Mùa Hiếu Hạnh

Ngày đăng: 15/08/2016 11:11:02 Sáng/ ý kiến phản hồi (4)

Lễ Vu Lan bắt nguồn từ một bản kinh ngắn của Phật Giáo Đại Thừa “Phật Thuyết Kinh Vu Lan Bồn”, do ngài Trúc Pháp Hộ dịch từ chữ Phạn sang chữ Hán vào đời Tây Tấn, tức khoảng năm 266 – 316 sau Công Nguyên và được người Trung Hoa truyền vào Việt Nam. Trong kinh Vu Lan Bồn có câu chuyện Mục Liên theo lời Phật dạy, lập đàn siêu độ cho vong linh mẹ được siêu thoát, vào ngày rằm tháng 7.

Thiện-nam-tử, tỳ-kheo nam nữ
Cùng quốc-vương, thái-tử, đại-thần
Tam-công, tể-tướng, bá-quan
Cùng hàng lê-thứ vạn dân cõi trần

Như chí muốn đền ơn cha mẹ
Hiện-tại cùng thất-thế tình thâm
Ðến rằm tháng bảy mỗi năm
Sau khi kiết-hạ chư tăng tựu về

Chính ngày ấy Phật đà hoan-hỉ
Phải sắm sanh bá vị cơm canh
Ðựng trong bình-bát tinh-anh
Chờ giờ Tự-tứ chúng tăng cúng-dường

Ðặng cầu-nguyện song-đường trường-thọ
Chẳng ốm đau, cũng chẳng khổ chi
Cùng cầu thất-thế đồng thì
Lìa nơi ngạ-quỷ sanh về nhơn, thiên

(trích đoạn  Kinh Vu Lan Bồn được dịch ra tiếng Việt theo dạng thơ)

le-vu-lan-2

Đức Phật cũng từng dạy rằng: Chúng sinh ai muốn báo hiếu cha mẹ, nên làm theo Mục Kiều Liên (Kinh Vu Lan Bồn). Từ đó về sau, ngày rằm tháng 7 hằng năm được gọi là Lễ Vu Lan Ngày Báo Hiếu. Ngoài ra, Vu Lan còn có nhiều tên gọi khác như lễ Xá tội Vong Nhân, Tết Quỷ.

Mùa hiếu hạnh

Như thế chúng ta đã rõ ngày lễ Vu Lan, lễ báo hiếu không chỉ riêng mẹ thôi mà có cả cha nữa. Thế tại sao trong ngày Lễ Vu Lan, lại chỉ có những hoạt động liên quan đến mẹ mà không thấy nói đến cha?

Trước năm 1962, nghi lễ báo hiếu hay nhớ ơn cha mẹ đều diễn ra chung. Đến tháng 8 năm 1962, Thiền Sư Nhất Hạnh viết đoản văn “Bông Hồng Cài Áo” sau khi ở Nhật về.

 

“…Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Nước trong nguồn chảy ra thì bất tuyệt. Tình mẹ là gốc của mọi tình cảm thương yêu. Mẹ là giáo sư dạy về thương yêu, một phân khoa quan trọng nhất trong trường đại học cuộc đời. Không có mẹ, tôi sẽ không biết thương yêu. Nhờ mẹ mà tôi biết được thế nào là tình chúng sinh; nhờ mẹ mà tôi có được chút ý niệm về đức từ bi. Vì mẹ là gốc của tình thương, nên ý niệm mẹ lấn trùm ý niệm thương yêu của tôn giáo vốn cũng dạy về tình thương….

...Tây phương không có ngày Vu Lan nhưng cũng có Ngày Mẹ (Mother’s Day) ngày chủ nhật thứ nhì của tháng năm. Tôi nhà quê không biết cái tục ấy. Có một ngày tôi đi với thầy Thiên Ân, tới nhà sách ở khu Ginza, Đông Kinh, nửa đường gặp mấy người sinh viên Nhật, bạn của thầy Thiên Ân. Có một cô sinh viên hỏi nhỏ thầy Thiên Ân một câu, rồi lấy trong giỏ xách một bông hoa cẩm chướng màu trắng cài vào khuy áo tràng của tôi. Tôi lạ lùng, bỡ ngỡ, không dám hỏi, cố giữ vẻ tự nhiên, nghĩ rằng có một tục lệ chi đó. Sau khi họ nói chuyện xong, chúng tôi vào nhà sách, thầy Thiên Ân mới giảng cho tôi biết đó là Ngày Mẹ, theo tục Tây phương. Nếu anh còn mẹ, anh sẽ được cài một bông hoa màu hồng trên áo, và anh sẽ tự hào được còn mẹ. Còn nếu anh mất mẹ, anh sẽ được cài trên áo một bông hoa trắng...”

(Trích Bông Hồng Cài Áo  của Thiền Sư Nhất Hạnh).

