BÌNH MINH

Ngày đăng: 7/11/2016 10:59:41 Chiều/ ý kiến phản hồi (17)

0-h-1     

Đi bộ trong khu xóm, vì là mùa lá vàng nên tôi hay bỏ vào túi áo cái camera nhỏ, cho gọn. Nếu bất chợt trên đường, gặp những khoảnh khắc “động tâm” là chớp ngay…Tôi không biết tôi đã trở nên photographer từ lúc nào !!!

Qua ngôi thánh đường, vẫn cây thánh giá cao vút trên nóc chuông, như những ngón tay vươn lên trời không, tịnh yên bốn mùa. Chuông nhà thờ, cứ mỗi giờ lại đổ một hồi ngân nga. Dân trong xóm nghe lâu thành quen thuộc, với tôi, mỗi lần nghe, như nhắc nhở tiếng thời gian. Tượng Đức Mẹ trước sân với khuôn mặt từ ái, bình an, mỗi lần đi qua, tuy là người ngoại đạo nhưng cũng khiến tôi dừng lại, thầm thì dâng Mẹ lời nguyện cầu…“Bình an dưới thế cho người thiện tâm”.

Ngôi trường tiểu học như vẫn còn yên ngủ, ngôi trường nầy tôi đã từng đưa đón các cháu vào những năm cháu học mẫu giáo, giờ thì các cháu học chương trình Pháp nên đã chuyển trường xa hơn…

Khu xóm có ba công viên, công viên nào sân chơi cũng rạp bóng những hàng cây…tôi thích nhất là những bãi cỏ xanh mát mịn, xuân hạ thu, họ trồng hoa theo mùa, nên mùa nào hoa nấy…Bây giờ là mùa hoa cúc, cúc vàng, tím trắng hồng cả cúc màu xanh nữa…Cúc đúng là hoa của mùa thu, trong khi các hoa khác sắp tàn thì cúc lại bắt đầu nở. Một trong các loài cúc, nổi tiếng nhất là hoa cúc dại, màu tím, có tên là thạch thảo (2)

0-h-2hình 2: Thạch thảo (cúc)

Bên cạnh hoa cúc thạch thảo, có một loài hoa cũng nở vào cuối thu , đó là hoa thạch thảo Bruyère ( tên tiếng Pháp ) hay Heather ( tên tiếng Anh) màu tím nhạt, giống như những chiếc chuông chi chít trên cành (3)

0-h-3hình 3: Thạch thảo (Bruyère)

Mỗi khi nghe bản nhạc “Muà thu chết” của nhạc sĩ Phạm Duy…tôi lại nhớ những vần thơ nguyên tác của nhà thơ G. Apollinaire và bản dịch của thi sĩ Bùi Giáng mà tôi rất thích .

– Bài thơ của Apollinaire :

                                  L’ADIEU

          J’ai cueilli ce brin de bruyère (2)

          L’automne est morte souviens-t’en

          Nous ne nous verrons plus sur terre

          Odeur du temps brin de bruyère

         Et souviens-toi que je t’attends

            GUILLAUME APOLLINAIRE

– Bản dịch của thi sĩ Bùi Giáng :

                          LỜI VĨNH BIỆT

         Ta ngắt đi một cành hoa thạch thảo (*)

          Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi

         Chúng ta sẽ không tương phùng được nữa

         Mộng trùng lai không có ở trên đời

         Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi

         Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó…

                             BÙI GIÁNG

(*)  Câu này còn có dị bản: Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo. (nguồn trên Net)

Dựa trên ý thơ của bài thơ nói trên, năm 1965, Phạm Duy viết bài “Mùa thu chết” mở đầu bằng 2 câu:

“Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo 

Em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!

Ca sĩ: Lệ Thu
https://www.youtube.com/watch?v=CFlZIYMi7nM

Ca sĩ: Elvis Phương
https://www.youtube.com/watch?v=rcSB_fn4two

Ngắt một nhánh hoa thạch thảo bên đường, nhìn màu tím của hoa, những cánh hoa mỏng manh, nhỏ nhoi, đơn sơ…tôi thầm nhẩm mấy câu thơ…“Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi. Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó”. Riêng tôi…khi cầm nhánh Thạch thảo trong tay, tôi có thầm chờ ai, đợi ai..Hay chỉ là hoài niệm xa xăm ?

Cánh rừng phong, ngọn đồi, ngôi thánh đường, trường học, công viên, con đường với hàng cây che những dãy nhà, từng ngã ba, ngã tư, góc đường, con dốc…tôi đi qua mỗi ngày, quá quen trong tầm mắt, trên bước chân.

