Mọi người gọi tôi là thầy Đồ, gọi thế có nghĩa là biết tôi biết chút đỉnh chữ Nho và am tường đôi chút về Âm dương Ngũ hành Bát quái…. vì nó có trong Kinh Dịch để giải thích về vũ trụ quan của người xưa. Tôi cũng biết ít nhiều về kinh Phật qua văn chương và qua cuộc sống thực tế nông thôn Việt Nam, nơi mà tôi lớn lên từ nhỏ. Tôi cũng thuộc it nhiều kinh Phật vì tôi học chữ Nho với một ông Thầy Chùa ở quê tôi. Nhưng …

       Tôi chỉ say mê nghiền ngẫm về Âm dương Ngũ hành như là một cách lý giải về những vật chất chung quanh ta, như Ban ngày là là Dương, Ban đêm là Âm, mặt trời là Dương, mặt trăng là Âm, đàn ông là Dương, đàn bà là Âm…. và vật chất quanh ta là do Ngũ Hành : Kim , Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ mà thành, và Ngũ Hành cũng ứng với Ngũ Tạng là Tâm, Can, Tì, Phế, Thận…. Cũng như tôi rất tâm đắc về luật Nhân Qủa của nhà Phật, như câu kệ :

      ” Dục tri tiền thế nhân, kim sinh thụ gỉa thị. Dục tri lai thế qủa, kim sinh tác gỉa thị 欲知前世因，今生受者是. 欲知来世果,今生作者是 “. Có nghĩa : “Muốn biết cái Nhân của kiếp trước, thì hãy xem sự thụ hưởng của kiếp nầy ( Ví dụ : Kiếp trước ăn ở nhân đức, nên kiếp nầy được giàu sang vinh hiển). Còn Muốn biết cái Qủa của kiếp sau, thì hãy xem việc mà ta đang làm ở kiếp nầy ( Ví dụ : Kiếp nầy ta ỷ giàu hiếp đáp người nghèo khó, thì kiếp sau sẽ là ăn mày…).

       NHÂN 因 là Cái hạt giống, QỦA 果 là Cái Trái do hạt giống đó sinh ra. Nên ta nói ” Gieo nhân nào thì gặt qủa nấy “. Phật giáo và Nho giáo gặp nhau ở điểm nầy. Hồi nhỏ đọc Minh Tâm Bửu Giám thấy có câu :

            Chủng qua đắc qua, chủng đậu đắc đậu.   種豆得豆，種瓜得瓜。

            Thiên võng khôi khôi, sơ nhi bất lậu          天網恢恢，疏而不漏 !

Có nghĩa :

          Trồng dưa thì được dưa, trồng đậu thì được đậu.

   Tôi mê những văn thơ có liên quan đến Phật giáo, như :

               Phù thế còn nhiều duyên nghiệp qúa,

                                                    Jean. Leiba.

  hay như trong Kiều :

                    Cho hay giọt nước cành dương,

             ………………………..…………

                      Sự đời đã tắt lửa lòng,

        Tôi chỉ thích và kính trọng những ông Thầy Chùa gầy gò khổ hạnh giỏi chữ Nho ở thôn quê, nơi tôi ở hồi nhỏ, và ….

        Tôi ghét cay ghét đắng những ông thầy chùa mập mạp, phốp pháp, lên xuống xe hơi… ở thành phố; mấy ông Thích Đô La nầy hễ mở miệng ra là phải cúng dường… cúng chiếu đủ thứ ! và …

        Tôi rất ghét những nghi thức mà họ cúng bái vong linh người chết, kinh của họ đọc, ngoại trừ những câu tiếng Phạn như : “Nam  mô tô rô bà ra, đát tha nga đa da, đát điệt tha, án tô rô, tô rô, bát ra tô rô, ta bà ha…” không biết là nghĩa gì ?! và cũng không biết là họ đọc có đúng không ?! Họ đọc tầm bậy cũng chẳng ai biết gì !!! Thế thì ĐỌC ĐỂ LÀM CHI ???!!!

         Còn những câu chữ Nho, thì vài ông thầy chùa lớn tuổi còn đọc đúng, chớ các ông tre trẻ thì đọc… tùm lum tà la hết trọi ! Như câu : ” Phụ mẫu ân thâm chung hữu biệt, Phu thê nghĩa trọng DÃ phân ly 父母恩深終須別 夫妻有義也分離 ” thì họ đọc thành ” DẠ phân ly 夜分離 ” nghe kỳ cục hết sức ! Vì câu trên có nghĩa :

        ” Cha mẹ đối với ta có ơn sâu, nhưng rốt cuộc cũng phải tử biệt. Vợ chồng nghĩa nặng, nhưng cuối cùng CŨNG phải phân ly.”