 

Tôi còn nhớ đoản văn đó còn được in trên những cánh thiệp, để dễ dàng gởi đến cho mọi người; các hiệu sách cũng bày bán rất nhiều trong mùa Vu Lan. Thời gian sau, nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ dựa vào ý của bài viết này, sáng tác nhạc phẩm “Bông Hồng Cài Áo”. Chính nhờ thế Bông Hồng Cài Áo được phổ biến rộng rãi ở Miền Nam. Từ đó, lệ cài bông màu hồng trên áo cho những ai còn mẹ, những bông màu trắng cho những ai mất mẹ.

50 năm qua, cài bông trên áo trong mùa Vu Lan, được người dân Việt hoan hỉ, thành tâm đón nhận và duy trì, Tạo nên một nét đẹp mới trong mùa Vu Lan ở Việt Nam. Nhưng việc này cũng làm lu mờ đi hình bóng của người cha . Tuy vậy, với bản chất hiếu kính đã tồn tại trong huyết quản  người Việt bao đời, chúng ta không bao giờ quên đi công đức của cha trong Mùa Báo Hiếu.

 

Nặng Gánh Đời Ba

 

Cả đời ba dông ruổi
Tất tả kiếp ngược xuôi
Giọt mồ hôi tuôn rơi
Chắc thêm lớp da Người
Để đàn con thơ dại
Được ấm áo no cơm…
Nước mắt ba từng chảy
Trong ê chề nhẫn nhục
Cho cả nhà hạnh phúc…
Máu ba bao lần đổ
Đổi lấy sự an lành
Trong loạn lạc chiến tranh…
…và các con đã lớn.
Những gánh nặng của Người
Công ơn tựa biển trời
Chúng con khó thể quên
Nay mùa Vu Lan đến
Ngậm ngùi ngồi nhớ ba
Nén nhang với lòng thành
Từ cõi trên vô định
Ba mãi mãi an bình
… 
                     Quên Đi

Huỳnh Hữu Đức biên soạn

 

Có 4 bình luận về Mùa Hiếu Hạnh

  1. Hoành Châu nói:

    Mẹ ~ ngôn từ đẹp nhất   trần   thế! Tình  Mẹ  ví như  bếp   lửa   hồng  sưởi ấm   bao    vạn  vật  ,,,,, dù tóc điểm  pha  sương ,,,, con  vẫn  mãi  là  con  thơ  của  Mẹ  !
    **
    Bếp    lửa   hồng  trầm    khơi
    Vẳng  nghe   tiếng  Me  cười
    Bâng  khuâng   mùa  tháng  Bảy
    Buồn  sao  hoa  trắng    ơi  !!                     Hoành Châu  (Gia đình C  )

  2. Hoành Châu nói:

    Sương  nắng bao mùa ơn   mốc   mưa
    Công  CHA nghĩa  MẸ  sánh  sao  vừa  !
    Con đi  học   sớm  CHA theo  bước
    Con  tối     ấm   đầu  MẸ   thức  trông  !                Hoành Châu  (Gia đình C  )

  3. My Nguyen nói:

    Bài biên soạn của anh Huỳnh Hữu Đức đã cho chúng ta rõ thêm sự bắt nguồn của Lễ Vu Lan và ý nghĩa của ngày lễ này. Tôi rất đồng ý với tác giả, Lễ Vu Lan Báo Hiếu không chỉ riêng là của mẹ mà còn là của cha nữa. Tôi nhớ vào năm 2000, trong một chuyến đi Hà Nội, tôi có ghé viếng một ngôi chùa ở miền Trung vào ngày Lễ Vu Lan. Ở chùa này người ta đã chuẩn bị 3 loại bông hồng. Ai còn đủ cha mẹ thì cài bông hồng đỏ. Ai mất đi một trong hai người thì cài bông màu hồng. Ai không còn cả cha lẫn mẹ thì cài bông hồng trắng. Nghi thức này đã cho thấy ngày lễ đó nhằm tưởng nhớ đến công ơn cha mẹ. Bản thân tôi thấy rất hay…

    Xin cảm ơn anh Huỳnh Hữu Đức về bài viết này.

  4. Huỳnh Hữu Đức nói:

    Cám ơn sự đồng tình của My Nguyễn.Thông thường má thường gần gũi với mình hơn, nên trong thi văn thường ưu tiên cho Người.

                   Có thể em chưa hề để ý

                   Khi em dần lớn với thời gian

                   Má thêm vàng võ cùng năm tháng

                   Em vui khoẻ trưởng thành 

                   Má cằn cỗi mong manh

                   Nhưng từ tận đáy lòng

                   Má tràn đầy hạnh phúc

                   Tình Má thật mênh mông
                   Biết lấy gì đong đếm
                   Biết lấy gì so đo…

                                       Quên Đi

Trả lời Hoành Châu Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Các bài viết mới khác