Cuối thập niên 60 , chị bước chân vào giảng đường đại học . Từ miền Trung vào , Sài Gòn đối với chị như một miền đất hứa – vừa hấp dẫn , vừa hứa hẹn những điều mới lạ . Hồi đó đậu được mảnh bằng tú tài toàn phần cũng khó như thi đậu vào một trường đại học lớn bây giờ , với tỷ lệ đỗ chưa tới 10% – nhất là đối với những ban khoa học ( ban A , B ) . Ngày xưa học môn gì thi môn nấy , không phải chỉ thi một số môn tiêu biểu như bây giờ .Cùng với việc nhân hệ số mỗi môn tùy theo ban , những môn chính hệ số lên đến 4 hoặc 3 , đề thi thì khó , thành ra việc thi đỗ khó như một kỳ tích . Ở một thành phố nhỏ của miền Trung như quê chị thời đó , con gái đỗ tú tài toàn phần có thể đếm trên đầu ngón tay .

Vào đến thành phố được mệnh danh là Hòn ngọc viễn đông , chị thấy cái gì cũng lạ lẫm . Từ những tòa nhà cao tầng , đến những con đường xe xộ tấp nập , đến những cô gái Sài gòn ăn mặc theo mốt Hippy (*) , rồi áo dài tay Raglan … Ngày Văn khoa khai giảng , số lượng sinh viên đông đến mức chóng mặt . Nữ sinh viên thì quá nhiều cô đẹp , cô nào cũng ăn diện ngất trời như đi dạ hội . Sau nầy chị còn biết đại học Văn khoa Sài gòn cũng là nơi nhiều ca sỹ nổi tiếng thời đó đang theo học như Hoàng Oanh , Thanh Lan , Từ Dung … Và các nhạc sỹ như Trịnh Công Sơn , Từ Công Phụng …thỉnh thoảng vẫn thấy xuất hiện tại đây .

Ngay cả khí hậu Sài gòn hồi đó cũng là một điều lạ lẩm . Những năm tháng đó trời nắng nóng quanh năm ,thỉnh thoảng vào mùa hè có những cơn mưa giông đến thật nhanh , thật ào ạt , người đi đường chỉ cần tạt vào một mái hiên đứng trú mưa khoảng 3 – 4 phút là cơn mưa dứt hẳn . Và nắng lại bừng lên chói chang gay gắt như chưa từng có cơn mưa bao giờ . Mưa Sài gòn khác hẳn với mưa miền Trung , ngoài đó mùa mưa kéo dài lê thê hết ngày nọ đến ngày kia , có khi kéo dài cả mươi ngày , tuần lễ là chuyện thường . Đi học hầu như lúc nào cũng mang áo mưa , hai vạt áo dài trắng bao giờ cũng gấp lên , hai ống quần trắng bao giờ cũng buộc túm bằng hai sợi dây thun – nếu không muốn bị dính đầy bùn , nuớc . Mùa lạnh đi học sớm hai hàm răng đánh vào nhau lập cập , hai bàn tay tê cóng thu trong tà áo dài . Vào Sài gòn quanh năm không có áo mưa , cũng không cần mặc áo lạnh , chị thấy “ hành trang ” đi học của mình đơn giản hơn nhiều . Và những người bạn Sài gòn học cùng giảng đường cho chị cảm nhận tính cách người Nam hồn hậu tự nhiên , ít rào đón như người miền Trung . Có khi họ dành chỗ cho bạn nhưng bạn chưa đến , họ vui vẻ vẫy chị đến ngồi vào chỗ , trong khi chị đi trễ phải trải giấy dưới nền mà ngồi – chuyện thường ngày ở những giảng đường đông đúc như Văn khoa Sài gòn .
Nhà trọ cách trường không xa lắm nên hàng ngày đi học chị vẫn đi bộ . Hôm nào cũng đi qua cầu Phan Thanh Giản để đến trường . Những hôm có thời khóa biểu học cả ngày , chị mua một ổ bánh mì , một chai nước . Buổi trưa bạn bè ở lại giảng đường khá đông , người nào cũng gặm bánh mì , nói chuyện rôm rả , rồi ngả lưng xuống ghế giảng đường . Trước giờ vào học không quên rãi sách vở ở càc dãy ghế có tay quay để dành chỗ cho bạn . Hồi đó không hiểu sao khu trung tâm Sài gòn có một sức hấp dẫn kỳ lạ đối với chị . Từ Văn khoa chị đi bộ xuống chợ Bến Thành , lang thang qua những con đường như Lê Thánh Tôn , Nguyễn Huệ , Lê Lợi … như thể phải đến đấy mới thấy được linh hồn Sài Gòn . Rồi sà vào những đống hàng hóa bán solde (*) ven lề đường với vải vóc , giày dép … Túi tiền sinh viên chỉ cho phép chị mua những món hàng như thế . Bây giờ nghĩ lại chị ngạc nhiên không hiểu sao ngày xưa mình lại có thể đi bộ khỏe thế , có lẽ vì vui nên không thấy đường dài .

