tại sao ra tòa mà không ăn mặc nghiêm chỉnh, anh chỉ chờ như thế:

        – Mấy tháng nay tui cứ đi hầu tòa, chỗ hãng tui đang làm họ cho tui ngưng việc. Bây giờ tui không có cơm ăn nói chi áo mặc.

        Bên phe tố cáo thấy thằng nầy sắp nổi điên mà coi bộ nó nghèo kiết xác nên họ lẵng lặng làm đơn bải nại. 

        Nhớ đến những chuyện luân lý và pháp luật mà Lúa tui bỗng đâm lo, vì mấy hôm nay tui cứ thấy bà xã cứ bắc thang cạnh hàng rào ván ghép mà lấp ló ngó qua sân sau một nhà người Việt lối xóm. Ngày thường thì bà xã đứng đàng hoàng trên thang  nói chuyện bổng qua đầu cái hàng rào ván cedar với bà mẹ của chú người Quảng Nam chủ nhà, mấy lúc đó tui phải đứng dưới đất kế một bên bà xã để mà thông dịch. Bà xã tui cũng hay gởi cây nhà trái vườn qua bên đó chớ đâu có việc gì phải ngại ngùng như mấy hôm nay. Rồi hình như trong lòng không chứa nỗi điều khám phá gì đó, bả nói với tui nho nhỏ nhưng cuối cùng thì bật cười lên ha hả:

        – Mới đầu em định kêu bên bển cho bầu mướp. Nhưng thấy dây bầu của mình lén bò qua nhà ông bà bác sanh mười mấy trái lòng thòng trên giàn khổ qua người ta nên em không dám kêu, anh muốn coi không. 

        – Dây bầu mình xâm nhập vườn người ta bất hợp pháp có mích lòng gì không, hay là mình coi nhánh nào bò qua mà cắt bỏ.

        – Thôi đừng, em đếm trái, biết người ta có cắt trái vô ăn. 

       Lúc đó Lúa tui mới thở phào nhẹ nhõm.

            bài và ảnh Một Lúa

  
7058

Lúa dùng mũi vít nại hở kẻ ván vách ghép, loại gỗ cedar chịu nước, chụp lén dây bầu của mình bò qua sân người ta sanh con sanh trái lủ khủ trên giàn khổ qua nhà họ.  

7111

Anh Cả Lần có xem bài nầy đừng kêu tui qua nhà người ta đòi bầu của mình lại. Đầu tháng Mười mấy hôm nay trời se lạnh, có đêm xuống 50º F (10º C). Vậy mà bầu vẫn sản xuất đều đều. Bầu ngọn (dây quá dài) mà cứ 2-3 ngày hái một lần như vậy. Hôm trước thời tiết nóng ấm, thu hoạch một ngày mười mấy trái, nghĩ một ngày, và liên tục hai tháng. 3 dây xuống giống lúc tháng Năm, đến tháng Bảy có trái lai rai. Trái nhiều nhất trong tháng Tám và Chín. Không ghi kết quả, nhưng nói tổng kết hái vài trăm trái chắc không “khè” lắm. 

7148

Giàn bầu “Thạch Sanh” tháng 10/2013