TUI-ĐÀN-BÀ đọc thơ ” NGHE EM HÁT VỀ HÀ NỘI “
1.Nếu tui là một gã đàn ông đa tình lịch lãm khi thưởng thức những bài thơ tình của Đoàn Quân , tui sẽ ‘ kết ‘ ngay một người đồng điệu, cũng nòi tình, cũng hoa bướm như tui .Nếu tui là một gã đàn ông tâm hồn lai láng, tui sẽ là tri âm tri kỷ với Đoàn Quân mà lai láng tâm hồn, mà chia sẻ sự mong cầu , sự hoàn hão trong tình yêu , rồi tâm sự cùng nhau về chút tổn thương rủi khi thất vọng chốn tình trường. Nhưng tui không phải là đàn ông; tui-đàn-bà có tuổi , tui đọc thơ tình mướt rượt của anh, bỗng nhận ra như có mình trong đó; bổng thấy tui cũng là một trong triệu đóa hoa hồng mà Đoàn Quân lượn lờ như nhã hứng thơ văn , tui đồng hóa mình là chút sắc màu tươi tắn từ tâm hồn nho nhã của anh. Vì tui-đàn-bà nên lời thơ của anh cứ như rót mật vào tai, như đang nghe người yêu tui thủ thỉ . Trái tim lâu năm của tui lại bỗng yếu mềm, nó muốn được dụ dỗ từ một trái tim cũng yếu mền ; tui thích được làm dây leo mỏng trên nhánh cây to mà tận hưởng màu xanh của hành tinh trái đất.Tui bỗng muốn mình là một đóa hoa hồng, một đóa tường vi chờ đợi con bướm tình yêu.
” Đêm nay
Ta chỉ một mình
Một mình
Với chút ân tình trót mang
Trút cơn mê sảng
Bàng hoàng
Như là huyền thoại
Ngỡ ngàng
Gặp em….”
Chỉ cần hai chữ ” Gặp em..” ở câu cuối cũng làm trái tim già của tui đập mạnh hơn , đổi thành nhịp thanh xuân rộn rã và hóa thân làm ‘ em ‘ ngay lập tức mà nghe tình yêu thủ thỉ ! Vì tui-đàn-bà !
2. Đâu phải Đoàn Quân nghe “ ..em hát về Hà Nội” mà chính tui mới nghe trái tim anh to nhỏ tâm tình, anh hát về tình yêu, anh hát về thời mới biết yêu cho tới bây giờ tình yêu đã biết nhưng tình yêu vẫn là nguồn cảm xúc mới lạ trong anh.Vì tui-đàn-bà, tui đã trải qua cung bậc tình yêu nên những câu nói diễm tình như thế nầy cứ làm tui rung động .
” Tiếc rằng sáo đã sang sông
Còn ta cũng chẳng mình không một mình
Hay chăng là một chút tình
Cùng tìm vạt nắng soi hình đôi ta “
Là một tập thơ tình xác định trên bìa, nên cái ‘cảm’ của anh lan tỏa đến tui ở lãnh vực tình yêu không ít , lãnh vực dễ đi nhẹ vào lòng người và ở lâu bền trong đó, ngôn ngữ của tình yêu êm ả dễ cảm dễ lưu , như câu và lời anh dùng để mở cửa tâm hồn.
“Anh ở bên nầy sông
Em bên kia bến đợi
Dòng sông đời thơ mộng
Hai đứa cùng chờ mong :
Anh cho tui cảm giác… làm như tui là một đứa bên kia , chờ anh nơi bến đợi bên nầy !!! Người ta nói thơ là ngôn ngữ của thi sĩ tự lấy mình làm đối tượng, vậy mà tui lại thấy Đoàn Quân có nhiều đối tượng để làm thơ , những đối tượng có đổi thay từ khi anh còn trẻ cho tới sẽ bạc đầu .Như chính tui cố ý hiểu lầm cho cuộc đời thêm chút màu sắc đáng yêu. Vì tới bây giờ tui vẫn còn đi dạy, còn múa phấn trắng trên bảng đen và đôi khi mặc áo dài đỏ , cho đỏ thắm sân trường . Bỗng mỉm cười , làm như tui là đối tượng của thơ anh !!!
