Khi san sẻ với sư phụ chuyện đời mình chuyện đời người, cô khuyên tôi nên viết lại những kỷ niệm buồn vui với Má, người mẹ bình thường-phi thường của chúng tôi.
Ngày mai là Mother’s, so sánh quãng đời 15 năm làm mẹ của tôi với Má, gần 60 năm, 4 lần nhiều hơn. Con số chẳng nói lên điều gì, ngoài việc nhận ra rằng tôi có diễm phúc so với rất nhiều người: hãnh diện cài lên hoa hồng đỏ và “celebrate Mother’s Day”.

Má tôi thường bảo: “Tuổi con trâu thường khổ. Càng khổ hơn khi sanh lúc 5 giờ sáng: Trâu phải ra đồng…”
Đó là mệnh của Má tôi. Tỉ lệ giữa ngày an nhàn và nhọc nhằn là 1/99, quả là chênh lệch. Mỗi lần ôn lại quãng đời đã qua với má, tôi cảm thấy ngậm ngùi. Má ơi, sao má gian nan quá như vậy.

Khoảng đời đen tối nhất là 14 năm, sau 1975. Từ một bà nội trợ, chăm nom và dạy dổ bầy con 8 đứa, Má tôi phải vô vòng “Buôn Chuyến”, lúc đó thường bị đám thuế vụ-bạch tuộc gọi là “Con Buôn” một cách khinh miệt.

Muốn chở hàng từ Chợ Lớn về Vĩnh Long, Má tôi phải trãi qua nhiều nhiêu khê. Hàng phải lấy từng đợt, chuyển từng đợt đến 96 B Hùng Vương. Từ đó mới len lén chuyển hàng ra quán nhậu Hai Dê, nằm ụ chờ xe đò Mã Đức. Có thể ví von, những chuyến buôn của Má Tôi như “Mission Impossible”. Chua xót hơn hết là hàng hoá là đồ dùng học sinh, thuốc bắc, túi nylon, mà phải trốn chui trốn nhủi như buôn thuốc ma tuý hay súng lậu. Nếu rủi ro, Má Tôi bị bắt ở những trạm thuế vụ nầy: Chợ Lớn, Gò Đen, Cai Lậy, Bắc Mỹ Thuận, và ngay cả Vĩnh Long, là chẳng những mất vốn mà có thể bị giam. Má Tôi đã thử qua nhiều cách, để trốn tránh, thậm chí có khi phải ngồi  xe hàng chở gà…núp sau những bội gà tanh tưởi phân. Cũng thử qua đi ghe vượt sông Cái Bè mặc dù không biết lội. Sau nầy Má Tôi nói lại…có khi chủ ghe ham tiền chở hàng khẳm, vượt sông trong đêm. Sóng to gió lớn, ghe chòng chành, Má tôi nhắm mắt niệm Phật, và có lẽ Phật Trời thương bá tánh lầm than, phò hộ Má Tôi chăng?

Ấn tượng sâu sắc nhất là cái đêm, xe đò Má Tôi chở hàng trợt bánh lộn nhiều vòng, và sau đó bốc cháy. Tin dữ đến với chúng tôi do những “Con Buôn” đi xe khác truyền tới. Ba tôi tức tốc nhờ bạn chở Honda đến nơi tai nạn, trong lúc đó bọn tôi ở nhà mà lòng dạ nóng như lửa đốt. Rạng sáng Ba Má tôi về tới nhà. Mừng vì Má thoát chết: nhờ đổi chỗ gần cửa sỗ với hai mẹ con người khác. Hai người nầy chết thay cho Má Tôi. Đau khổ: hàng hoá bị dân địa phương hôi của… người ta đạp lên Má Tôi để thoát ra khỏi xe. Đầu máu chảy loang lổ, Má Tôi bụm lại, vật lộn với bọn hôi của, để hốt hàng lại. Má của con ơi, sao Má khổ quá! Má nói còn nước còn tát…Tôi ứa nước mắt khi Má lôi ra đôi dép Má mua cho tôi, nói: “Nga, Má giựt lại đôi dép, may quá còn đủ hai chiếc…”
Nào hết đâu, sau đó Má tôi bị lói ngực. Nhờ người quen mách cho bài thuốc bắc gia truyền mới trị dứt chứng hậu vi.

Phương Nga

H