Đi bộ trong khu xóm, vì là mùa lá vàng nên tôi hay bỏ vào túi áo cái camera nhỏ, cho gọn. Nếu bất chợt trên đường, gặp những khoảnh khắc “động tâm” là chớp ngay…Tôi không biết tôi đã trở nên photographer từ lúc nào !!!

Qua ngôi thánh đường, vẫn cây thánh giá cao vút trên nóc chuông, như những ngón tay vươn lên trời không, tịnh yên bốn mùa. Chuông nhà thờ, cứ mỗi giờ lại đổ một hồi ngân nga. Dân trong xóm nghe lâu thành quen thuộc, với tôi, mỗi lần nghe, như nhắc nhở tiếng thời gian. Tượng Đức Mẹ trước sân với khuôn mặt từ ái, bình an, mỗi lần đi qua, tuy là người ngoại đạo nhưng cũng khiến tôi dừng lại, thầm thì dâng Mẹ lời nguyện cầu…“Bình an dưới thế cho người thiện tâm”.

Ngôi trường tiểu học như vẫn còn yên ngủ, ngôi trường nầy tôi đã từng đưa đón các cháu vào những năm cháu học mẫu giáo, giờ thì các cháu học chương trình Pháp nên đã chuyển trường xa hơn…

Khu xóm có ba công viên, công viên nào sân chơi cũng rạp bóng những hàng cây…tôi thích nhất là những bãi cỏ xanh mát mịn, xuân hạ thu, họ trồng hoa theo mùa, nên mùa nào hoa nấy…Bây giờ là mùa hoa cúc, cúc vàng, tím trắng hồng cả cúc màu xanh nữa…Cúc đúng là hoa của mùa thu, trong khi các hoa khác sắp tàn thì cúc lại bắt đầu nở. Một trong các loài cúc, nổi tiếng nhất là hoa cúc dại, màu tím, có tên là thạch thảo (2)

hình 2: Thạch thảo (cúc)

Bên cạnh hoa cúc thạch thảo, có một loài hoa cũng nở vào cuối thu , đó là hoa thạch thảo Bruyère ( tên tiếng Pháp ) hay Heather ( tên tiếng Anh) màu tím nhạt, giống như những chiếc chuông chi chít trên cành (3)

hình 3: Thạch thảo (Bruyère)

Mỗi khi nghe bản nhạc “Muà thu chết” của nhạc sĩ Phạm Duy…tôi lại nhớ những vần thơ nguyên tác của nhà thơ G. Apollinaire và bản dịch của thi sĩ Bùi Giáng mà tôi rất thích .

– Bài thơ của Apollinaire :

                                  L’ADIEU

          J’ai cueilli ce brin de bruyère (2)

          L’automne est morte souviens-t’en

          Nous ne nous verrons plus sur terre

          Odeur du temps brin de bruyère

         Et souviens-toi que je t’attends

            GUILLAUME APOLLINAIRE

– Bản dịch của thi sĩ Bùi Giáng :

                          LỜI VĨNH BIỆT

         Ta ngắt đi một cành hoa thạch thảo (*)

          Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi

         Chúng ta sẽ không tương phùng được nữa

         Mộng trùng lai không có ở trên đời

         Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi

         Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó…

                             BÙI GIÁNG

(*)  Câu này còn có dị bản: Ta đã hái nhành lá cây thạch thảo. (nguồn trên Net)

Dựa trên ý thơ của bài thơ nói trên, năm 1965, Phạm Duy viết bài “Mùa thu chết” mở đầu bằng 2 câu:

“Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo 

Em nhớ cho: Mùa Thu đã chết rồi!

Ca sĩ: Lệ Thu
https://www.youtube.com/watch?v=CFlZIYMi7nM

Ca sĩ: Elvis Phương
https://www.youtube.com/watch?v=rcSB_fn4two

Ngắt một nhánh hoa thạch thảo bên đường, nhìn màu tím của hoa, những cánh hoa mỏng manh, nhỏ nhoi, đơn sơ…tôi thầm nhẩm mấy câu thơ…“Hương thời gian mùi thạch thảo bốc hơi. Và nhớ nhé ta đợi chờ em đó”. Riêng tôi…khi cầm nhánh Thạch thảo trong tay, tôi có thầm chờ ai, đợi ai..Hay chỉ là hoài niệm xa xăm ?

Cánh rừng phong, ngọn đồi, ngôi thánh đường, trường học, công viên, con đường với hàng cây che những dãy nhà, từng ngã ba, ngã tư, góc đường, con dốc…tôi đi qua mỗi ngày, quá quen trong tầm mắt, trên bước chân.

  hình 4

Hôm nay, khu rừng sắp trơ cành vì lá đã rụng gần hết. Bình minh lên phía sau lưng tôi, sau những dãy nhà. Tôi đang đứng trên ngọn đồi thấp, màu xanh của đồi cỏ như thách thức mùa thu…Tôi như đứa bé rong chơi trên đồi cỏ. Cảnh thật lặng yên, giang tay, tôi hít hơi, thở dài, như muốn tận hưởng cái tinh khiết của đất trời ban mai, của tia nắng ấm, phương đông hồng. Chào một ngày bình yên.

Phạm Thị Trí

(11-2016)

___________________________________

(2) Cúc cánh mối (vì hoa mỏng nhẹ như cánh mối), hay còn gọi là thạch thảo, cúc thạch thảo, cúc Nhật là một loài thuộc chi Cúc sao (Aster) thuộc về họ Cúc (Asteraceae). Tên tiếng Anh European Michaelmas Daisy, tiếng Pháp Oeil de Christ.

Tên gọi thạch thảo trong tiếng Việt có lẽ ảnh hưởng từ cách dịch của Bùi Giáng và Phạm Duy đối với tên hoa bruyère (3) trong bài thơ L’adieu của Guillaume Apollinaire, loài này lẽ ra phải gọi là thạch nam trong tiếng Việt. (trích Wikipedia)

(3, 5) hoa thạch thảo bruyère trong bài thơ L’Adieu

     hình 5