Truyện Kiều Và Ca Dao
Ngày đăng: 19/07/2016 04:48:52 Chiều/ ý kiến phản hồi (4)
Kiều là một tuyệt tác được lưu truyền rộng rãi khắp nước ta, không chỉ được các nhà nghiên cứu hay học giả ca ngợi; mà Truyện kiều còn đi sâu vào tâm hồn của giới bình dân. Chính vì thế mà giữa Truyện Kiều và Ca Dao có sự ràng buộc, sự tương thông hiếm thấy trong các tác phẩm Thi ca của Việt Nam.
Khi đọc Kiều, chúng ta thấy có rất nhiều câu ca dao, cũng như trong ca dao có rất nhiều câu đề cập đến các nhân vật trong Kiều.
1- Nhân Vật Truyện Kiều Trong Ca daoNhững nhân vật vật trong truyện Kiều, đã được dùng làm đối tượng so sánh trong ca dao.
Gặp gỡ, tỏ tình:
Tỷ như Kim Trọng gặp cô Thúy Kiều
Bạc với vàng còn đeo còn đỏ
Đôi đứa mình còn nhớ thương nhiều
Nghe tiếng em,
Anh muốn như Kim Trọng Thúy Kiều thuở xưa
Đôi đứa mình còn nhớ thương nhiều
Nghe tiếng em,
Anh muốn như Kim Trọng Thúy Kiều thuở xưa
Khác gì Kim Trọng, thanh minh gặp Kiều
Lòng dặn lòng ai đổ đừng xiêu
Ví như Kim Trọng Thúy Kiều thuở xưa.
Ví như Kim Trọng Thúy Kiều thuở xưa.
Sông Tiền Đường cá lội giao đuôi,
Kiều thương Kim Trọng giả như tui thương mình.
Kiều thương Kim Trọng giả như tui thương mình.
Chia ly:
Sen xa hồ, sen khô sen cạn
Liễu xa đàng liễu ngã liễu nghiêng .
Anh xa em như bến xa thuyền
Như Thúy Kiều xa Kim Trọng biết mấy niên cho tái hồi
Liễu xa đàng liễu ngã liễu nghiêng .
Anh xa em như bến xa thuyền
Như Thúy Kiều xa Kim Trọng biết mấy niên cho tái hồi
Dứt tình kẻ ở người đi
Cũng như Kim Trọng biệt ly Thúy Kiều.
Cũng như Kim Trọng biệt ly Thúy Kiều.
So sánh tình yêu:
Thương nàng Kiều mấy năm?
Chê người bội bạc:
Tui ra chợ mua đường thốt nốt
Tui mua cân bột cùng gói đậu xanh
Tui về nấu chè trôi nước đặt lại tên anh
Để cho trong trào ngoài quận
Biết tiếng thằng Sở Khanh điếm đàng
Tui mua cân bột cùng gói đậu xanh
Tui về nấu chè trôi nước đặt lại tên anh
Để cho trong trào ngoài quận
Biết tiếng thằng Sở Khanh điếm đàng
Chồng muốn có vợ hai
Anh mà bắt chước Thúc Sinh,
Thì anh đừng trách vợ mình Hoạn Thư!”
Thì anh đừng trách vợ mình Hoạn Thư!”
2- Ca Dao trong Truyện Kiều
Trong Kiều, cụ Nguyễn sử dụng khá nhiều ca dao, hoặc sửa đổi chút ít.
– Kiều : Phần mở đầu
Câu 3 Trải qua một cuộc bể dâu
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng
Ca dao:
Trải qua một cuộc bể dâu
Nào người đế bá, công hầu là ai?
Nào người đế bá, công hầu là ai?
– Kiều : Trong dịp Thanh Minh, Kiều đã khóc, thương cho kiếp số Đạm Tiên:
Câu 85 – Phủ phàng chi bấy hoá công
Ngày xanh mòn mỏi má hồng phôi pha.
Ca dao:
Con cò lặn lội bờ sông
Ngày xuân mòn mỏi má hồng phôi pha.
Em về giục mẹ cùng cha
Chợ trưa, dưa héo nghĩ mà buồn tênh.
– Kiều: Sau khi gặp Kiều; về nhà, Kim Trọng tơ tưởng
247 – Sầu đông càng lắc càng đầy
Ba thu dồn lại một ngày dài ghê
Ca dao:
Sầu đông càng khắc càng chầy,
Ba thu luận lại một ngày dài ghê.
Ba thu luận lại một ngày dài ghê.
259 – Bâng khuâng nhớ cảnh, nhớ người,
Nhớ nơi kỳ ngộ chẳng rời chân đi
Ca dao:
Ai về Quảng Cái sang sông
Viếng chùa Non Nước tiên bồng bạn ơi
Bâng khuâng nhớ cảnh nhớ người
Nhớ nơi kỳ ngộ vội dời chân vô
Viếng chùa Non Nước tiên bồng bạn ơi
Bâng khuâng nhớ cảnh nhớ người
Nhớ nơi kỳ ngộ vội dời chân vô
– Kiều: Kiều và Kim mơ kết nghĩa trăm năm
453 – Chén hà sánh giọng quỳnh tương
Dải là hương lộn bình gương bóng lồng
Ca Dao
Chén ngà sánh giọng quỳnh tương
Mời chàng nho sĩ văn chương bước vào
Mời chàng nho sĩ văn chương bước vào
– Kiều: Kiều bị bán vào lầu xanh, toan tự tử, Tú Bà hết lời khuyên
1011 : Người còn thì của hãy còn
Tìm nơi xứng đáng là con cái nhà
Ca dao:
Người còn thì của cũng còn
Miễn là nhân nghĩa vuông tròn thì thôi
Miễn là nhân nghĩa vuông tròn thì thôi
Kiều: Thúc Sinh (Thúc Kỳ Tâm) năn nỉ Thúc Ông cho Kiều tiếp tục chung sống với mình, nhưng Thúc Ông không đồng ý
1397: Trót vì tay đã nhúng chàm
Dại rồi còn biết khôn làm sao đây
Ca dao
Lỡ tay trót đã nhúng chàm
Dại rồi mới biết khôn làm sao đây!
