增 廣 賢 文 TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN

Ngày đăng: 6/10/2015 09:31:37 Chiều/ ý kiến phản hồi (9)

Tăng Quảng Hiền Văn là một áng văn tập họp lại tất cả những những thành ngữ tục ngữ, những câu nói nôm na trong dân gian xen lẫn với các lời dạy của Thánh Hiền, tất cả được sắp xếp theo vần điệu dễ nhớ để cảnh giác và răn dạy người đời, để tu tập cho bản thân mà cũng để làm những lời răn dạy cho con cháu.
Áng văn nầy thường thấy trong các cuốn lịch Thông Thắng dùng để xem ngày tốt xấu của người Hoa và của các ông thầy Tướng Số. Trước đây, ở Chợ Lớn cũng có in riêng thành từng quyển nhỏ cho tiện việc học hành, nghiên cứu và mang theo bên mình để có thể giở ra xem bất cứ lúc nào.

Xin được dịch và giới thiệu với mọi người Áng Văn bất hủ nầy.

TĂNG QUẢNG là làm cho Gia tăng và Mở rộng.
HIỀN VĂN là Áng văn hay, áng văn dạy những điều tốt lành.
TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN 增 廣 賢 文 là Áng văn hay, dạy cho ta những điều tốt điều lành và làm cho ta gia tăng và  mở rộng thêm kiến thức về mọi mặt của cuộc sống.

 

Xin hãy cùng nhau đọc và tìm hiểu áng văn nầy.

 

昔   時  賢 文 ,   誨 汝  諄  諄 ,       集 韻  增   廣,      多 見 多 聞 。
Tích thời hiền văn, hối nhữ truân truân, tập vận tăng quảng, đa kiến đa văn .

 

TÍCH 昔: Ghép bởi Trấp( Niệm ) 廿  Nhất 一 Nhật 日, tức 21 ngày. Chuyện gì đó qua ba bảy 21 ngày là CŨ rồi. Nên TÍCH có nghĩa là XƯA, CŨ. Đi với chữ Thời chỉ thời gian thành TÍCH THỜI : Có nghĩa là Thửa Xưa, Hồi xưa. Sở Khanh đã dùng chữ Tích nầy ghép với chữ Việt, thành TÍCH VIỆT 昔越, để hẹn cô Kiều bỏ trốn vào giờ Tuất của ngày 21, cô Kiều đã rất thông minh nên bị mắc bẩy :
Lấy trong ý tứ mà suy,
Ngày hai mươi mốt , tuất thì , phải chăng ?
HỐI 誨 : là Dạy dỗ. Giáo Hối là Dạy bảo.
NHỮ 汝: là Ngôi Thứ Hai trong đàm thoại , là Ông, Bà, Anh, Chị, mày…
TRUÂN 諄 : là Chăm chỉ, Tích cực.
TẬP VẬN  集 韻 : là Tập hợp lại theo vần theo điệu.
KIẾN VĂN : 見 Chữ KIẾN gồm có 2 chữ MỤC 目là Mắt và NHÂN 人 là Người, nên KIẾN là Mắt của con người, có nghĩa là NHÌN, THẤY. 聞 VĂN gồm 2 chữ Môn 門 và Nhĩ 耳, Hội ý là đưa lổ tai ra cửa để nghe ngóng, nên có nghĩa là NGHE . Nên KIẾN VĂN   là Nghe Thấy,  chỉ sự Hiểu biết, Kiến thức.

NGHĨA CẢ CÂU :

Những câu văn hay ngày xưa, lúc nào cũng như đang dạy ta một cách rất tích cực, gom góp lại những câu nói cho thành vần điệu với sự hiểu biết về mọi mặt ( Đa kiến đa văn ). Bình thường ta có thể dùng thành ngữ ĐA KIẾN ĐA VĂN để chỉ những người có sự hiểu biết và kiến thức rộng rãi, quảng bác. Ví dụ : “Ông ấy là người chuyện gì cũng biết, việc gì cũng thông cũng thạo, quả là người Đa Kiến Đa Văn ! “.