Một lần vào ngày chủ nhật , chị đi xe Velo- solex lên nhà một người chị ruột ở đường Lê Đại Hành . Lúc đi ngang qua Học viện Quốc gia hành chánh (*) , do mất bình tĩnh khi tránh một người đi bộ băng qua đường, chị bị té xe giữa đường , bị một vết thương rách da ở cằm . Mấy người dân sống ở gần đó chạy đến đưa dầu cho chị thoa . Đau thì ít , sợ thì nhiều. Trong lúc chị đang hoảng hốt chẳng biết phải làm gì , thì một anh thanh niên đi xe Honda dừng xe đỡ chị dậy . Anh nói chị gởi tạm chiếc xe Velo cho một thanh niên đang ngồi sửa xe đạp ven đường trước Học viện Quốc gia hành chánh , để anh chở chị đến bệnh viện may vết thương ở cằm . Chị đã gởi xe cho anh thanh niên không hề quen biết nầy mà không một chút nghi ngại , để cho anh thanh niên kia chở đến bệnh viện . Vị bác sỹ vừa may vết thương ở cằm chị vừa nói : “ Em mà không may chỗ vết thương này thì sẽ trở thành một cái sẹo to đấy” . May xong vết thương , anh thanh niên tốt bụng kia lại chở chị về chỗ cũ . Từ xa chị đã thấy chiếc xe Velo – solex của chị vẫn dựng bên đường . Chị cảm ơn hai người thanh niên không quen biết kia và nghĩ sao Sài gòn lại có nhiều người tốt như vậy . Nếu là người gian , anh thanh niên kia có thể thu dọn đồ nghề rồi mang luôn chiếc xe của chị đi thì ai biết đâu mà tìm . Hình ảnh hai con người tốt bụng đó vẫn mãi mãi ở trong ký ức chị với lòng cảm mến và biết ơn sâu sắc . Sau nầy trải qua bao nhiêu năm , có dịp vào Sài gòn , đi ngang qua con đường Trần Quốc Toản , ngang qua Học viện Quốc gia hành chánh năm xưa , chị vẫn tự giác nhớ về chuyện xưa với một chút ngậm ngùi dâu bể .
Bây giờ – mấy chục năm sau – khi đã sống định cư ở thành phố Sài gòn , có dịp chứng kiến cảnh cướp giật , hôi của ngoài đường mỗi khi có tai nạn xảy ra , hoặc sự vô cảm , thờ ơ của người Sài gòn mỗi khi có tai nạn thương tâm ngoài đường , chị lại bồi hồi nhớ lại hình ảnh Sài gòn năm xưa cách đây hơn 40 năm – gần nửa thế kỷ – mức độ văn minh hiện đại của cuộc sống tỷ lệ nghịch với sự băng hoại của thế thái nhân tình ! Hai người thanh niên tốt bụng ấy bây giờ làm gì ? Ở đâu ? Còn sống hay đã chết ? Nếu còn sống , họ đã là những ông già 70 tuổi . Trong lòng chị , họ mãi mãi vẫn là biểu tượng cho một Sài gòn nhân hậu năm xưa .

Vương Hoài Uyên

Hình nguồn Net

(*)Mốt HIPPY : một mốt thịnh hành vào cuối thập niên 60 .
(*) Cầu Phan Thanh Giản : Bây giờ là cầu Điện Biên Phủ .
(*)Bán solde : Bán hạ giá , từ thông dụng hồi đó .
(*) Đường Trần Quốc Toản : Bây giờ là đường 3-2 .
(*) Học viện Quốc gia hành chánh : Bây giờ là Học viện Hành chánh quốc gia .

Top of Form