Bữa nay ngày giỗ má , từ lúc Má đi xa tới giờ tui chưa một lần gặp Má , dù chỉ trong mơ . Chắc tại tui dương nữ nên điện tầng ở cõi âm và tầng số điện của tui không có …matched ?

Khi Má yếu dần ,đôi lần tui có qua thăm , rồi tới dịch Covid tràn lan , đường bay đứt gãy nên khi Má mất , tui không thể hình dung cuộc ra đi của Má . Nghe anh em kể lại , nhìn hình , thấy Má như đang ngủ , và tới giờ , tui luôn giữ lòng thanh tịnh cho Má luôn ngủ bình yên .

‘ Chuột kêu rúc rích trong rương

Tui đi rất nhẹ , sợ đụng gường Má hay ‘

2. Má trong sự nhớ của tui vẫn đầy đặn tình mẫu tử liên tâm, vẫn ấm áp trong một gia đình đông con vui vẻ mà Má luôn là ngọn lửa để giữ gìn gia đạo luôn ổn định , bình an và hạnh phúc .

Má tui thuần Việt , dù có lận lưng từng ấy chữ nghĩa , từ Nha Mân Má xuất giá về quê chồng ở Mù U , Má tui luôn truyền thống giữ lề. Dù Nho có , Tây có mà Ta cũng có , nhưng Má không ưa những ai xài tiếng Việt mà chen với Nho chùm , tiếng Tây … bồi , Má bảo cái gì thì ra cái đó ,Ta ra Ta , Tây thì phải ra Tây , có đâu cứ khoe mình ..háng rộng , nạt không ra nạt , mỡ không ra mỡ , là ba rọi thì chỉ có nước đem … kho tàu !

Má thường diễn Nôm những câu trong Nho học , như cách hài nguội , vậy mà nó thẩm thấu tui liền cho tui nhớ mãi . Cho tới bây giờ , mỗi khi nhớ lại , tui vẫn cười sặc sữa mình ên !

….Có lần Má cảm thán cảnh ‘ nhà sập bìm bìm leo ‘ của gia đình người bà con trong họ , gương mặt Má đau buồn , trịnh trọng phát biểu

-” Ta nói – Cuốc đất trồng khoai quạ vô ăn chuối ! là vậy đó !”

Tui mà hiểu được , tui chết liền. Ức cái bụng , tui cứ đi theo Má ‘gạ tình ‘ cho ra lẽ ,bà thấy tội nghiệp , không bực mình , Má cười :

-” Nho chùm đó , nói trại trại cho thiên hạ hết hồn chơi , chớ nho thiệt phải vầy nè con ” Phước bất trùng lai họa vô đơn chí !”

o0o

… Có tối Ba đi đâu về trể , Má chờ cửa bực bội , thấy Ba về , vừa hỏi , vừa …tra . Ba phải thành thật khai báo là rằng : có người quen cũ tình cờ gặp lại , mừng quá nên họ giữ Ba thù tạc tới khuya cho thỏa lòng …ái mộ ! Má ‘ Xí !’ Ba một cái rõ dài , vừa làm hòa vừa cảnh báo :

-” Ở đó mà ham , ông không nhớ ông bà mình dạy sao ?”

“- Ông bà mình dạy gì ?” Ba hỏi

Bà đổ cả một chùm nho xuống bàn cái rét :

-” Ta nói : Bần cưa ván ngựa mọt ăn bấn. Cú tại bàng tang đứng chết trân . Hổng nhớ hả?”

( Bần cư náo thị vô nhân vấn. Phú tại lâm san hữu khách tầm )

o0o

Má biết Ba tui mắc cái tật dạy đời . Ông dạy con cái đã đành , còn dạy luôn cháu bên mình , bên vợ . Nhiều khi Má thấy Ba làm quá đà , ‘ gia trưởng ‘ quá lố , bà hay nhắc khéo ông .

– ” Gáo tra dài cán nghen ông !” ( Giáo đa thành oán )

O00

Ông bạn của Ba tui , mỗi lần tới chơi nhà hay khoe mình tây học , tỏ ra chính hiệu Tây …Ninh , lúc nào ông cũng xưng ‘moa’ gọi ba tui là ‘ toa’ . Má tui ghét lắm mà bà để bụng . Bữa đó Má xúi Ba lần sau gặp ổng thì hãy kể chuyện cười cho ổng bỏ cái tật Moi, Toa. Ba hỏi chuyện cười ra sao , bày thử ? Má nói

-” Ba sấp nhỏ kể vầy nè : tháng trước Moa đi Lái Thiêu bằng xe lửa , đường dài , xe lửa chạy cũng lâu nên Moa mắc đái mà trong xe lửa không có toilele nên Moa phải leo lên đầu TOA Moa đái xuống cho nhẹ bụng !!! ”

Haha !!!

3. Tâm hồn lạc quan , óc khôi hài , năng lượng tích cực màu hồng đã cho lão bà TÂM AN ( pháp danh của Má ) sống đến năm còn 3 tuổi nữa là bà thọ chẵn 100. Bữa nay giỗ Má , chắc Má cũng mệt vì chạy shows giỗ bên Úc do anh chị em tổ chức . Chừng xong đám , Má phải tốc hành về Việt Nam tiếp tục ăn giỗ ở Saigon để cho cháu con trong nước cùng vui !

NGUYỄN NGOC HẠNH

( 19.6.2024 nhằm mười bốn tháng 5 âl, ngày giỗ của Má tui )

CHÚ THICH; Má và tui năm 2016 khi tui qua xứ chuột túi thăm bà.