 

觀 今 宜 鑒 古 , 無 古 不 成 今 。
Quan kim nghi giám cổ, vô cổ bất thành kim.
QUAN : là xem xét, quan sát.
GIÁM : là Cái gương, Động từ có nghĩa là Soi, Rọi. Ta có quyển ” MINH TÂM BỬU GIÁM ” là Tấm gương quí để soi rọi cho lòng được sáng ra ! “.
NGHĨA CÂU TRÊN :
Xem xét chuyện ngày nay để tiện việc soi rọi lại những sự việc ngày xưa, (  vì ) Không có xưa thì không thành ngày nay. Ý nói : Không có xưa làm sao có được ngày nay . Ví dụ : Trong một buổi họp mặt, có người bảo với bạn là : ” Chị mặc chiếc áo nầy đẹp nhưng kiểu dáng xưa quá đi ! “. Bạn sẽ bảo với họ rằng : ” Vô Cổ Bất Thành Kim mà, không có xưa làm sao có nay đươc ! ”

 

知 己 知 彼 , 將 心 比 心 。
Tri kỷ  tri    bỉ  , tương tâm tỉ tâm.
KỶ là TỰ KỶ 自己 :  là Bản thân mình. là TA. là Mình.
BỈ  là KIA , là Cái Kia, Người Kia, là Khác. là Người ta.
TƯƠNG : là Đem, lấy (  động từ ).Cũng chữ nầy, nếu đọc là TƯỚNG ( danh từ ), thì có nghĩa là Tướng Sĩ Tượng.
TỈ là TỈ GIẢO 比較 :  Có nghĩa là So sánh.
NGHĨA CẢ CÂU :
(  Nên )  Biết mình biết người, ( biết ) lấy lòng mà so sánh với lòng. Trong Binh Pháp Tôn Tử có câu : Biết người biết ta thì trăm trận trăm thắng. ( Tri kỷ tri bỉ, bách chiến bách thắng ). Ví dụ : So sánh hành động của 2 người cùng một sự việc khó phân biệt thì ta có thể dùng câu : Tương tâm tỉ tâm, lấy lòng mà so sánh lòng thì chưa chắc gì ai đã tốt hơn ai !.

酒 逢 知 己 飲 ,          詩 向 會 人 吟 。
Tửu phùng tri kỷ ẩm, thi hướng hội nhân ngâm.
PHÙNG là Gặp gỡ.
TRI KỶ : là Hiểu mình. Chỉ bạn thân, thông hiểu ý nhau.
HỘI : Ở đây có nghĩa là HIỂU, BIẾT, chớ không phải là Hội họp. HỘI NHÂN : là Người Hiểu biết, thông thạo về việc gì đó.
NGHĨA CẢ CÂU :
Rượu gặp người tri kỷ mới uống, ( chỉ nhậu với bạn thân mà thôi ).( cũng như ) Thơ chỉ ngâm cho những người hiểu biết về thơ nghe ( mà thôi ). Ngâm không đúng đối tượng thì như nước đổ lá khoai, không khéo họ còn cười mình vớ vẩn nữa là khác.

 

相 識 滿 天 下 , 知 己 能 幾 人 。
Tương thức mãn thiên hạ, tri kỷ năng kỷ nhân.
TƯƠNG THỨC : là Quen biết nhau.
MÃN : là Đầy, ở đây có nghĩa là Khắp.
THIÊN HẠ : là Dưới vòm trời, có nghĩa là Trên đời nầy.
NĂNG : là Được, ở đây có nghĩa là Có Thể ( có được ).
Kỷ 幾 : là Mấy, là Bao nhiêu.
NGHĨA CẢ CÂU :
(  Dù cho ) có quen biết hết người ở trên đời nầy, thì…Bạn tri kỷ, thân thiết có được mấy người đâu. Có người suốt đời không có lấy một người tri kỷ. Chỉ bạn thân thiết thực sự ở trên đời rất hiếm.

 

相 逢 好 似 初 相 識 , 到 老 終 無 怨 恨 心 。
Tương phùng hảo tự sơ tương thức, đáo lão chung vô oán hận tâm.
TƯƠNG PHÙNG : là Gặp gỡ nhau.
HẢO : là Tốt , chữ nầy được ghép bởi 2 chữ NỮ 女 là Con Gái và TỬ 子 là Con Trai. Nhà có con Trai con Gái là điều tốt, hay nói cho đúng là : Sự kết hợp giữa NAM và NỮ là điều tốt lành, nên chữ HẢO có nghĩa là TỐT là vì vậy.
SƠ : là Ban đầu, là Bắt đầu. Sơ Học : là lớp mới bắt đầu học. ” Nhân Chi Sơ tay rờ cơm nguội ” là chữ SƠ nầy. Đầu tháng Sơ tam Sơ Tứ : Mùng 3 mùng 4, cũng là SƠ nầy.
CHUNG : là Hết, là Kết cuộc, là Chết.
NGHĨA CẢ CÂU :
Gặp lại nhau mà còn tốt được với nhau như lúc ban đầu mới quen biết, thì tới già tới chết cũng không có oán hận gì nữa cả !. Thường thì con người ta hay tốt với nhau trong buổi ban đầu gặp gỡ, rồi… quen lâu đâm ra nhàm chán, hời hợt… thậm chí còn ” thấy mà ghét ” nhau nữa là đằng khác.

