Thầm lặng tôi đứng trên đồi- I Stood Tiptoe upon the Little Hill
Từ khi đưa ra một số bài thơ của các thi sỹ ngoại quốc nổi tiếng để các anh chị em trang nhà cùng chuyển ngữ, tôi luôn luôn đề nghị và mong mỏi, ngoài tôi ra, các anh chị em sẽ đưa lên những bài thơ ngoại quốc hay mà các anh chị em yêu thích để chúng ta cùng tham gia. Có thể các anh chị em chưa thực hiện lần nào vì còn e ngại nên vẫn im hơi lặng tiếng. Tuy thế tôi vẫn hy vọng và kiên nhẫn chờ đợi…..cho đến cách đây vài hôm, tôi thật sự vui mừng khi nhận được mail của Thiên Diệu Hương:
“Thưa cô, em đọc bài thơ này em cảm được nét đẹp của ý thơ , nhưng em không có năng khiếu làm thơ ! Em gửi cô , cô thấy được thì đưa lên trang nhà cho các bạn cùng phỏng dịch. Em chụp nguyên bài trong sách gửi đến cô. Chúc thày cô một ngày vui.”
Thiên Diệu Hương gởi cho tôi bài thơ ” I stood tiptoe upon a little hill” của thi hào người Anh John Keats. Tôi đọc bài thơ và thấy là mặc dù bài thơ giản dị nhưng rất khó để chuyển ngữ cho chỉnh và mượt mà vì trong bài có những ” expression” đặc biệt của văn Anh mà khó tìm được những chữ trong tiếng Việt để dịch cho tương xứng, chẳng hạn những đoạn câu như ” white as flocks new-shorn”, “the early sobbing of the morn”..,
Trả lời Thiên Diệu Hương và cho em biết về sự khó khăn, tuy nhiên có hứa với em là tôi sẽ cố gắng.
Ngày hôm sau tôi nhận được thêm mail của em với bài thơ phỏng dịch, thật tình là tôi rất ngạc nhiên trước sự cố gắng của em cũng như sự mượt mà và chất thơ trong bài. Tôi cũng hiểu, em không thể nào dịch hoàn toàn sát được nghĩa của bài vì những khó khăn mà tôi đã nêu ở trên. Em đã đọc, cảm nhận được ý thơ và phỏng dịch, chuyển đạt theo phong cách riêng của mình để ý thơ cũng như lời thơ được mượt mà, lưu loát…
Xin được giới thiệu với các anh chị em trang nhà bài thơ của thi hào Jonh Keats và bài phỏng dịch của Thiên Diệu Hương. Hy vọng các anh chị em sẽ tham gia để dịch bài thơ này.
Xin mời anh NHA, Trầm Hương, Hoành Châu, Phương Nga,Thu Cúc, Thành Công, My Nguyên, Phan Lương cùng tất cả những ai yêu thơ, mỗi đóng góp của các anh chị em là một khích lệ lớn cho Thiên Diệu Hương nói riêng và cũng như nói chung cho tất cả chúng ta. Xin cám ơn nhiều.
LTHK
John Keats ( 1795-1821), nhà thơ người Anh, thuộc trường phái lãng mạn , cùng thời với Percy Bysshe Shelley và Lord Byron ở thế kỷ 19 . John Keats sinh ngày 31/10/1795 tại Moorgate London.
Thuở nhỏ ông học trường tư,1811 ông theo học ngành Y ở London. Thời gian này Keats đã say mê thơ ca, tốt nghiệp ngành Y nhưng Keats không làm bác sĩ mà theo đuổi sự nghiệp thơ ca.