“Vạt áo dài bay sắc đỏ
Vẫy anh say trận đấu bò
Đêm về thoáng chút bâng quơ
Tương tư đến tự bao giờ ?”
” Lặng lẽ nơi nầy em biết không
Mênh mang nổi nhớ dậy trong lòng
Một khoảnh sân trường xanh ảo mộng
Bên đời còn nhớ hay là không ? “
Rùng mình, làm như Đoàn Quân níu áo dài đỏ của tui lại mà hỏi như vậy trên khoảng sân trường còn vương màu đỏ của vạt áo dài ?
Vì tui-đàn-bà , tui nhẹ dạ lòng non , luôn muốn được nghe những lời ngọt lịm.
” Chiều nay chợt nhớ mưa tình
Dưới hiên tôi đứng một mình với tôi
Bồi hồi chợt nhớ xa xôi
Cơn mưa đằm thắm ướt đôi mái đầu “
Giống như từ trong xa lắc xa lơ quá khứ anh đã …rình tui : một mái đầu ướt mưa đi về khi chia tay với mái đầu kia mưa ướt không bằng? Vì trong tình yêu ai cũng như vậy , như anh ?
” Có phải là khi có tình yêu
Lúc xa sẽ thấy nhớ nhung nhiều
Bên nhau thì tiếc thời gian ngắn
Chưa kịp nói gì …nắng vội xiêu “
Như ngày xưa khi tui còn xuân xanh phơi phới , buổi sáng bắt gặp một chùm hoa sứ và những dấu chân ai đó còn để lại…. trước cổng nhà , cầm hoa sứ trên tay , tui mơ mộng cả ngày , cả đời còn lãng đãng say ?
Tui không ‘vịn vai’ ai để làm ‘ xương cốt ‘ cho cảm nhận của mình trên nền thơ Đoàn Quân ( nói theo cách Bùi Công Thuấn phê bình nhà phê bình Đặng Tiến ) Sự trang trọng cách sử dụng tu từ dù không thuần cổ kính như Nguyễn Gia Thiều hay Đoàn Thị Điểm nhưng ý tình anh gởi vào thơ đã phong-cổ-kính đường đi nẻo về , nó làm chất song thất lục bát , lục bát của anh sang trọng , thanh lịch từng chữ từng câu để cái tình trong anh hoài lãng đãng mông lung. Tui chỉ lấy tâm hồn để hiểu một tâm hồn , lấy câu thơ mà cảm ý tình trong đó , tui cũng ở trong thơ anh mà cảm xúc như anh. Văn thơ phải là một nơi kết hợp của hai cái cùng ‘ gu ‘ của người viết và người đọc , là sự tương-đồng-cảm cho hai bên cùng hạnh phúc. Hạnh phúc khi tui đọc thơ anh và anh cũng sẽ hạnh phúc khi thơ anh có người đọc, chân tình như tui vậy . Cũng như tui chết chìm câu bạt cho bài thơ “Tường Vi” anh đã viết.
“Bởi em thích hoa hồng nên anh yêu tường vi “
Một tâm hồn hay chìều đãi dễ thương , lấy sở thích của người yêu làm hạnh phúc của mình. Người đàn ông của yêu thương , lịch lãm , mở lời , mới từ chót lưỡi đã ngọt ở đầu môi ! Tui-đàn-bà đã phải say say !
Những ngày nằm bệnh dưỡng thương , tui thấy rõ tâm hồn mình cũng lâm bệnh. Nhu cầu được ve vuốt , được chăm sóc thân tâm là có thật ; thân xác và tâm hồn tui như phân cực đối. Tui nghe rõ ràng tiếng nói của phần xác bị đau , nó cũng muốn chìu chuộng yêu thương . Và những cảm thọ yêu thương nhân văn đó làm cho tâm hồn tui dịu xuống , bình an. Sự hổ tương giữa xác và hồn là nhu cầu chính đáng của con người , phủ nhận một phần là bất cân đối. Thăng hoa kiểu nào thì con người vẫn là sự kết hợp có xác và hồn . Và thơ của anh cũng là một nguồn dưỡng tâm trìu mến , tui thật biết ơn.