0-h-4  hình 4

Hôm nay, khu rừng sắp trơ cành vì lá đã rụng gần hết. Bình minh lên phía sau lưng tôi, sau những dãy nhà. Tôi đang đứng trên ngọn đồi thấp, màu xanh của đồi cỏ như thách thức mùa thu…Tôi như đứa bé rong chơi trên đồi cỏ. Cảnh thật lặng yên, giang tay, tôi hít hơi, thở dài, như muốn tận hưởng cái tinh khiết của đất trời ban mai, của tia nắng ấm, phương đông hồng. Chào một ngày bình yên.

Phạm Thị Trí

(11-2016)

___________________________________

(2) Cúc cánh mối (vì hoa mỏng nhẹ như cánh mối), hay còn gọi là thạch thảo, cúc thạch thảo, cúc Nhật là một loài thuộc chi Cúc sao (Aster) thuộc về họ Cúc (Asteraceae). Tên tiếng Anh European Michaelmas Daisy, tiếng Pháp Oeil de Christ.

Tên gọi thạch thảo trong tiếng Việt có lẽ ảnh hưởng từ cách dịch của Bùi Giáng và Phạm Duy đối với tên hoa bruyère (3) trong bài thơ L’adieu của Guillaume Apollinaire, loài này lẽ ra phải gọi là thạch nam trong tiếng Việt. (trích Wikipedia)

(3, 5) hoa thạch thảo bruyère trong bài thơ L’Adieu

0-h-5     hình 5

Có 17 bình luận về BÌNH MINH

  1. Trầm Hương Ptt. nói:

    Cám ơn H.K  khi layout đã chú thích thêm về hoa thạch thảo,  nhất là hoa ( Bruyere )  trong bài   L’ Adieux  thơ G. Apollinaire  để người đọc không nhầm với hoa cúc cánh mối, cúc dại cũng được gọi là thạch thảo .

  2. Nguyễn Thị Hạnh nói:

    Em Hạnh thích bài này của Cô

    Em thích bài thơ, thích mấy tấm hình

    • Phạm Thị Trí nói:

      Hạnh ơi …Đọc phản hồi của em , đã đem đến cho cô niềm vui, một phần vì lời khen của em nhưng trên hết cách hành văn đặc biệt của Nguyễn Thị Hạnh trên trang   phản hồi. Cám ơn em.

       

  3. Hoành Châu nói:

    Kính thưa Cô
    Bài viết hay  thêm  vào hình ảnh HOA  có chú thích rõ , hấp dẫn người đọc ,,,em rất thích các tư liệu dịch  bài  L”ADIEU , nguyên gốc thơ của Apollinaire quá tuyệt nên tạo cảm hứng cao cho các nhà thơ , nhạc si ,,, thích nhất là bài dịch Lời Vĩnh Biệt  của Bùi Giáng  rồi lại thêm Phù thủy âm nhạc Phạm Duy  phổ thành  bài nhạc Mùa Thu Chết ( nhưng không chết  chút nào  ! ). Hihi  .. Chúc cô vui  khỏe , chờ đọc thêm bài mới của Cô đó  !            Hoành Châu (Gia đình C  )

    • Phạm Thị Trí nói:

      Cám ơn H.C đã có những nhận xét tinh tế…Khi nghe Mùa thu chết…thế hệ của cô,  ai cũng có những hồi ức về khỏang thời gian bài hát ra đời…và hoa thạch thảo lúc ấy trong lòng những s.v Văn khoa như cô, lúc ấy là biểu tượng của chia ly, nó đánh động vào tâm tư mới lớn của mình nhiều lắm…Cho nên , nơi đây mỗi lần trong vườn hoa nở , thì kỷ niệm xưa tràn về.

  4. Trịnh Như Thuỳ nói:

    Cám ơn bài viết của cô vì nhờ đó mà em liên kết được Mùa thu chết của Apollinaire với lời Bùi Giáng, nhạc Phạm Duy và … hoa thạch thảo thật sự như thế nào ( Hi!hi! ). Những năm đầu 70 em học xa nhà ở Huế, nửa khuya nghe giọng Julie Quang ngân nga Mùa thu chết … ngây ngất tàn đêm !!!

  5. Bạn ơi, bạn thật là may mắn khi mỗi buổi sáng được đi dạo trên những con đường thanh vắng, đầy cây cỏ, hoa lá, thay đổi và biến chuyển theo từng mùa. Với tâm hồn nhạy cảm, bạn đã ghi lại và chia sẻ với bạn đọc những nét đẹp mà bạn đã tìm thấy trong cảnh vật chung quanh bạn.

    Hãy tiếp tục để hít thở không khí trong lành cũng như hoà nhập với sự thay đổi của thiên nhiên qua bốn mùa.

    • Phạm Thị Trí nói:

      Khanh ơi…chỉ là thế giới nhỏ hẹp quanh ta, ta nhìn đời qua lăng kính của con người thất thập, như Khổng tử đã nói ” Thất thập nhi tùng tâm sở dục bất du củ” …Khanh nhờ bà tám Google giải thích thêm nhen !! Chào.

