Hôm nay 24-1-2013, tại thành phố Philadelphia, Tiểu bang Pennsylvania, ngoài trời độ lạnh xuống 16 độ F, tương đương với gần -9 độ C. Những chai nước suối để quên trong xe một đêm, sáng ra đông cứng không tài nào uống được. Cây cối và cảnh vật bên ngoài lạnh trơ xương. Chúng tôi sẽ thường xuyên chịu đựng cái lạnh như hôm nay hoặc là đở hơn một chút suốt tháng Hai. Đến tháng Ba nhiệt độ tăng dần, cho đến tháng Tư mới được gọi là ấm áp, gần giống với Đà Lạt vào những tháng mùa gió bấc. 
        Tết Ta thường rơi vào tháng Hai dương lịch, thời điểm lạnh chỉ hơi kém tháng Một của miền đông bắc Hoa Kỳ. Để có một chút lộc non và một ít bông hoa màu mè kỳ diệu của thiên nhiên trong ba ngày Tết, chúng tôi tìm cách để bù trừ một tí, ép uổng thúc dục thiên nhiên trong nghịch cảnh khắc nghiệt của thời tiết.

       Vùng chúng tôi đang cư ngụ có một loại cây thân nhánh nhỏ, bông nở vàng bao kín bụi cây, được trồng có chủ ý hoặc mọc hoang dại như đời sống sim mua của vùng nhiệt đới trên đồi trọc khô cằn nóng bỏng vào mùa hè. Nhưng cây nầy sống vùng ôn đới, tháng lạnh kinh hồn thì chúng rụng lá trơ cành, đến tháng tư trời vừa ấm thì bung nở hoa vàng một lượt từ gốc đến ngọn. Bông vừa tàn thì lá non mọc ra xanh mướt, tiếp tục chu kỳ đông tàn xuân lộc ngàn đời của chúng. Bông chúng gần giống mai Ta nên chúng tôi gọi là mai Mỹ. Nhưng thay vì tràng hoa mai Ta cạnh bầu tròn xoè đều 5 cánh thì loại mai nầy chỉ có bốn cánh hoa thuôn dài. Chót ngoài cánh hoa nhỏ và nhọn, cánh hoa bám trên cuống nụ bông lâu hơn mai Ta một hai tuần lễ.
        Như hầu hết cây cối sống được ở ngoài trời trên các tiểu bang quanh đây, chúng nó có một đợt bông trái và lá duy nhất hàng năm vào đầu mùa xuân. Những chiếc lá đó sống đến cuối thu hoặc đầu đông thì vàng úa và rụng rơi xuống cội. Tuy trơ cành khẳng khiu nhưng thiên nhiên không quên chúng. Trước khi những chiếc lá lả tả dưới “ngọn gió đông thổi rụng lá hồng”, cây mẹ đã dự bị những búp mầm cạnh bên mỗi cuống lá già cỗi, để sẵn sàng cho sự sống và di truyền cho mùa lá bông quả sắp tới. Những búp chồi mang sẵn nguồn năng lượng cho hoa trái nằm im chiụ đựng mùa đông khắc nghiệt. Hẹn đến mùa xuân ấm áp để cùng bung ra nở rộ, tô điểm màu sắc rợp đất trời. Tết Ta thường ngay vào lúc chúng còn đang trong giấc vùi đông giá. Muốn có nhánh bông dân giả cây nhà lá vườn chưng tết, chúng tôi cắt những nhánh nhiều nụ mạnh, cắm thân trong nước, nhờ hơi ấm trong nhà thúc dục những nụ hoa nở sớm.

       Nhớ những năm mới qua Mỹ, gần đến tết chúng tôi cũng ra chợ sắm sửa bánh mứt dưa hấu đem về chưng tết và chuẩn bị các thứ để đón rước ông bà. Đặc biệt là những chậu hoa mai, chậu tắc, cốt khô của chúng cũng là thân cây mọc hoang vu, được quấn lên mình những hoa lá trái bằng nylon. Đồ giả thấy rõ mà chúng tôi ôm về mừng vui như tìm lại được mùa xuân trên đất khách. Lâu dần chúng tôi lượm lặt học hỏi, sưu tập những người bạn thiên nhiên thứ thiệt để cùng hài hòa vui vẻ, lớn lên dưới một mái nhà.

Một Lúa

Chú thích ảnh 3511

Hoa mai Mỹ (Forsythia) trổ bông vào đầu mùa xuân ở miền đông bắc, khoảng tháng 4 dl. Thường thấy lục lộ trồng ở các bờ đất dốc lộ gần các mang cá cầu, công dụng chống xói mòn mà không cần tốn công săn sóc. Nhánh cây chặt tươi bỏ nằm trên đất, nó nảy tược mạnh như thân cây khoai mì. Cây mai hình trên trồng khoảng 4 năm, phải tỉa bớt hàng năm. 

0368

Trước tết Ta chừng nửa tháng, cắt những nhánh mai Mỹ đẹp nhiều búp, cặm vào lọ cắm hoa chứa sẵn nửa bình nước lã. Đặt trên bàn ăn cho nó hưởng hơi ấm của bếp. Chậu nhánh cây nầy sẽ hoa nở rực rở đúng tết.

3515

Mận Đà Lạt (plum) trổ bông và tượng trái trước khi ra lá, tỷ lệ trái trưởng thành bằng 30- 50% số bông. Cắt nhánh cây nầy hoặc các loại họ cherry lúc còn mang nụ búp, đem vô nhà cắm nuôi chừng 20 ngày trong chậu nước có pha phân hóa học kích thích bông trái  (Plant food, Miracle Gro) chúng có thể trổ bông như hoa đào. 

3340

Tết Ta ở đông bắc Mỹ, thời tiết bên ngoài thường xuyên xuống dưới 0 độ C. Nhưng bên trong vẫn ấm áp hưởng xuân. Mâm ngủ quả, cặp dưa hấu, chậu tắc, chậu mai, hoa trà, cặp bánh tét bà lai (home made theo công thức tổ tiên, chuối đậu thịt). Tuy không đặc sắc nhưng hoàn toàn thứ thiệt.