Dại rồi mới biết khôn làm sao đây!
Kiều: Kiều tiễn Thúc Sinh về nhà
1525 : Vầng trăng ai xẻ làm đôi
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm đường
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm đường
Ca dao
Vừng trăng ai xẻ làm đôi
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm đường
Nửa in gối chiếc nửa soi dặm đường
Kiều : Hoạn Thư dùng thuốc mê bắt Kiều về làm nô tỳ, Kiều không chịu bị đánh đập tàn nhẫn. Bà quản gia thấy thương tình khuyên nhủ.
1755 – Ở đây tai vách mạch rừng,
Thấy ai người cũ cũng đừng nhìn chi
Ca dao
Ở đây tai vách mạch rừng
Người trong chưa rõ người ngoài đã hay.
Người trong chưa rõ người ngoài đã hay.
Kiều : Hoạn Thư đưa Kiều vào Quan Âm Các chép kinh, Thúc Sinh khuyên Kiều nên trốn để tránh Hoạn Thư hành hạ.
2019 – Phận bèo bao quản nước sa,
Lênh đênh đâu nữa cũng là lênh đênh.
Lênh đênh đâu nữa cũng là lênh đênh.
Ca dao
Phận bèo bao quản nước sa,
Linh đinh đâu nữa cũng là linh đinh.
Phận bèo bao quản nước sa,
Linh đinh đâu nữa cũng là linh đinh.
Kiều: Kiều gặp Giác Duyên, được Giác Duyên gởi cho một phật tử là Bạc Bà, Bị bà ép lấy cháu là Bạc Hạnh và bán vào lầu xanh.
2117 – Thiếp như con én lạc đàn,
Phải cung rày đã sợ làn cây cong.
Phải cung rày đã sợ làn cây cong.
Ca dao
Thiếp như con én lạc đàn,
Thấy cung mà sợ phải phàn mấy cung.
Thiếp như con én lạc đàn,
Thấy cung mà sợ phải phàn mấy cung.
Kiều : Cụ Nguyễn nêu lên cái nhìn của mình trong cuộc sống của con người nơi phần cuối của truyện Kiều
3247 – Có tài mà cậy chi tài,
Chữ tài liền với chữ tai một vần.
Ca dao
Khen ai sao khéo đặt bày,
Chữ tài liền với chữ tai một vần.
Chữ tài liền với chữ tai một vần.
…và còn rất nhiều, nhưng với hiểu biết còn nông cạn, nên chúng tôi chỉ xin giới thiệu một số ít ra đây.
Qua những thí dụ trên, chúng ta thấy rất rõ giữa Ca dao và truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du ảnh hưởng và giao hoà với nhau thật tuyệt diệu.
Một số người cho rằng những câu ca dao này có nguồn gốc từ truyện Kiều, nhưng cũng có quan điểm cụ Nguyễn đã mượn trong Ca Dao đưa vào tác phẩm của mình.
Chúng ta đều biết, Nguyễn Du được sinh và lớn lên trong gia đình khoa bảng, Nho học. Ông đã học chữ Hán từ thuở nhỏ theo truyền thống của gia đình. Vì thế cái học chính của ông là Hán học. Về thơ Lục bát, có thể ông tìm hiểu và học hỏi từ Ca dao trong giới bình dân. Vì thế trong Truyện Kiều, chúng ta thấy có rất nhiều câu ca dao hay gần giống với Ca Dao.
Ai đúng ai sai không quan trọng, điều quan trọng là chính sự tương quan rất sâu sắc với ca dao; mà truyện Kiều ngày càng đi sâu vào giới bình dân, biến Kiều trở thành một tác phẩm đại chúng.
Huỳnh Hữu Đức
Cảm ơn đàn anh Huỳnh Hữu Đức, bạn cùng khoá 69 Trần Thị Hồng và Ngọc Hoa, giới thiệu một bài nghiên cứu văn học, làm phong phú thêm đề mục trang nhà.
Đây là một bài nghiên cứu rất có giá trị về văn học nghệ thuật , cảm ơn tác giả Huỳnh Hữu Đức đã dầy công biên soạn ,,,,.TRUYỆN KIỀU và CA DAO có tương tác nhau qua lối thơ cổ Lục Bát bình dị như người ta vẫn thường thấy trong ca dao có tên của các nhân vật trong Truyện Kiều và đồng thời ai cũng ghi nhận Truyên Kiều phảng phất nét ca dao ! Không ai khó chịu về điều này mà trái lại mọi người xem đó là ưu điểm nổi bật dễ dàng truyền tụng đến đời sau ! Rất mong người viết luôn có được nguồn cảm hứng sáng tác để phục vụ Trang nhà . Chúc anh luôn vui , khỏe nhé !
Hoành Châu (Gia đình C )
Anh Huỳnh Hữu Đức kính mến ,
Em đã nhận được quyển “Phở Việt” rồi , cảm ơn anh nhiều . !! Chúc vui ,… Hoành Châu (Gia đình C )
Chào Nguyễn Thị Hạnh,
Có gì đâu, chỉ là thoả mãn tính ham thích viết lách thôi. Rất may là có được sự đồng thuận.
Hoành Châu,
Nếu Em đã nhận được rồi thì anh lại nợ Phi Rom đó.
Thân
HH Đức