  6. Phạm Thị Trí nói:

    Đọc bài viết của LM , cô nhận thấy tình bạn tình trường của các em vô cùng gắn bó…Từ đó cô biết tên em…Cám ơn em đã đọc và lưu lại vài cảm tưởng. Chúc em vui.

  7. Phong Tâm nói:

    Bài viết của Trầm Hương Ptt thật nhẹ nhàng, đọc xong cảm nghe tâm hồn yên tĩnh lạ thường. Hình chụp thật đẹp, vui mắt mà tĩnh lặng, nhìn sâu lại thấy man mác buồn.

    Lạm bàn chút xíu về câu thơ dịch của Thi sĩ Bùi Giáng, tôi nghi câu: “Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo” là nguyên bản gốc của BG, vì nghe hơi thơ trong câu nầy rất gần với ông, bởi chất tham lam dễ thương (nói như thật mà hành động như mơ) hái hoa là hái cả cành lẫn cây. Tuy nhiên, dẫu đoán mò có đúng đi nữa thì cũng phải nhận rằng BG dịch bài thơ quá hay, cả những bài dịch khác.

    • Phạm Thị Trí nói:

      Đại huynh P.T đi khám sức khỏe như thế nào rồi…? Trầm Hương Ptt. đoán là đã ổn định nên dạo trang nhà.. ? Cám ơn lời nhận xét của đại huynh về bài viết…Tiểu muội rất thích thơ B.G .Bài Mắt buồn   ” Bây giờ riêng đối diện tôi. Còn hai con mắt khóc người một con”.hay là ” Bỏ trăng gió lại cho đời. Bỏ ngang ngửa sóng , giữa lời hẹn hoa” thơ của ông đôi lúc rất trừu tượng, qua tâm hồn người đọc, hiểu theo ý mình..

      Câu…” Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo” Gơị lại hình ảnh cuối đời, ông cầm cây chổi đi lang thang..Cây chổi lúc ấy, có phải là nhành thạch thảo trong đầu óc tỉnh tỉnh mê mê của ông ? Buồn cho một đời tài hoa…!

      • Phong Tâm nói:

        Dạ, nhờ trời vẫn chưa sao coi như bình thường trở lại. Cám ơn Trầm Hương đoán theo cách tích cực và đúng. Hay thật, các câu thơ BG nêu ở phần phản hồi trên tôi đã mê từ lâu. Thơ ông trừu tượng mà rất hiện thực, dùng từ đỉnh của bình thường, dành cho người đọc nhiều suy nghĩ… Một câu trả lời rất đời thường cũng khiến cho ta mỉm cười ngẫm nghĩ… “Dạ thưa xứ Huế bây giờ/Vẫn còn Núi Ngự bên bờ Sông Hương”. BG là hiện thân của… “Dôn- Ki- Sôt” thời đại mà! (?)

  8. My Nguyen nói:

    Cô ơi! Em thích đọc những đoản văn của Cô, bao giờ cũng nhẹ nhàng, êm ái, dường như có chất nhạc và thơ trong đó. Bài viết này cũng vậy, một buổi bình minh trong mùa thu yên ả, có lá đỏ và hoa thạch thảo tím xinh. Hoa thạch thảo càng đẹp và có hồn hơn với bài thơ của thi sĩ Bùi Giáng và bản nhạc “Mùa thu chết” của nhạc sĩ Phạm Duy. Tất cả đều tuyệt vời Cô ạ!

    • Phạm Thị Trí nói:

      Mỗi người đều có  một khung trời nhỏ của riêng mình, cô đem khung trời êm ả của cô góp mặt trang nhà và chia sẻ với mọi người…và đôi lúc rất vui khi đem đến thi hứng cho các em…Thương.

  9. VõThịLài nói:

    Cô kính mến, bài nào Cô viết cô diển tả phong cảnh rất tình cảm , đọc bài Cô thấy lân lân cỏi lòng nhìn cảnh thây buồn buồn nhất là những cành hoa màu tím mỏng manh rât rất đep và rất thơ.Em chỉ biết bài hát” Mùa Thu Chết “của nhạc sĩ Phạm Duy, nhờ Cô em mới biết là ông phổ từ bài thơ phiên dịch của Bùi Giáng .Bài thơ rất hay,ướt át tình cảm quá hé Cô , em rất thích , cám ơn Cô nhiều .

    • Phạm Thị Trí nói:

      Cám ơn em Võ thị Lài đã phản hồi…Dù nói thế nào đi nữa, với cô  đó là một lời nhắn , là tiếng gỏ cửa ,em đã đến thăm cô. Em có liên lạc được với thầy Hiệp chưa?

Trả lời Phạm Thị Trí Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Các bài viết mới khác