Biết gì về giấc ngủ ?

Ngày đăng: 16/09/2012 06:45:13 Sáng/ ý kiến phản hồi (13)

 

Thời gian ngủ chiếm hết một phần ba (1/3) của đời sống của con người. Ai cũng ngủ, nhưng thử hỏi có bao nhiêu người hiểu rõ về giấc ngủ. Giấc ngủ có lợi ích gì? Tại sao mất ngủ?       

 

  

 Trong phạm vi bài nầy, chúng tôi  trình bày và mang đến đọc giả một số kiến thức căn bản về giấc ngủ (sleep), ích lợi của giấc ngủ, và một số cách giúp mọi người tránh được mất ngủ.

   A ) SINH LÝ GIẤC NGỦ VÀ MẤT NGỦ:

           

        Ngày nay khoa học đã tìm thấy vùng não giữa, vùng dưới đồi (hypothalamus), và chất trung gian thần kinh (neurohumoral substances) serotonin có vai trò trong giấc ngủ . Ngủ là quá trình ức chế lan tỏa từ vùng não giữa lan tỏa đến võ não.

     Quá trình nầy bị ngăn chận bởi những hoạt động khác của não như suy nghĩ, lo lắng, lo sợ…, hoặc bất thường của cơ thể kích thích lên não như bệnh loét dạ dầy, như bị đau đơn…; hoặc do một số chất cafe, một số thuốc….

  Nếu quá trình ức chế nầy bị ngăn chận một phần gây khó ngủ, ngăn chận nhiều hơn gây mất ngủ.

       B) CHÚNG TA NGỦ NHƯ THẾ NÀO?

         Nhờ đo điện não đồ lúc ngủ, người ta biết chính xác giấc ngủ của con người diễn biến qua 5 giai đoạn và chia thành 2 trạng thái khác nhau : Giấc ngủ chậm và giấc ngủ nhanh .

– Giấc ngủ chậm chiếm khoảng 75% thời gian ngủ, biểu hiện bằng các sóng chậm trên điện não gồm 4 giai đoạn với độ sâu tăng dần. Khi cơ thể vào giấc ngủ ở giai đoạn 3 và 4, khó đánh thức, những giai đoạn này được gọi là giấc ngủ “sâu” (deep sleep). Trong giấc ngủ sâu, mắt và các bắp thịt của cơ thể trong trạng thái “không cử động”. Ở các giai đoạn này, hoạt động sống của cơ thể như nhịp tim, nhịp thở, các nội tiết tố, chuyển hóa cơ bản giảm dần đến mức thấp nhất. 

– Giấc ngủ nhanh (REM- Rapid eye movement) hay còn gọi là giai đoạn 5 của chu kỳ, tiếp nối với giấc ngủ chậm, chiếm khoảng 25% thời gian còn lại. Khi cơ thể chuyển qua REM, hơi thở trở nên nhanh hơn, cạn, không đều; mắt chuyển động nhanh, theo nhiều hướng. Nhịp tim gia tăng, huyết áp cũng gia tăng, và ở em bé trai, hoặc vào tuổi thanh niên dương vật trở nên cương cứng. Giai đoạn này hoạt động điện não được biểu hiện bằng các sóng nhanh gần giống như lúc thức.

 Hai loại giấc ngủ này nối tiếp nhau trong đêm tạo thành nhiều chu kỳ, khoãng 4- 6 chu kỳ một đêm, mỗi chu kỳ dài khoảng 90 đến 120 phút.

 C) ÍCH LỢI CỦA GIẤC NGỦ.

    

         Nếu ai đã bị mất ngủ rồi lúc đó mới thấy được hết ích lợi của giấc ngủ. Khi ngủ đầy đủ, đạt được giấc ngủ sâu, người ta cảm thấy cơ thể khỏe mạnh, làm việc ít mệt mỏi, đầu óc sáng suốt , có trí nhớ tốt hơn, có nhiều sáng tạo và  ít bị trạng thái kích động bực bội khó chịu; đặc biệt ít xảy ra tai nạn khi lái xe. Giấc ngủ không những giúp cho người phục hồi lại thể chất đến tinh thần, còn giúp tăng hệ thống miễn dịch, tăng sự ham muốn sinh lý tình dục, còn giúp thiếu nữ có làn da đẹp, giúp cho những em nhỏ mau lớn. 

 

D)  MẤT NGỦ (ÍNOMNIA) 

 

       Mất ngủ hay khó ngủ (sleeping dificulties) là chứng bệnh gây khó khăn trong đời sống rất nhiều người. Khó ngủ có nhiều dạng, khó đi vào giấc ngủ, ngủ không yên giấc, dậy sớm không ngủ lại được, hoặc tỉnh dậy nhiều lần trong khi ngủ, mỗi lần dài hơn 30 phút.  