 

Hẹn gặp lại tuần sau….

Đỗ Chiêu Đức

0 ang van 2H

Có 9 bình luận về 增 廣 賢 文 TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN

  1. Nguyễn Thị Hạnh nói:

    Bài nào của ông đồ Đỗ Chiêu Đức

    cũng hữu ích, hấp dẫn người đọc.

  2. Hoành Châu nói:

    Áng văn  hay  được  Thầy  nhắc  nhở
    Ráng  để  dành,  tích  góp, nghiệm  suy  !
    **1/
    Những  ai   uyên    bác  biết  nhiều
    Thấy  rõ,   nghe đúng  những  điều  trần  ai
    Thầy  ta  gọi  đó   “người  tài  ”
    “ĐA VĂN  ĐA KIẾN  ” miệt  mài  tích  , thu  !
    **2 /
    Có’ nay’  ắt  phải  có’  xưa ‘
    Có  mưa   đã  có  mây  mù  lướt  qua
    Nên  cần  biết  bạn  , biết  ta
    Trăm  trận trăm  thắng … mới  là  QUANG  VINH    !
    **3 /
    Ngâm   thơ ,  uống  rượu  cần    tri  kỷ
    Không  khéo  người  chê : vớ  vẩn   , KHÙNG  !!
    **4 /
    Bạn  nhiều  như  thể   sao  trời
    TRI ÂM  TRI KỶ      có người  hiếm  hoi  !!
    Thân  thiết  , thấu  hiểu  lâu  đời
    Có người  chẳng  có  “bạn  hiền  ” vắt vai !!
    **5 /
    Tình  tốt  phải  giữ  dài  lâu
    Cao  niên  gặp  lại  không  sầu  oán  chi  !
    Không  nên tính  toán  cầu  kỳ
    Chỉ  nên  giữ  nét  đẹp  MÀU  THỜI  GIAN   !
    **
    **Đó   là    5   ÁNG   VĂN    HAY
    Tặng bao  độc  giả  của  Thầy  Đỗ  Chiêu ,,,
    ==

    HOÀNH CHÂU (Gia đình C )
    7/10/2015


    • Rất cám ơn Hoành Châu đã diễn nôm, gói gọn bài thơ cao siêu do thầy Chiêu Đức dày công biên soạn…thành 5 câu thơ đơn giản giúp mọi người dễ hiểu hơn. Khâm phục HC. Xin cám ơn thầy Đỗ Chiêu Đức đã có một công trình nghiên cứu tuyệt vời…

  3. Hoàng Hưng nói:

    Cám ơn thầy Đồ nhiều. Cám ơn Tỉ Muội 14 too.

  4. Hoành Châu nói:

    Thầy Đỗ Chiêu Đức ,
    Ở khổ thứ 5 , câu 4  ,,, thay vì    ”  Chỉ  nên  giữ  nét  đẹp  màu thời  gian  ”  ,Hoành Châu  xin   chỉnh  lại ”  Nét   đẹp   chỉ  vì   giữ  màu  thời  gian  “ ,
    Cảm  ơn Thầy  và các  bạn  , Hoành Châu  (Gia đình C )

     

  5. Hoành Châu nói:

    Ông    Thầy    Đồ    này  chắc    đi  du   lịch  xa      hay   đi   an   dưỡng   trên    ngọn     núi     nào   mà    không   có    đường     truyền     Internet   !!  Có     thể    ông     Thầy  này  đi     ĐĂNG  CAO   chưa     về     cũng   nên    !   Nếu     ông    Thầy  này   quyết   không      trả     lời  phản     hồi   của     ai     ai    ,   thì   mình    cũng    không  nên    dịch   bài    của    ổng     nữa  !    Hihi        Chào  biệt  ông Thầy    !!      Hoành Châu  ( Gia đình C  )

  6. Hoàng Hưng nói:

    Đừng giận Tỉ Muội 14 ơi. Thầy Đồ bận lắm, chưa có thì giờ đọc. Gọi điện thoại đến thầy Đồ ít khi gặp được. Thầy Đồ đang giúp thầy Lưu Khôn hoàn tất một đại tác phẩm gì đó.

