Có lẽ không ai trong chúng ta không từng một lần ăn qua món xíu mại. Với tôi, món xíu mại theo từng tuổi mà thay đổi cách ăn.

Lúc nhỏ, đi học, ngang qua xe bánh mì, nhìn tô xíu mại nằm xen giữa cuộn thịt heo nhuộm  màu cam đẹp mắt cùng hộp paté gan, cá hộp, thịt nguội … trông khiêm nhường nhưng in đậm vào tâm trí của đứa trẻ … ít tiền. Xe bánh mì bình dân, ổ bánh mì quét xíu mại (tôi nói quét vì ổ bánh mì to tướng được trét một lớp mỏng xíu mại mà sao ngon vậy không biết!), vừa với túi tiền của những người học trò nhỏ.

Cách ăn viên xíu mại theo ngày tháng mà thay đổi dần, từ xíu mại trét giữa ổ bánh mì, đến chén xíu mại nhỏ nhắn, đựng 2 viên xíu mại nhỏ, với 1 ổ bánh mì nhỏ là buổi ăn sáng thường được thay đổi của tôi. Khi nào nhìn chén xíu mại nhỏ dọn ra, trí tôi cũng quay về với viên xíu mại trét vào bánh mì. Không biết có phải vì cách làm của mỗi nơi, mỗi tiệm khác nhau mà hương vị của viên xíu mại tuổi thơ và viên xíu mại ngày khôn lớn có vẻ khác nhau.

Mang cái hương vị hấp dẫn của xíu mại tuổi thơ, nên khi có người bạn nói dạy cho tôi làm xíu mại, tôi hân hoan đón nhận. Những năm của đầu thập niên 70 là những năm hạnh phúc, vui vẻ nhất của đời tôi, tôi học được nhiều món ăn và món xíu mại tôi cũng được học vào thời gian này. Lâu quá, không làm, không ăn món ăn khoái khẩu này, hôm nay, giở tập vở viết những công thức nấu ăn đã vàng ố theo năm tháng, tôi bắt gặp công thức xíu mại nên soạn đồ đạc ra làm. Không biết qua bao thăng trầm, ngày tháng lặng lẽ trôi, món xíu mại hôm nay có phảng phất hương xưa hay không? Thử xem.

Xiú mại

I/ Vật liệu:

   Phần 1 :

– 400gr thịt heo bằm

– 200gr tôm bằm

– 100gr cá thác lác (không có cá thác lác, tôi thay bằng giò sống)

– 100gr mở luộc xắt hột lựu

Phần 2 :

– 200gr củ sắn, bằm nhỏ, vắt ráo nước

– 20gr hành lá xắt nhỏ

– 6 muỗng canh bột năng

– 3 muỗng canh tỏi phi

Sauce cà :

– 100gr cà hộp

– 1 muỗng canh hột điều

– muỗng canh bột năng

– 150gr nước

– ½ muỗng café muối

– 1 muỗng café đường

– 1 củ hành ta, 2 tép tỏi.

II/ Cách làm :

Tôm bằm nhuyễn, 100gr cá quết nhuyễn.

Phần 1 : Thịt bằm, tôm bằm nhuyễn, cá quyết nhuyễn, mở xắt hột lựu, 4 thứ này trộn với nhau, nhồi, đập cho quyện đều và dẻo. Viên thành viên nhỏ, đem hấp chín.

Hình 2/

Phần 1 quết nhuyễn và bột năng + củ sắn bằm, vắt khô nước

Hình 3/                 Phần 1 và phần 2 nhồi chung, viên thành viên

Hình 4/                                                Viên xíu mại hấp chín

Phần làm sauce : Phi hành tỏi, cho hột điều vào để lấy màu (vớt hột điều ra khi có màu), rồi cho sauce cà chua vào xào. Sau đó, cho vào sauce củ sắn bằm vắt ráo nước, thêm 150gr nước, nấu sôi hỗn hợp, nêm ½ muỗng café muối + 1 muỗng đường. Sauce sôi vài dạo, đổ lành lá xắt nhỏ vào và bột năng (hoà vào 1 tí nước), khi thấy sauce sôi lại, sền sệt thì tắt lửa.

Cho xíu mại viên đã hấp chín vào chén, rưới nước sauce lên. Ta có chén xíu mại với nước sauce thơm ngon.

                                         Hình 5/ xíu mại đã hoàn tất, mời ăn

                       Bài và ảnh: HƯƠNG CAU