Lúc học cấp ba,  tôi có thể về ngoại bằng hai đường như sau : từ Vĩnh Long đạp xe qua cầu Thiềng Đức, xuống bến bắc Cổ Chiên, qua bắc  chạy khoảng  12Km  ( Tôi không nhớ con đường vào để đi xuồng qua sông  lớn ) chỉ nhớ qua khỏi xã Phú Phụng , gặp nghĩa trang,  chạy khoảng 1 km phía trái có một con đường nhỏ chạy thẳng ra sông  lớn, người đưa đò đưa mình qua sông,  từ đó có thể chạy xe thẳng tới nhà ngoại nếu đường đi khô ráo, còn nếu trời mưa không chạy xe được phải đi bộ .

        Thích đi đường ngang qua chợ Phú Phụng (ảnhSOS)

Tôi rất thích đi bằng đường này vì nhanh lẹ và khi về xe chở đầy ấp trái cây. Từ Vĩnh Long đi xe lam đến bắc Mỹ Thuận, tôi thích đi tuyến này vì sẽ được cho thêm  tiền ăn hàng,  đến bắc Mỹ Thuận ai mà không ăn uống  ( thịt nướng , nem nướng , hủ tiú, chim rô ti , vịt quay, gà nướng, bắp nấu ,khoai lang, khoai mì, chè đủ loại và tất cả các loại trái cây ngon nổi tiếng của đồng bằng sông Cửu Long ) qua bắc Mỹ Thuận, đến bến xe đi về huyện  Cái Bè ( lúc này gọi là huyện Cái Bè chứ không gọi là Thị Trấn và thuộc Tỉnh Tiền Giang, không thuộc  Tỉnh Vĩnh Long nữa) xe đi đến ngã ba Cái Bè thì dừng lại tại bến xe cạnh quốc lộ 4, từ đây lên xe lam để đến chợ và bến đò, chờ chuyến đò 5 giờ chiều  về cù lao Tân Phong. Nhắc đến Cái Bè tôi nhớ một kỷ niệm lúc tuổi chập chểnh trưởng thành, một mối tình cũng nẩy nở từ đây. Nhớ mỗi lần đi chợ với ngoại lúc nhỏ được ngoại mua cho nào là xôi, bắp, khoai, bánh cam, bánh còng. Đến khi tuổi lớn hơn ngoại hay mua bánh mì, bánh ú, bánh tét… khi tôi lớn hơn nữa mỗi lần đi với ngoại, bà không còn mua quà bánh cho tôi, không phải ngoại không thương tôi mà ngoại sợ  tụi tôi mắc cở. Ngoại  biết chúng tôi đã lớn, nên thường đưa tiền và kêu lên chợ vô quán ăn uống , hình như ngoại thấu hiểu hết tất cả các lứa tuổi của chúng tôi. Từ Cái Bè, con đò chiều 5 giờ rời bến, ngồi trên mui đò nhìn cảnh vật sau mà buồn não nề, mặt trời dần dần chìm xuống dòng sông, ánh sáng  được  thay đổi bằng những ngọn đèn dầu leo lét, vài cơn gió lành lạnh thổi qua, tôi chợt nghĩ sau cuộc đời mình từ thơ ấu đến chập chểnh trưởng thành đều gắn bó với những dòng sông “ về với ngoại “ Những dòng sông khi phẳng lờ, lúc tung tăng vài cơn sóng nhỏ đôi khi giông tố dữ dằn khi đứng yên, khi chảy xiết, khi dâng cao, khi cạn dòng, phải chăng cuộc đời tôi cũng tương tự như những dòng sông ấy ? Xa xa vài chiếc xuồng con với ngọn đèn dầu không đủ sáng, ánh sáng hình như chợt tắt rồi lóe lên, à người giăng câu có lẽ họ cố kiếm thêm vài con cá để cho buổi chợ ngày mai có thêm phần thu nhập, đó là cuộc sống hàng ngày của họ, cầu mong cho họ có một cuộc sống khá hơn. Vì chuyến đò khởi hành 5 giờ chiều nên lúc nào đến nhà ngoại cũng chập chờn tối. “ Thằng T về kìa!” không bao giờ quên được câu mừng rỡ đầu tiên của ngoại, vài câu hỏi thăm tôi và gia đình, ngoại  vội vàng xuống bếp lo lại thức ăn, khi dùng cơm ngoại ngồi bên trò chuyện thật vui tôi nhìn ánh mắt ngoại, tôi biết ngoại vui lắm…​​​​​​​​         