Keats mất ngày 23/2/1821 vì bịnh lao phổi ở Roma Ý, chỉ mới 25 tuổi. Những tác phẩm của ông được xuất bản 4 năm trước khi ông mất. Mặc dù thơ của ông chưa được đón nhận rộng rãi bởi những nhà phê bình khi ông còn sống nhưng danh tiếng của ông nổi lên sau khi mất. Cuối thế kỉ 19 ông trở thành một trong những nhà thơ được yêu mến nhất
Tập thơ đầu tiên Poems ( 1917 ) còn mang vẻ đa sầu đa cảm nhưng đã có tiếng ngân vang của niềm vui ca ngợi cuộc sống; đây cũng là đề tài trọng tâm trong sáng tạo của Keats. Các trường ca tiếp theo là sự tìm kiếm cái đẹp và ca ngợi vẻ đẹp muôn thuở của thiên nhiên. Cuộc đời của Keats thật ngắn ngủi nhưng sự nghiệp thơ ca ông để lại cho đời là vô giá. Keats nổi tiếng là nhà thơ ca ngợi cái đẹp ” Cái đẹp là chân lý, chân lý là cái đẹp, thế thôi, đấy là tất cả những gì ta biết và ta cần biết ”
Ngày nay thơ của ông được phổ biến rộng rãi và được sử dụng phân tích nhiều nhất trong văn học Anh.
I STOOD TIPTOE UPON A LITTLE HILL
I stood tiptoe upon a little hill;
The air is cooling and so very still,
That the sweet buds which with the modest pride
Pull droopingly, in slanting curve aside,
Their scanty-leaved, and finely-tapering stems,
Had not yet lost their starry diadems
Caught from the early sobbing of the morn.
The clouds were pure and white as flocks new-shorn,
And fresh from clear brook, sweetly they slept
On the blue fields of heaven, and then they crept,
A little noiseless noise among the leaves,
Born the very sigh that silence heaves;
For not the faintest motion could be seen
Of all the shades that slanted o’er the green.
By John Keats
THẦM LẶNG TÔI ĐỨNG TRÊN ĐỒI
Thầm lặng tôi đứng trên đồi
Im nghe hơi lạnh trong tôi ngỡ ngàng
Nụ hoa hé nở dịu dàng
Ngả theo đường uốn nhẹ nhàng lả lơi
Lá thưa cành đã nhẹ rồi
Nhưng hào quang vẫn bồi hồi quanh đây
Nỉ non một sớm nhẹ mây
Vờn bay tinh khiết màu trời như bông
Tịnh minh dòng suối mát trong
Đồng xanh thanh thoát trời rung cung đàn
Êm theo từng cánh lá vàng
Thở than rất nhẹ theo làn hơi đưa
Dường như nét động hương thừa
Vờn trong ngọn cỏ bóng xưa xa dần
Thiên Diệu Hương
Phỏng dịch theo bài thơ ” I Stood Tiptoe upon the Little Hill” của John Keats
Hình và Text: nguồn Net
Cám ơn Thiên Diệu Hương, người đầu tiên đã hưởng ứng lời kêu gọi của cô. Để
đáp lại, cô gởi dưới đây bài phỏng dịch của cô. Chúc em giữ vững niềm hăng say để luôn làm bạn đồng trung thành với trang nhà.
ĐỨNG TRÊN ĐỈNH ĐỒI
Nhón chân đứng giữa đỉnh đồi,
Không gian mát lạnh, cảnh trời lặng im,
Nụ hoa e ấp, xinh xinh,
Đường cong cuốn lượn như tìm chốn nao,
Muốn xa cành lá thanh tao,
Hình hoa vương miện ánh sao vẫn còn,
Đọng đầy giọt lệ sương tuôn,
Mây trời trong trắng như muôn chiên lành,
Ngủ ngoan, uống nước suối thanh,
Trên cao lướt cánh đồng xanh tuyệt vời,
Âm thầm tiếng động không lời,
Xen trong kẻ lá như hơi thở dài,
Bao nhiêu tĩnh lặng hài hoài,
Bỗng như tan biến, động ngoài tầm tay,
Chừng như chẳng một ai hay,
Làn hơi chuyển nhẹ, bóng lay lá cành.
Lê-Thân Hồng-Khanh
Phỏng dịch theo bài thơ ” I Stood Tiptoe upon the Little Hill” của thi hào John Keats.
Tuyệt quá cô ạ . Đọc bài phỏng dịch của cô em càng thấy yêu thích thơ của John Keats ,đúng là một bài thơ rất hay, phải không cô? Cám ơn cô rất nhiều
Bạn Diệu Hương thương mến,
**
Sao lại đứng ,,kéo ghế ngồi đi nhé !
Chờ đợi mình “POST ” phỏng dịch thi ca ! WAIT AND SEE !