” Anh vẫn thế , trước sau anh vẫn thế
Sẽ yêu em như đã giữ hương thề
Nếu có ngày hờ hững những đam mê
Anh sám hối để sóng về với biển “
Đang mơ màng giấc mộng dưới hoa mà thơ tình của Đoàn Quân như con ong , như cánh bướm lượn lờ , tui bổng hơi giật mình vì những câu thơ …lạc phách , tình thơ lạc ý và cả luôn… lạc nhịp . Không biết anh vô tình vì mệt mõi đường tình hay cố tình cho khách má hồng thoát ra khỏi giấc mộng của đàn bà nhẹ dạ như tui.
” Dường như vẫn yêu thương khờ dại
Bởi vì tin nhiều lắm vào ai
Để nửa đời mộng mị nguôi ngoai
Chuỗi ngày dài đắng cay BUỒN TỦI “
…Sao Đoàn Quân không đảo ngược thành … TỦI BUỒN cho câu thơ nó lắng nó trong , buồn tủi làm chi cho xốn xang, cho hờn giận đầy lòng,.Hay tại tui yêu nhịp thơ suông sẽ mượt mà hơn là sự trút trắt cố tình gây ấn tượng?
Còn chút đá trong ngọc nữa rồi đây
” Một ngày qua dòng sông
Phải VÌ GIÓ THỔI LỘNG
Sông chừng như mênh mộng
Hay chăng ta BỒI HỒI !”
Tui khó chịu về âm điệu về các thanh ‘ trắc , bằng ‘ hình như bị …chỏi tai . Xin lỗi nhà thơ , tui xin dựa ý họa lời như vầy nha .
” Một ngày qua dòng sông
Phải chăng vì lộng gió
Sông chừng như mênh mông
Lòng ta thêm bổi hổi ? “
Vẫn là tui, tui cảm thơ anh như cảm người trong mộng , cảm sự hoàn hảo tui đã cho là, mà hóa thân thành đối tượng thơ anh. Nhưng cuối đường thơ cũng chính tui soi ra những điều chưa hoàn hảo . Và tui ngộ ra rằng sự hoàn hảo chỉ có trong suy nghĩ của những ai mơ về …hoàn hảo , như tui-đàn-bà luôn vụn dại với những giấc mộng dưới hoa
3.Đọc thơ anh như nghe anh hát cho riêng một mình tui , tui-đàn-bà-lớn-tuổi mà vẫn nhẹ dạ non lòng ! Cái lòng non , cái dạ nhẹ thì phụ nữ nào cũng giống tui thôi , cũng là cảm xúc đi thẳng vào tim bằng …thính giác !!! Tui vẫn say mê những ái ngữ ngọt ngào hằng ru ngủ bản ngã độc tôn .Sức mạnh thơ của Đoàn Quân là như vậy, là chân dung của một gã đàn ông đa tình đi tìm cái đẹp, lắm khi cũng si tình viễn vông lãng đãng những mối tình …hoa . Thơ hay, trang hoàng với nhiều hoa đẹp làm bức tranh tình yêu anh vẽ càng thêm thơ mộng , lung linh. Tui-đàn-bà đã qua thời nhẹ dạ mộng mơ nên tui có thể nhận ra nguồn cảm xúc , chút ấm áp giúp tâm hồn anh trở lại cân bằng, bình thản, là cho chính bản thân anh. Vì hơn ai hết, anh biết rõ mình luôn tìm những thứ không có thật trên đời trong một chuyến rong chơi trần thế của một đời thi sĩ lắm mộng nhiều mơ.
NGUYỄN NGỌC HẠNH
Ngày 12/10/2020