Vào face book ,được đọc một đoản văn của Phương Nga viết về mưa, trong đó có đề cập đến bài “Il pleure dans mon coeur”  của thi sỹ Verlaine. Bài thơ tuy ngắn nhưng diễn tả được hết nỗi khắc khoải của một người chỉ nhìn thấy những giọt mưa rơi trên đường phố, nghe tiếng mưa rơi trên mái nhà mà cảm thấy đau đớn đến tận cùng. Nỗi đau không tên và cũng không biết tại sao và từ đâu mà có. Phải chăng trời đã phú cho các nhà thơ một tâm hồn nhậy cảm hơn người; chỉ cần một giọt mưa, một chiếc lá vàng rơi, một cơn gió nhẹ cũng đủ để cho họ cảm nhận được và viết ra những bài thơ bất hủ để lại cho đời. Xin được giới thiệu với quý vị bạn đọc thi hào Verlaine cùng bài thơ “Il pleure dans mon coeur” của ông. (LTHK)

                                                         PAUL VERLAINE (1844-1896)

Paul Verlaine, thi hào Pháp thủ lãnh phái Symbolism (phái biểu tượng), sinh năm 1844 tại Metz nhưng sinh sống cùng cha mẹ ở Paris từ năm 1851. Tại đây ông theo học trung học và năm 1962 ông đậu bằng cử nhân. Sau đó ông xin làm công chức theo ý muốn của thân phụ ông.

Khi còn bé, ông đọc tập thơ “Les Fleur du Mal” của Charles Beaudelaire, từ đó ông có cảm hứng để sáng tác. Tại Paris, ông thường liên lạc và kết bạn với các nhà thơ khác, điều này làm cho cha ông không vừa ý và không tài trợ cho thói quen uống rượu và làm thơ của con trai mình. Năm 1866 ông xuất bản tập thơ đầu tiên Poèmes Saturniens. Năm 1870 ông lập gia đình và có một con trai nhưng sau đó ông lại bỏ vợ con để sống với thi sỹ Arthur Rimbeaud. Mối liên hệ lên bổng xuống trầm của họ đã là đề tài cho rất nhiều sách vở và chấm dứt khi Verlaine trong cơn say rượu đã bắn Rimbeaud bị thương. Verlaine bị tù 18 tháng, thời gian này là khoảng thời gian quý báu nhất cho sự nghiệp văn chương của ông. Ông nghiên cứu các tác phẩm của Shakespeare của Cervantes và viết tập thơ Romances sans Paroles. Ông từ bỏ cuộc sống lãng tử và trở lại với Thiên chúa giáo. Trong vòng mười năm cuối của cuộc đời, ông bị nhiều chứng bịnh do sự nghiện rượu. Ông sống trong những khu ổ chuột,  trong nhà thương thí hoặc vào các quán cà phê ở Paris để uống rượu Áp Sanh (absinthe). May mắn thay, dân Pháp yêu chuộng thơ văn, nghệ thuật nên đã trợ giúp và đem nguồn thu nhập cho ông. Các tập thơ ngày trước của ông lại được mến chuộng; cách sống cũng như cách cư xử kỳ lạ của ông trước đám đông đã thu hút được sự ngưỡng mộ. Năm 1894, ông được tuyển chọn làm Prince of Poets ( Ông hoàng của thơ ca) của Pháp. Ông mất tại Paris vào năm 1896, hưởng dương 52 tuổi, để lại rất nhiều tập thơ rất nổi tiếng đã được xuất bản.

 

IL PLEURE DANS MON COEUR

Il pleure dans mon coeur

Comme il pleut sur la ville.

Quelle est cette languer

Qui pénêtre mon coeur?

***

O bruit doux de la pluie

Par terre et sur les toits!

Pour un coeur qui s’ennuie,

O le chant de la pluie!

***

Il pleure sans raison

Dans ce coeur qui s’écoeure.

Quoi? nulle trahison?

Ce deuil est sans raison.

***

C’est bien la pire peine

De ne savoir pourquoi,

Sans amour et sans haine,

Mon coeur a tant de peine.

Paul Verlaine

LỆ ĐỔ TIM TÔI

Lệ đổ tim tôi

Như mưa rơi trên phố,

Ôi sao khốn khổ, rã rời,

Thấm dần vào trái tim côi.

***

Tiếng mưa êm rơi

Giọt trên mặt đất, giọt rơi mái nhà,

Mưa rơi vang vọng tiếng ca,

Cho con tim nhỏ mãi pha chán chường.

***

Nức nở không đâu,

Trong tim tởm lợm bấy lâu,

Chẳng hề bội phản,

Cớ đâu thảm buồn.

***

Làm sao biết được cội nguồn

Cơn đau thống thiết,

Chẳng thương, không thù,

Tim tôi sao quá mịt mù nỗi đau!

Lê Thân Hồng Khanh

Phỏng dịch theo bài thơ “IL PLEURE DANS MON COEUR” của VERLAINE