  7. Chiêu Đức nói:

    HOÀNH CHÂU thân mến,
                Anh Đức xin lỗi vì đã trả lời muộn !
                Anh rất bận, việc nhà việc nước việc con việc cháu … ngoại, và mỗi ngày ít nhất là cũng  ” phải ” nhận được 50 cái Mail trở lên !….
                 Tiết Trùng Cửu hiện nay, ít người Việt còn nhớ tới, ngoại trừ một số địa phương ở Miền Trung, Miền Bắc … Còn Miền Nam vì không có núi non gì cả, nên dễ quên mất tục Đăng Cao. Hình minh họa trong bài viết là dân Hồng Kông và Đài Loan họ Đăng Cao trong ngày Trùng Cửu đó !
                 Cám ơn Hoành Châu đã chịu khó diễn Nôm bài Tăng Quảng Hiền Văn cuả anh Đức. Tất cả gồm tới 35 bài lận ! Ráng mà nối VẬN cho liền, để khi đăng xong 35 bài, anh ÚT có gom lại xuất bản thì cũng có mặt của HOÀN(H) CHÂU Các Các nhé !
                 Rất CÁM ƠN Các Các đã có mặt góp ý từng bài một cuả anh Đức, khi nào gặp măt, anh Đức sẽ ” lì xì ” cho !
                 Sẵn cho anh Đức gởỉ lời Cám Ơn đến với tất cả những người bạn của Tống Phước Hiệp Vĩnh Long đã góp ý và khuyến khích qua mỗi bài viết như :  Phú Thạnh, Nguyễn Thị Hạnh, Nguyễn Văn Lần, Lê Liên ……
                 Một lần nữa, xin Chân Thành Cám Ơn CÁC BẠN !

                                             Thầy đồ dõm Đỗ Chiêu Đức
     

  8. Hoành Châu nói:

    Thầy  ĐỖ CHIÊU  ĐỨC  ,
    Nghe   anh   Út   Hoàng   Hưng bảo   Thầy  bận  làm việc   lớn , nên   độc   giả   sẵn   sàng  thông  cảm   cho Thầy  đó !   Hihi .  Nghe  Thầy   bảo  có   35  ÁNG  VĂN  HAY   lận , Hoành Châu  đặt  tên  chung  cho  các  bài  là  BÀI  HỌC  NHỚ  ĐỜI   , được  không  Thầy  ?
    **
    BÀI HỌC  NHỚ  ĐỜI
    **
    Áng văn  hay , đọc  siêu  thiệt
    Tích  góp nghiệm  suy  ,  lợi  biết  bao  nhiêu   !
    1..Những ai  uyên  bác  biết  nhiều
    Thấy   rõ , nghe  đúng  những  điều  trần  ai
    Thầy  ta   gọi  đó  người  tài
    Đa  văn  , đa   kiến  miệt  mài  nói    thưa !
    2..Có    nay   ắt  đã    có   xưa
    Có  mưa  phải  có  mây   vừa  lướt  qua
    Nên  cần   biết  bạn    biết   ta
    Trăm  trận  trăm  thắng  ,  hoan  ca  sắc  màu   !
    3..Ngâm thơ ,  uống  rượu   vơi  sầu
    Thiếu người  tri   kỷ  như  lầu  không   trăng   !
    4..Nhiều  bạn  nên  tính  lăng  nhăng
    Tri   âm  ,tri  kỷ  phải  chăng  khó  tìm !
    Bạn  tâm  đắc  đến  từ  tim
    Có người  không  có  bạn  hiền  vắt vai  !
    5..Tình  tốt  phải  giữ  lâu  dài
    Cao  niên  gặp  lại  , chẳng  ai  oán  gì
    Không  nên  tính   toán  cầu  kỳ
    Mà  nên  giữ  nét   đẹp   vì    thời  gian  !
    **
    Chúc  bao  độc  giả  vạn   an
    Tích  góp  nằm   lòng  những  áng   văn  hay   !!!
    ^^
    HOÀNH  CHÂU  (Gia đình C  )
    12/10/ 2015

     

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Các bài viết mới khác