Hoành Châu (Gia đình C )
Hoành Châu ơi, nơi đây nào có ghế ! Thôi để tớ ngồi trên cỏ hay lăn trên cỏ luôn nhé ! Nhớ gọi tớ dậy nếu bạn thấy tớ ngủ quên , hi hi !
Thưa cô kính mến !
Thực sự em chưa đủ trình độ để tham gia phỏng dịch thơ nước ngoài ,nhưng qua hai bài thơ phỏng dịch ” Thầm lặng tôi đứng trên đồi cao ” của chị Diệu Hương và bài ” Đứng trên đỉnh đồi ” của cô em đã cảm nhận được nhà thơ người Anh John Keats đã có cái nhìn về thiẻn nhiên hết sức tinh tế và sống động ,có một chút chất lãng mạn khi tác giả đang đứng trên đỉnh đồi
Ôi ! Hai bài thơ phỏng dịch của chị Diẹu Hương và của cô thật là tuyệt cô à
Ui sao bị mất hết mấy chữ dị ta
Chắc là máy bị virut rùi
“…..có một vhút lãng mạn khi tác giả đứng trên đỉnh đồi ( chỉnh trong bài hai chữ cuối của câu trên)
…..thật hay lắm cô à .( cái này thêm vào dìng cuối bài )
Phan Lương ơi, chị đã được đọc thơ của Phan Lương rồi, không dấu tài được đâu ! Chị chỉ được cái nhanh nhẩu đoảng thôi ! Còn thơ thì : làm rồi lại tự xé nên rất may chưa bị chê vì có ai đọc được đâu! Cám ơn Phan Lương đã đọc và… khen
Phan Lương không dịch thơ thì hãy hoạ thơ đi, chắc chắn là mọi người sẽ được đọc một bài thơ mượt mà của em.
Khanh ơi…cho ta góp phần bằng bài thơ tự do nghe
Nhón chân đứng giữa đỉnh đồi
Không gian yên tĩnh
Cảnh trời trong
Nầy đóa hoa xinh
Như cánh sao
hồn nhiên
tựa vào cành lá
nụ hoa mĩm cười
lóng lánh giọt sương
Bay trên trời…mây như bông
dòng suối trong…say ngủ
Cánh đồng cỏ…trải dài mênh mông…mênh mông
Không gian trong
không lời
không tiếng động
Bổng nhiên …có tiếng thở dài
Từ ngàn cây
như tiếng vọng
xanh màu…bóng thời gian
Trầm Hương Ptt.
Em cám ơn cô. Em rất vui với sự tham gia của cô, đó là sự khích lệ lớn lao-nhất là thể thơ tự do cô sử dụng đã làm thơ phỏng dịch thêm đa dạng.
Bạn Thanh Hương mến ,
Ngồi đâu cũng được miễn là thấy chân đau của ta ” kiểng ” là được rồi ,,,,
KIỂNG CHÂN TRÊN NGỌN ĐỒI NON
Kiểng chân trên ngọn đồi hoang
Cảnh quan dịu mát , ngày vàng im hơi
Nụ hoa hé nhụy chào mời
Đong đưa trong nắng , lả lơi gió ngàn
Cành lá thưa ..lay dịu dàng
Như vương miện sáng ..rỡ ràng dáng sao !
Hình dung buổi sớm mai nào
Mây trắng tựa màu cừu được xén lông
Suối tươi mát , ngủ giấc nồng
Trên đồng cỏ biếc , cõi hồng lâng lâng
Xạc xào kẻ lá rung ngân
Vòm trời yên ả ..chờ cơn rì rào
Dường như không động tĩnh nào !
Chỉ toàn bóng rợp… ngạt ngào lá xanh ..
**
Phỏng dịch :
HOÀNH CHÂU (Gia đình C )
2/11/ 2016
**
Cám ơn Châu nhiều nhé, trời thơ dạt dào như vậy tụi mình cứ nằm trên cỏ mà mơ… y như khi xưa ta bé vậy mà…bạn vẫn còn nhớ ?