– Nam nữ sau tuổi dậy thì thường mất ngủ ở đầu hôm, do nội tiết tố sinh dục phát triễn mất cân bằng kích thích võ não dẫn đến mơ mộng về tình yêu ngủ không được; ngược lại người lớn tuổi khi thức giấc khó ngủ lại.

 – Nữ bị mất ngủ nhiều hơn Nam nhất là ở tuổi gần mãn kinh, nhưng nguyên nhân có lẽ do những bệnh liên hệ hơn là do thiếu hormone.

 -Càng lớn tuổi càng dễ bị mất ngủ, có thể do những bệnh phát sinh do lớn tuổi .

 

  Ngủ bao lâu thì đủ? 

Tùy theo tuổi tác và tình trạng sức khỏe, trung bình:

• Trẻ em cần  ngủ 16 tiếng mỗi ngày

• Tuổi dậy thì cần 9 tiếng mỗi ngày

• Người lớn cần 7-8 tiếng mỗi ngày; tuy nhiên có một số chỉ cẩn ngủ khoảng 5 tiếng và một số khác cần ngủ đến 10 tiếng mỗi ngày.

 • Phụ nữ mang thai cần ngủ nhiều hơn trong 3 tháng thai nghén đầu tiên

 

 E) MỘT SỐ HƯỚNG DẪN GIÚP CHO NGƯỜI MẤT NGỦ (ÍNOMNIA)

    

        Ngày nay có rất nhiều phương pháp giúp cho người mất ngủ, nhất những người lớn tuổi. Tuy nhiên phương pháp nào có hiệu quả tùy theo người áp dụng; có những người làm mọi cách kể cả dùng thuốc tây lẫn thuốc đông y mà vẫn không hiệu quả. Sau đây một số cách bạn có thể làm thử.  Những phương pháp nầy giúp cho những người khó ngủ, hoặc mất ngủ thông thường không liên quan đến một số bệnh như bệnh tâm thần, hoặc bệnh mản tính, những bệnh gây ra mất ngủ.

    1) Giúp quá trình ức chế võ não để mang đến giấc ngủ :

    – Nơi ngủ phải yên tĩnh, đèn mờ hoặc tối, vì ánh sáng sẽ làm ức chế tế bào não sinh chất melatonin, một chất giúp ta có cảm giác buồn ngủ và đưa ta vào giấc ngủ.

   Nếu ta đi ngủ vào đúng giờ quy định, thì việc nầy sẽ tạo thành phản xạ bài tiết rất có ích cho chất ngủ.

  – Ta nên ăn vừa phải, không chất kích thích , hay khó tiêu trước khi đi ngủ 1 giờ – 1.30 giờ, thức ăn không những giúp trung hòa dich dạ dầy nó còn giúp cho quá trình hình thành chất serotonin làm chúng ta ngủ. Ở một người bụng đói rất là khó ngủ.

  –  Tắm nước nóng , ngâm hai bàn chân trong nước nóng, hoặc nghe nhạc êm dịu cũng giúp tốt cho quá trình đi vào giấc ngủ.

–  Người ta thấy phương pháp thiền, tập yoga, tập thể dục dưỡng sinh có thể chữa một số ngưòi mất ngủ. 

  – Giao hợp trước khi đi ngủ cũng là một phương pháp rất hiệu nghiệm cho  mất ngủ, nhất là thanh nữ vào tuổi lập gia đình.

      2) Tránh kích thích võ não

Một giấc ngủ sâu và ngon sẽ đem cho bạn những ích lợi về sức khỏe. Trái lại, sẽ chẳng dễ chịu chút nào khi bị chứng mất ngủ ‘hoành hành’. Cho nên bạn cần lưu ý và tìm cách khắc phục nhanh chóng bằng những cách sau.

    – Loại bỏ những suy nghĩ, những tính toán trước khi ngủ. 

   – Loại bỏ  lo lắng, có những lo lắng không cần thiết, thiếu thực tế, bạn phải tự bảo tối rồi lo cũng không được gì, ngày mai ta sẽ làm.

  – Loại bỏ chất kích thích như cafe, trà. Rượu giúp cho bạn dễ rơi vào giấc ngủ, nhưng khi thức giấc khó mà ngủ lại được.

      Đây chỉ là một số hướng dẫn giúp bạn dựa trên cơ chế giấc ngủ ; hy vọng bạn đọc sẽ đóng góp thêm những phương pháp nào bạn có kinh nghiệm, hoặc bạn đã làm thử có kết quả viết lên đây để chia sẻ cùng mọi người.