Hai mươi sáu năm xa cách, cuộc sống bận rộn, hình như không có một giây phút nào để hướng về quê nhà. Tôi thường gọi điện thăm ngoại, cầm điện thoại một giờ, nhưng nói chuyện khoảng chừng 15 phút, nhớ mãi giọng nói của ngoại trong điện thoại “- Ngoại hả ngoại – Ừ, ngoại nè con – con T – Ngoại khỏe không? – Ừ ngoại khỏe – Chừng nào con về? – Con chưa về được, con bận lắm” không còn nghe ngoại nói gì nữa hết . Biết ngoại đang khóc, tôi và ngoại đều cầm điện thoại mà chẳng nói được gì, sau này tôi có hỏi ngoại : – Ngoại có cần hoặc thích cái gì con gởi cho ngoại – Ngoại không cần gì hết, tụi con với mấy đứa nhỏ vui vẻ khỏe mạnh là ngoại mừng lắm rồi! mỗi lần gọi điện thoại cho ngoại đều là như vậy.​​​​​​​​​  Năm 1999, tôi về thăm lại gia đình.  Về quê ngoại, y như xưa,  chúng tôi mướn đò từ chợ cá Vĩnh Long xuống nhà ngoại.   Hàng dừa, hàng cau, hàng kiểng vẫn còn đây, nhưng chúng có vẻ yếu ớt hẳn.   Sau 12 năm xa cách, chúng không hân hoan chào đón tôi như xưa, dường như chúng giận tôi vì sự ra đi không một lời từ biệt, hay thời gian đã làm héo mòn tuổi thanh xuân của chúng chăng? Vào bên trong cổng rào sắt phía tay trái là mộ ông ngoại, bên cạnh đó gia đình đã xây sẵn kim tỉnh dành cho Bà lúc trăm tuổi, phía sau mộ ộng ngoại là phần mộ má tôi. Ngoại đã già đi nhiều vẫn minh mẫn giọng nói cũng như ngày nào, tôi nhớ ngoại mặc nguyên bộ bà ba lụa trắng, bên ngoài khoác chiếc áo len, tôi chợt nhìn thấy ánh mắt ngoại lúc nào cũng hướng về tôi hoài, tôi biết có phần ngoại đang nhớ má tôi . Một ngày thăm ngoại thật là ngắn ngủi, trước khi trở về Mỹ tôi có về thăm ngoại một lần nữa, cũng một ngày bên ngoại, thời gian  hôm ấy sau mà nhanh quá. Tôi hôn ngoại tạm biệt, Ngoại hôn tôi hai bên gò má ,nước mắt ngoại trào ra, tôi an ủi “Ngoại đừng khóc con sẽ về thăm ngoại nữa”. Tôi quay mặt mình đi nơi khác cố giấu đi những giọt nước mắt, bước nhanh để chôn đi những cảm xúc nghẹn ngào . Nào có ngờ đâu đó là những cái hôn vĩnh biệt ngàn thu… không ngờ rằng sau này mỗi lần gọi điện thoại cho ngoại, bà cũng đều hỏi tôi “chừng nào con về? “ có lẽ lời nói lúc chia tay “ Ngoại đừng khóc con sẽ về….”     

      Ngoại tôi có lẽ  nhớ hoài lời tôi hứa mà mãi mãi trông chờ tôi cho đến ngày N

ngoại vĩnh viển ra đi?  Bây giờ ngoại vẫn chờ vẫn đợi đứa cháu này phải không ngoại ?​​  Ngoại con sẽ về với ngoại  mà, sao ngoại không chờ con?. Nguyện rằng, dù trăm năm hay nghìn kiếp sau, cho con vẫn là cháu của ngoại thôi. Dù không được như ý nguyện, xin cho con vài giây phút trong mơ gặp ngoại của con. 

Oregon, April, 2013​​​​​​​​​​    

Võ Anh Tuấn (12C5, NK79)

Nhà của ngoại (ảnh minh họa của SOS)