Chị Thiên Diệu Hương thân mến! Ngoài những bài văn về hồi ức tuổi học trò thật thơ mộng và những chuyến du lịch đầy ấn tượng, hôm nay MN lại được đọc một bài thơ phỏng dịch thật mượt mà, dễ thương của chị. Thật là bất ngờ, thú vị làm sao! Chị thật đa tài, MN vô cùng ngưỡng mộ. Chúc chị luôn vui khỏe và mong đọc tiếp những bài thơ hay của chị. Thân.
My Nguyen ơi, gởi cho cô Khanh , đến lúc cô nói : ĐĂNG , mình mới hết hồn ! Không hiểu sao lại …..to gan đến vậy ! Thôi thì cô vui là được . Cám ơn My Nguyen , chỉ tại mình lanh chanh làm liều !
My Nguyen làm thơ rất hay, góp cho mình một bài đi. Rất mong thơ của Mỹ Nguyen đó
Đây là mục mình mê thích trong trang nhà.
Vì rèn ngoại ngữ lại để trí óc linh hoạt, bớt quên, là điều nên làm của lứa tuổi nhóm trang nhà mình.
Bài dịch nào cũng tuyệt, nói thật lòng ( vì bài nào cô đưa ra mình cũng bị điểm dưới 5 – tự chấm )
Chị Hạnh thân mến, chúng ta họp mặt ở đây cùng nhau để có niềm vui tuổi già,biết tin nhau , tình thân thương , em tiếc là mới biết trang nhà gần đây nên góp mặt có hơi muộn màng nhưng em rất vui vì đã có nhiều bạn đồng hành cùng chia sẻ buồn vui vậy nên em rất mong được mọi người cùng góp thơ để vui chung với nhau. Cám ơn chị đã tâm tình với em.
Cô Hồng Khanh thương kính! Mấy lúc nay được Cô động viên,nhắc nhở, em đã mày mò học hỏi cho trí óc linh hoạt, chậm quên, như lời chị Hạnh nói. Hôm nay, được sự “trợ giúp” đắc lực của con gái giảng dạy Anh Văn, trong khâu tìm hiểu ý nghĩa bài thơ của thi hào John Keats. Em “làm gan” có bài phỏng dịch này, xin gởi đến quý Cô, chị Thanh Hương và các bạn xem cho ý kiến để em được học hỏi thêm, Cô nhé!
NHÓN CHÂN TRÊN ĐỒI
Nhón chân trên một ngọn đồi
Không gian yên tĩnh, khí trời dịu êm
Nụ hoa e ấp cánh mềm
Đường cong uốn lượn đôi bên ngọt ngào
Lá cành thưa thớt lao xao
Kia hình chiếc mão đầy sao thiên triều
Đám mây trắng muốt mỹ miều
Nhởn nhơ trong gió như nhiều con chiên
Suối thanh giấc ngủ ngoan hiền
Trên cao thăm thẳm thanh thiên tuyệt vời!
Thì thầm tiếng lá buông rơi
Lặng nghe dịu nhẹ như hơi thở dài
Chừng như xa lắc tầm tay
Nghiêng nghiêng bóng nắng, lung lay lá cành.
My Nguyễn
03/11/2016
Ôi! My Nguyen rất vui khi em hưởng ứng phỏng dịch thơ,the more the merrier . Dĩ nhiên hai cô cũng rất vui . Cám ơn My Nguyen nhé.
Chị Thiên Diệu Hương ơi! Em cố gắng hưởng ứng phong trào để được như lời chị nói, “the more the merrier”. Chúc chị luôn vui.
Hoan hô My Nguyen, cứ thử làm rồi sẽ thấy mọi việc sẽ dễ dàng chứ không khó như mình tưởng. Bài thơ phỏng dịch của em cũng mượt mà và êm dịu, diễn đạt được ý tình của John Keats qua cảm nhận của em.
Thiên Diệu Hương chắc chắn sẽ vui nhiều khi thấy các bạn đã hưởng ứng và ủng hộ nhiệt tình với bài thơ em yêu thích.
Hy vọng các anh chị em sẽ tiếp tục đưa thêm lên trang nhà những bài thơ hay để chúng ta cùng tham gia việc phỏng dịch.