       Bài và ảnh  BS Võ Văn Chín

 

Có 13 bình luận về Biết gì về giấc ngủ ?

  1. Long D3nk78 nói:

    Cám ơn BS Chín nói cho bà con biết về cơ thế của giấc ngũ,và một số biện pháp giúp khắc phục được chứng mất ngũ. Sẳn đây cho tôi xin hỏi . Giấc ngũ có liên quan gì đến bệnh “ngáy” khi ngũ không? Tôi thấy phần nhiều người dễ đi vào giấc ngũ họ thường ngũ rất sâu và hay “ngáy’ trong lúc ngũ.Bệnh “ngáy” có di truyền không?

    •             Anh Long thân,
           Câu hỏi của anh về ngáy trong lúc ngủ đây là câu hỏi rất thực tế và thường gặp, nhiều cặp vợ chồng bên Mỹ phải ly dị vì tình trạng nầy, hoặc bà vợ bắt ông chồng ngủ riêng cũng vấn đề nầy. Câu hỏi của anh tôi đang gửi cho một BS tai mủi họng của bệnh viện Chợ Rẩy hy vọng có trả lời sớm cho anh.

  2.                   Những câu hỏi sau :
          1) Tăng huyết áp hoặc huyết áp cao câu hỏi của bạn Trần Văn Bình
           2) Đổ mồ hôi tay chân câu hỏi của chị Nguyễn Tuyết.
           3) Khi xuống nước, người biết bơi lội thì nổi, còn người không biết bơi thì chìm, câu hỏi  của một bạn 79.
           Những câu hỏi trên sẽ được giải đáp trong những ngày sắp tới , xin bạn đọc hãy đón xem.
              Yêu cầu anh Hoàng Hưng viết một bài về thiền cho bạn đọc hiểu được cách thức thiền và công dụng.

  3. Trần văn Bình 12c3 nk79 nói:

        Cám ơn Võ văn Chín rất nhiều với những kiến thức về y học của bạn Bình hy vọng chuyên mục này sẽ là cẩm nang y học của mọi gia đình chúng ta

  4. PhuongNga nói:

    BS Chín thân mến,
    XIn góp vào bài viết của BS một ít kinh lịch của tôi về chứng mất ngủ. Hồi sinh xong, tôi bị mắc phải chứng postpartum, không biết tiếng Việt của mình gọi là gì. Thời gian đó, tôi hoàn toàn suy sụp về cả thể chất lẫn tinh thần phải xin nghỉ việc không ăn lương, và con gái mới sinh phải gởi cho bà ngoại coi chừng dùm. Dễ buồn, dễ giận, lại thêm chứng mất ngủ trầm trọng. Ai nói gì cũng tủi thân, cũng khóc sướt mướt, khóc vô căn cớ. Ông xã tôi rất lo lắng, phải kề cận bên vì có lúc tôi nói là muốn tự tử do quá mệt mỏi. BS cho thuốc Zoloft, trị chứng trầm cảm (depress), bắt phải uống một năm. Vài tháng sau, không hiểu do thuốc công hiệu, hay vì nguyên nhân nào khác, tôi khỏe dần lại Rồi chụp nghe, một phụ nữ bên Texas, dìm chết 6 đứa con ruột trong bồn tắm, bị chứng trầm cảm, và uống thuốc Zoloft…Hoảng quá, tôi bỏ thuốc vô thùng rác lập tức.

    • Chị Phương Nga cám ơn chị viết lại kinh nghiệm bản thân, đây là điều thực tế rất có giá trị giúp cho những người chồng hiểu được những người vợ mình sau sinh con mà thông cảm và hổ trợ cho vợ mình.
                Postpartum là một hội chứng xảy ra từ 70% đến 80% ở những người mẹ thời kỳ hậu sản do thay đổi nôi tiết tố. Tuy mỗi người, mỗi cơ địa mà hội chứng nầy xảy ra nặng nhẹ khác nhau, và thường gặp nhất thời kỳ nằm BV, thông thường sau một thời gian tự biến mất.
                Hội chứng nầy thường biểu hiện như sau:
        – Trong người thấy bức rức dể bị kích thích, ăn không biết ngon, ngủ không được,
        – Thay đổi tính tình,  thường hay khóc hoặc than thở,buồn vui vô cớ, nóng giận không có lý do chính đáng.
       

  5. Nguyễntuyết nói:

    PN ơi, tập ” Thiền ” theo PP mà  huynh HHg biết và sưu tầm  đi nhe…… cuối tuần đánh dây luộc qua  HHg để huynh ấy chỉ cho….