      DÃ PHÂN LY 也分離 là ” Cũng phải chia ly “. Họ đọc thành DẠ PHÂN LY 夜分離 là ” Ban đêm mới phân ly “, làm thể như ban ngày họ còn ngủ chung với nhau được vậy !

       Nhưng dù đúng dù sai, thì cũng chỉ là những lời nói sáo, như : ” Bạch ngọc giai tiền văn diệu pháp, huỳnh kim điện thượng lễ Như Lai 白玉階前聞妙法，黃金殿上禮如來 ( Trước thềm ngọc trắng nghe đạo pháp huyền diệu, Trên điện vàng ròng lễ bái đức Như Lai ). Chúc thực kiền thành, chư tang quyến thành tâm hiến dâng phạn cúng 祝食乾誠，諸喪眷誠心獻奉飯供”.(Chúc… mời ăn một cách thành khẩn, các người trong tang quyến tất thành tâm mà hiến dâng cơm cúng nầy lên).

               

        Nghi thức cúng vong linh, nhưng đâu có vong linh nào biết ăn biết nghe, người sống nghe cũng điếc con ráy luôn, mời “ăn cơm” mà nói “dâng phạn”!. Khi sống thì không có tu hành gì cả, chùa cũng không có đi, nhưng khi chết rồi lại phải quy y, có Pháp Danh hẵn hoi. Thiệt tức cười hết sức ! Người chết thì cũng đã chết rồi, còn làm cho tốn kém mà chi ? Tiền Nhà Quàn, tiền Thầy cúng, tiền tẩn liệm, tiền hoa quả nhang đèn, vòng hoa các cái…. trên một chục ngàn đô. Nhưng sau đám tang bỏ hết ngoài mả cho chuột tha. Có người còn “cắc cớ” làm khổ con cháu bằng những lời trăn trối hết sức “Cà Chớn” :” Khi tao chết, tao muốn về Việt Nam để nằm gần mồ mả ông bà cho ấm cúng !”. Nói một câu nhẹ nhàng, con cái tốn ba bốn chục ngàn đô như chơi, chưa kể đứa có ý kiến nầy, đứa ý kiến khác, đứa có khả năng, đứa hổng có dư tiền, cải nhau ỏm tỏi, rồi đâm ra giận hờn nhau không thèm nhìn mặt nhau luôn sau khi cha mẹ đã chết. Thế mới khổ chứ !!!….

       Nên, tôi dặn con cái tôi trước rằng, khi ba chết, các con làm thủ tục chuyển từ nhà xác sang nhà quàn xong thì ngày hôm sau cho hỏa thiêu liền, khỏi phải quàn lại làm lễ cúng bái gì cả, làm rùm beng nằm đó chỉ bực mình thêm thôi, chết mà không được yên thân đó. Thiêu xong thì… bỏ luôn đi, đừng có hốt tro cốt gì cả, để ở nhà thì ô nhiễm trong nhà, tội nghiệp con cháu, rải xuống biển thì ô nhiễm biển, tội nghiệp cá tôm. Còn để ở trong chùa thì phải nghe mấy ông thầy chùa đọc kinh tầm bậy tầm bạ càng bực mình hơn, mà lại phải tốn tiền nữa, thôi thì bỏ phức cho rồi ! Khỏi phải thờ phượng gì cả, ở Mỹ nầy nhà cửa bít bùng, có đốt nhang được đâu mà thờ phượng ! Các con có nhớ ba thì treo một tấm hình ở phòng khách hay ở đâu đó cũng được. Đến ngày giỗ ba thì cứ nấu một mâm cơm rồi anh em xúm lại ăn uống họp mặt cho vui, đó cũng là cái cớ để anh em có dịp họp mặt nhau cho thân mật; cũng có thể mời thêm vài người bạn của ba tới dự cho vui cũng được. Ở Mỹ nầy, ba có được mấy người bạn đâu, và có được mấy người rảnh rổi để đi điếu mình đâu, làm đám ma đám tang làm chi cho tốn kém vô ích ! Mua đất mua cát, xây mồ xây mả tốn kém đâu phải ít, nhưng sau đó con cháu chưa chắc có thời gian và có nhớ, có rảnh để hằng năm phải đi cúng mả không ?! Chỉ tạo thêm phiền phức cho con cháu sau nầy mà thôi ! Nên ba chối rất thật tình, rất thực tế, không có lẫy hờn gì cả !      Quý bạn già thân mến,  Tại quý bạn gợi ý, nên tôi sẵn đà tâm sự cho vui, mong là không làm phiền và mất thời giờ của Quý Vị !

                                                                Thân mến,