Cô ơi! Thật ra vốn ngoại ngữ của em rất hạn chế, lại lâu ngày không sử dụng. Mấy lúc gần đây em có nhiều cố gắng, như để động não thêm Cô ạ! Nhưng thật tình mà nói, có những từ em vẫn chưa cảm thụ được dù đã hỏi con gái của em và “ông google”. Vì vậy em rất ngại trong thơ phỏng dịch, ắt còn nhiều sai sót. Em rất vui khi một lần nữa được Cô khích lệ. Kính chúc Cô và gia đình luôn vui khỏe.
My Nguyen ơi, như cô Khanh đã nói , thơ là sự cảm nhận, ở đây không có hay- dở hoặc sai sót . Gặp nhau và đồng cảm là niềm vui của chúng ta khi góp mặt trên trang nhà, phải vậy không ? Hẹn gặp My Nguyen ở những bài thơ khác nhé. Thân mến
Kính thưa cô Hồng Khanh ! Được đọc những bài thơ dịch và phỏng dịch của hai cô và các anh chị trong mục dịch thơ thật là thích thú. Tuy là người dịch chứ không phải tác giả của tác phẩm, nhưng qua mỗi bài dịch, người đọc như cảm nhận được tính cách, tâm hồn … của các chủ nhân. Nhờ rứa mà tuy chỉ mới gặp nhau trên trang … mạng, mọi người như đã thấy bóng dáng dịch giả, cảm thấy gần gũi nhau hơn .
Như Thuỳ thân mến, được biết Như Thuỳ ở Đà Nẵng cùng với chị Hoành Hà mình rất vui, mình đã biết chị Hà chị của Hoành Châu rồi, mong có dịp được gặp Như Thuỳ. Trang nhà là nơi chúng ta gặp gỡ, góp mặt là đã vui lắm rồi. Chúc Như Thuỳ nhiều niềm vui, sức khỏe và hạnh phúc
Nếu tôi không lầm, bài thơ ” I stood tiptoe upon a little hill”dài hơn 240 câu mà phần trên đây là những câu đầu (Theo “ông G. ” )
Những bài phỏng dịch trên đây rất hay, mỗi bài mỗi vẽ, chúc mừng quý bạn.
Anh NHA kính mến, cám ơn anh đã cho biết thêm về bài thơ I STOOD TIPTOE UPON A LITTLE HILL . Em đọc bài thơ này trong quyển FAVORITE POEMS old and new. ( selected for boys and girls by Helen Ferris thì chỉ có mấy câu thơ trên thôi. Sau khi anh cho biết em có tra lại trong Google thì thấy có thêm 14 câu nữa. Thật tình nếu biết bài thơ dài như vậy, em không dám phỏng dịch ! Vì đây là bài thơ phỏng dịch đầu tiên em trình làng do cô Khanh đã khuyến khích nên có phần hấp tấp, sơ xuất không xem kỹ lại trong Google. Cám ơn anh một lần nữa và xin thông báo cho mọi người biết là bài thơ còn tiếp ạ.
Và sau khi tìm lại một lần nữa ,em thấy quả thật bài thơ dài khủng khiếp luôn mà nếu biết như vậy thì chắc chắn sẽ không dám và không đủ sức phỏng dịch một bài thơ dài như thế. Cám ơn anh đã cho mọi người biết tin chính xác. TDH
Hình như 14 câu là một khổ thơ của họ. Em thấy phần đầu 14 câu, tiếp theo em tìm được 14 câu nữa , tìm kỹ em mới thấy phần dài hơn 240 câu ! Em học ban A ,lên đại học lại theo đại học Khoa Học nên về văn chương nước ngoài em không biết rõ, em rất vui mừng được biết thêm về những đoạn sau của bài thơ. Cám ơn anh rất nhiều ạ.
P/ S cả về văn chương VN ,kiến thức của em vẫn còn rất nhiều thiếu sót !
Bài thơ ” I stood tiptoe upon a little hill” quá dài nên chúng ta phỏng dịch phần đầu của bài thơ như Thiên Diệu Hương đưa ra là quá đủ để làm quen với thơ của John Keats, để biết tình yêu thiên nhiên mà thi hào đã cảm nhận và diễn tả ra sao. Cám ơn anh NHA cho thêm thông tin về bài thơ dài 240 câu, nhờ đó những người yêu thơ có thể vào google để tham khảo thêm.
