Bắt đầu từ tháng 6, nhiều địa phương tổ chức Lễ hội trái cây như Suối tiên( TPHCM), Lái Thiêu (Bình Dương) Chợ Lách (Bến Tre) , nhưng chỉ có Lễ hội trái cây ở Chợ Lách là lâu đời và rộn rịp cả huyện, đậm nét một lễ hội miệt vườn, khác với những nơi khác chỉ tổ chức tại khu triển lãm.

Ở miền Nam, ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch được bà con xem là tết nửa năm. Những ai đi làm ăn xa quê, ngày này thường về nhà để đoàn tụ cha mẹ , anh em, đi thăm bà con và đương nhiên là có tiệc liên hoan giữa gia đình và con cháu ở xa về. Trong điều kiện đó, năm 2001 huyện Chợ Lách có sáng kiến tổ chức lễ hội cho bà con nông dân, nhà vườn có một sân chơi vừa vui tươi vừa động viên bà con hăng say sản xuất.

Lễ hội theo yêu cầu của dân

Chương trình lễ hội ban đầu chỉ là đấu xảo trái cây ngon, quả lạ, càng về sau mỗi năm thêm một tiêu chí và vài chương trình như trái cây phải ngon và an toàn; làm món ăn ngon phải từ nguyên liệu địa phương, mở thêm chợ gà nòi, trò chọi chim, lễ tế thần Nông. Mấy năm gần đây, lễ hội còn có thêm chương trình đạt danh hiệu kỷ lục quốc gia. Cụ thể như năm 2005 , Chợ Lách được ghi vào guiness nơi sản xuất cây giống nhiều nhất nước. Năm nay theo ông Lê Phước Toàn, Trưởng ban tổ chức lễ hội thì Chợ Lách sẽ công bố  kỷ lục guiness: mâm trái cây lớn nhất Việt Nam. Cũng trong lần này Chợ Lách còn có tổ chức thi vườn trái cây xanh – sạch – đẹp. Muốn được  công nhận vườn phải thỏa 10 tiêu chí, với thang điểm 100. Cụ thể: lựa chọn đất trồng, lên liếp; chọn cây giống, mật độ và nuôi trồng xen hợp lý; phân bón và dinh dưỡng đất, quản lý bề mặt của vườn cây ăn quả; quản lý dịch hại; cảnh quan môi trường; quản lý nước; tạo tán, xử lý ra hoa, chăm sóc trái, thu hoạch và bảo quản; năng suất, hiệu quả kinh tế; ghi chép và quản lý sổ sách; đã tham gia thi trái ngon. Trong đó, tiêu chí có số điểm cao nhất (16 điểm) là phân bón và dinh dưỡng đất, quản lý bề mặt của vườn cây ăn quả; tiêu chí có số điểm nhỏ nhất (5 điểm) đó là đã tham gia thi trái ngon. được công nhận. Trong sản xuất trái cây đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nhà vườn phải bón phân chuồng đã được ủ hoai mục, phân vô cơ không bón quá nhiều hoặc quá muộn khi sắp thu hoạch, sẽ có nguy cơ dư nitrat trong sản phẩm, tăng cường sử dụng phân vi sinh. Một trong những giải pháp giúp mặt đất vườn trái cây đạt yêu cầu là trồng cây che phủ cho mặt đất, một số cây trồng tốt cho mặt đất như: cỏ ba lá, cỏ đuôi trâu, muồng hoa vàng… Mục đích cuộc thi là nhằm khuyến khích, tạo phong trào để nhà vườn sản xuất cây ăn trái theo hướng an toàn và chất lượng; đồng thời tạo môi trường và cảnh quan sạch, đẹp.

Địa điểm du lịch mới

Đặc điểm của đồng bằng sông Cửu Long là sông rạch, vườn cây ăn trái, nếu ai có đi một điểm nào đó thì các điểm khác cũng ná ná giống như vậy, những du khách đi du lịch thường nhận xét như vậy. Thế nhưng, đến chợ lách dịp lễ hội trái cây thì du khách sẽ thấy nhiều điều khác lạ. Một xứ trái cây có nhiều vườn cây ăn trái khác nhau từ bòn bon, măng cụt ở Cái Mơn đến bưởi da xanh ở Sơn Định, chôm chôm nhãn ở Vĩnh Bình, cam sành ở Phú Phụng rồi ốc gạo ở cồn Phú Đa tạo cho du khách những điểm đến liên hoàn  để thưởng thức đặc sản như bánh xèo hến, bánh xèo nhưn ốc gạo, ốc gạo cơm mẻ… Với bề dày 14 năm kinh nghiệm đón khách du lịch, dân miệt vườn Chợ Lách ngày nay đã biết xây dựng những khu vườn gọi là du lịch sinh thái. ở đó có đủ các loại trái cây, có những món ăn đặc sản của địa phương, có những thú vui như đờn ca tài tử, chội chim, mặc tình mà thưởng ngoạn. Đến nay Chợ lách có khu du lịch Đại Lộc ở Sơn Định, điểm du lịch Ba  Ngói cạnh bờ sông thoáng mát. Ngồi ở đây vừa ăn bánh xèo ốc gạo, vừa xem các ghe cào ốc gạo dưới sông.  Khách có thể thương lượng với chủ ghe để được đi xem cào ốc gạo vui thú thế nào, cái khó ra sao

Đi lễ hội không phải tham quan triển lãm trái cây có hình thù đặc biệt, xem hoa kiểng đẹp (Chợ Lách còn nổi tiếng về hoa kiểng với nhiều làng hoa), hay xem gà chọi uy dũng mà còn đi đến những làng nghề lạ như làng nghề làm kiểng thú, nơi cung cấp những con rồng, con phụng cho các khu du lịch ở TP.HCM và các tỉnh. Mấy năm trước mùng 5 tháng 5 ở cồn Tiên (cồn Cái Gà) có tắm cồn với hàng ngàn người tham dự, nay khu vực đó không còn thích hợp nữa, một điểm tắm mới tự phát tại cồn Phú Bình cũng khá đông người, nhưng cũng chỉ có một thời gian  duy nhất trong năm là sáng mùng 5 tháng năm mà thôi.

   Lương Minh

(bài đăng Tạp chí thị trường giá cả Bất động sản)

       Số ra Ngày 3/6/2013

      Về miệt vườn ăn sầu riêng

                 Du khách THPCM chơi khu du lịch Đại Lộc

        Lễ hội trái cây có tiết mục  tế thần Nông

 Bưởi da xanh, đặc sản Bến tre và các trái cây khác

     Chợ Phiên gà nòi, nơi trao đổi gà giống

      Đường về Chợ Lách, hai bên đường kỳ hoa dị thảo

 H8