  6. Nguyễntuyết nói:

    Còn 1 cách để dỗ giấc ngủ nưả đêm bổng nhiên thức dậy sớm.là bạn nằm hoặc ngôì trên ghế massage khoảng chừng 10 phút , hoặc 15 phút, tối đa 20 phút . Đãm bảo giấc ngủ sẽ quay trở lại và bạn tiếp tục ngon giấc cho tới sáng luôn….Nhưng tốt nhất  những dụng cụ massage phải ở gần nơi chỗ giương ngủ, để bạn có thể đặt lưng xuống là ngủ liền nhé…. à Hiện tại ở chỗ tôi ở… trong costco có bán cái máy gọn nhẹ, mà khá tốt…máy massage .nó bấm mạnh vô huyệt đạo mấy ngón chân và bàn chân , rất là tuyêt….. nó rất tiện lợi và tốt cho sức khoẻ.Vì nó tiện lợi nên tôi sử dụng luôn cả  cho 2 bàn chân, hai bàn tay, vai  nơi nào tôi  cảm thấy có thể cho nó khoẻ……. Máy loại này tôi đã xài và sử dụng 7 năm rồi,  nay tôi thấy máy mới có bán  nhưng dáng nó cải cách gọn ,nhỏ ,đẹp và có thể tốt hơn cái tôi đã mua…. giá $34.99…..đây là món quà sức khoẻ cho mọi người…làm cho máu huyết lưu thông và nó sẽ giúp tự nhiên đẩy cặn bẩn ra khỏi cơ thể mình ( loại máy có ba hoặc 2 cái cục có hình giống như hoa 3 cánh).

  7. Văn Út nói:

     Tôi thường hay mất ngủ, thường uống thuốc ngủ nhưng lại sợ độc của thuốc, nên lúc uống lúc không. Tôi đã sử dụng điếm số, điếm lừa, hoặc tập trung suy nghĩ về một việc, làm như vậy có lúc ngủ được có lú không, lúc không ngủ được đầu ọc còn căng thẳng hơn lúc mất ngủ thường.
        Mấy đứa con thấy tôi than những đêm mất ngủ dài quá, tụ nó bảo nghe cải lương cho đở  chán. Tôi thấy có lý, bỏ CD cải lương vào nghe, không ngờ ngủ được quá, nên viết lên đây. Các chị các anh lớn tuổi như tôi , hãy làm thử lên giừong ngủ mở CD cải lương vừa đủ nghe, rồi ca theo , hoặc người ta ca mình cứ nhái theo không cần đúng sai như vậy sẽ ngủ hồi nào không hay, còn CD tự nó tắt
     

  8. Quang 79 nói:

    Bác Sĩ Chín cho tôi hỏi: GOUT…trị bằng cách nào?

    Tôi có người bạn bị chàm ở tay…nó làm da khô, cứng  và ngứa..trị rất lâu rồi..nhưng khong hết…cứ lâu lâu lại ngứa và sần trên bàn tay..vậy thuốc tây, hay thuốc nam có loại nào công hiệu nhờ BS Chín và các anh chị em ai biết chỉ dùm. Xin cám ơn.

    • Anh Quang thân,
         Bệnh Gout thường gặp , tôi sẽ nói bênh Gout ngày gần đây hy vọng anh sẽ đón đọc.      
       Điều trị chàm( không có nhiểm trùng nhiểm nắm):
             Điều trị chàm do mắc phải có thể hết hoàn toàn.
         Chàm cơ địa có thể hết  một thời gian tùy cơ địa, tùy người, có người khổi dài ba năm, có người chỉ vài tháng.
       Cách một:  Tìm mua 3 loại thuốc sau đây để điều trị
      1. Beprosalic 15g (Betamethason 0,05%) = 1 tuýp – Bôi sáng, chiều
      2.Dermovat 15g (Clobetasol 0,05%) = 1 tuýp – Bôi trưa, tối
      3. Ticevis (loratadin 10mg) = 10 viên – uống 1 viên sau ăn vào buổi tối
       Cách 2
         1.  Flucinar ointment  ( Thuốc của Ba Lan)15gr1 túyp, bôi ngày 2 lần.
          2. Chlorpheniramine 4mg uống một ngày một viên trước đi ngủ một giờ. Uống sáu ngày, thường ngày thứ 8 thấy vết chàm biến mất.
          Nếu có nắm hoặc bị nhiểm trùng, phải chửa trước.    
        Nhớ đừng chích các loại thuốc corticoid loại tác dụng kéo dài, bệnh tuy hết một giai đoạn nhưng hậu quả về sức khỏe khó lường như Dectancyl.
          Chúc anh sớm bình phục

             
       

  9. Quang 79 nói:

    Cám Ơn BS Chín rất nhiều. Tôi sẽ mua thuốc để trị.

  10. Pingback: Chau Phuong

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Các bài viết mới khác