Thanh Hương, chị Hồng Khanh và quý bạn,
Cho biết tin này không ngoài mục đích để chúng ta cùng hiểu rõ hơn về thi tài của John Keats mà thôi.
Tôi nghĩ người khác khi ngưỡng mộ thi tài J. K. cũng sẽ chỉ chú ý đoạn thơ đầu này thôi cũng đã thỏa mãn rồi, ngoại trừ những nhà nghiên cứu bình luận mới để ý đến toàn bài.
Như vậy, nói cho rõ hơn, tôi cũng hoàn toàn hoan hô ủng hộ Thanh Hương và quý bạn nhé.
NHA
Thưa cùng quý thi hữu trang nhà,
Tôi đọc và suýt soa, tiếc là mình ko có năng khiếu về ngoại ngữ nên ko tham gia và mạo muội đề nghị là quý vị nên giúp chúng tôi bằng cách dịch thô, diễn ý bài thơ bên cạnh bài quý vị đã phỏng dịch hay chuyển thơ lời Việt. Hy vọng chúng tôi có thể tham gia, cho vui vẽ.
Lời đề nghị của nhà thơ Hồng Băng làm chúng tôi nhận ra được sự thiếu sót của mình, cám ơn Hồng Băng thật nhiều đã nhắc nhở.
Chúng tôi cũng rất vui mừng khi được sự chú ý và tham gia của các anh chị em yêu thơ trang nhà. Đó là điều khích lệ lớn đối với chúng tôi.
Từ đây trước khi phỏng dịch một bài thơ ngoại quốc, chúng ta sẽ dịch “thô”, tức là diễn ý của bài thơ trước đã để mọi người yêu thơ nếu muốn đều có thể cùng tham dự được.
Tiện đây dù có trễ nhưng tôi cũng xin được dịch thô ý của bài thơ ” I stood tiptoe upon a little hill” của John Keats
TÔI ĐỨNG NHÓN GÓT (CHÂN) TRÊN NGỌN ĐỒI NHỎ
Tôi đứng nhón chân trên ngọn đồi nhỏ
Không khí mát lạnh và yên tĩnh
Những nụ hoa xinh xắn và ít kiêu hãnh (e lệ, thẹn thùng)
Kéo rủ xuống, uốn dựa thành đường cong sang một bên
Xa khỏi những cành thanh mảnh có lá thoai thoải
( Hoa) vẫn chưa mất đi hình dạng của những vương miện lấp lánh ánh sao
Nhận được từ những tiếng nức nở của buổi sáng ban mai ( ở đây mỹ từ pháp ” tiếng nức nở “= những giọt lệ= những giọt sương mai)
Những đám mây tinh khiết và trắng như những đàn cừu vừa được xén lông
Tươi mát vì (uống nước) giòng suối trong lành, chúng ngủ ngoan
Và trên những cánh đồng xanh, chúng lướt đi (bò)
Một tiếng động nhỏ âm thầm trong lá
Nảy sinh ra một tiếng thở dài làm lay động mạnh sự yên tĩnh
Không một chuyển động nào dù thật nhỏ được nhìn thấy (nhận ra)
Của những bóng dâm dựa (trải) lên trên (cây cành) màu xanh .
Hy vọng là từ bài dịch thô này, thi sỹ Hồng Băng sẽ cho chúng ta được thưởng thức một bài thơ dịch mượt mà theo cảm nhận của chính mình. Cám ơn Hồng Băng trước.
Anh Hồng Băng thân mến, rất vui mừng khi nhận được ý kiến muốn tham gia phỏng dịch thơ. Xin cám ơn anh về bài thơ của anh và cũng rất vui khi chúng ta là đạo hữu, tôi cảm nhận bài thơ thế nào thì cứ viết ra như thế. Thật sự tôi rất ít làm thơ và thường không hài lòng với thơ của mình cho nên chỉ giữ riêng cho mình. Đây là bài thơ đầu tiên được mọi người đọc !
Nhân đây cũng xin cám ơn tất cả các bạn đã tham gia phỏng dịch thơ và góp ý, chúng ta cùng thưởng thức thơ nước ngoài và cùng phỏng dịch các bạn nhé .
Cám ơn các bạn đã đọc thơ , cảm được ý thơ và yêu thơ của John Keats