TRUYỀN SỬ LÂM QUANG KY

Ngày đăng: 16/06/2013 10:30:33 Sáng/ ý kiến phản hồi (11)

Nho sĩ Huỳnh Mẫn Đạt từng viết :Hỏa hồng Nhật tảo oanh thiên địa/ Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỉ thần (1) nhằm truy tặng công đức của lãnh tụ nghĩa quân chống Pháp Nguyễn Trung Trực.

Nhưng hôm nay người mà tôi muốn nhắc đến là vị phó tướng của ông – Phó lãnh binh Lâm quang Ky. Lâm Quang Ky tự là Hưng Thái (Hưng là hưng quốc, Thái là thái bình)  sinh tại rạch Kim Qui, xã Vân Khánh Đông, huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang, con của ông Lâm Kim Diệu (gốc người Hoa) là cai tổng Kiên Định lúc bấy giờ  cũng là  người nhiệt tình yêu mến nước Việt.

Tương truyền rằng năm ông 14 tuổi,  cụ thân sinh ông còn ngồi tại án thư vừa kín đáo nhìn ông đang khêu ngọn bấc, vừa nho nhỏ ngâm lại đôi liễng vịnh Quan Thánh Đế:

– Số định tam phần, phò diêm Hán, Tiểu Ngô phạt Ngụy tân khổ dị thường                        

 – Chí tôn nhất thống tá Hy triều phục ma đảng khấu Oai linh nghi chấn chỉ hườn đương nhựt tinh trung, vị Liêu bình sanh sự nghiệp.

Có nghĩa: Số trời định ba phần, phò diêm Hán. Đánh Ngô phạt Ngụy, cay đắng nếm đều, sự nghiệp bấy lâu chưa dứt. Lòng ta thâu một mối, giúp Hy triều trừ yêu tảo loạn, oai linh dậy khắp, tình trung thưở ấy vừa xuôi.Sa u khi nghe dứt, ông đưa mắt nhìn cha, trịnh trọng hỏi:

– Thưa cha, dân lấy gì làm gốc?

– Dân lấy nước làm gốc.

– Nước lấy gì làm đầu?

– Nước lấy dân làm đầu.

– Dân lấy gì làm căn?

– Dân lấy ăn làm căn.

– Thế nước không thái bình, dân lấy ăn được sao?

– Dĩ thực mới vực được đạo…

Cụ Diêu nói đến đây nhìn ông mỉm cười rồi nói tiếp:

– Cha cho phép con nói tiếp lời cho trọn câu ý cha muốn nói gì.

Không cần suy nghĩ, ông tiếp lời:

-Thưa cha, dĩ thực mới vực được đạo miễn con người đừng xem nặng cái sống để ăn mà phải biết cái ăn để sống để tranh đấu cho lẽ phải của đạo nhân dù trong thời bình hay trong thời loạn.

Sau khi ông dứt lời, cụ Diêu đứng dậy âu yếm vuốt lên mái tóc đứa con yêu quí của mình, trong lòng ngập tràn vui sướng. Lần đầu tiên cụ đã sai lời với cụ bà vì cụ thường căn dặn cụ bà rằng ‘Thương con đừng để lộ nhiều cho nó biết mà khó răn dạy nó.’

Sinh ra trong thời loạn, trong một gia đình Nho giáo, lấy trung, can, nghĩa, khí làm đầu. Ông cũng như bao nhiêu người dân miền nam dâng tràn uất hận khi nghe hung tin bọn Việt gian Trần Bá Lộc và Huỳnh Công Tấn xui quân Pháp bắt mẹ cụ Nguyễn Trung Trực để buộc cụ Nguyễn ra hàng. Ông nhận thấy cụ Nguyễn là linh hồn của cuộc kháng chiến và là một người con có hiếu; mất cụ nghĩa binh sẽ tan rã. Sau khi suy nghi thiệt hơn, ông Lâm Quang Ky quỳ trước mặt cha là cụ Lâm Kim Diệu, dâng khay trầu rượu với chiếc khăn tang, tỏ cùng cha quyết định muốn nạp mình cho giặc để cứu mạng sống bao người vô tội, và cứu người anh hùng chủ soái cần sự sống để lo đại sự hơn là mình, xin phụ thân thứ tội vì chưa tròn chữ hiếu. Cụ Lâm Kim Diệu cầm chung rượu lên uống, rồi đặt chung xuống, cười và nói: ”Có thế mới đáng làm con dân nước Việt và làm con ta.”  Chí đã định, lòng không lay , ông dẹp tình riêng, cầm gươm cắt đứt vạt áo mình bị người vợ trẻ níu lại. Dòng họ Lâm cho đến nay vẫn còn tôn thờ một mảnh vải, mà theo lời kể của người giữ di vật thì đó là vạt áo của Lâm Quang Ky do chính tay ông cắt đứt khi người vợ trẻ níu áo van xin ông đừng đi nhận cái chết thay.

Khi tới đầu thú chính quyền Pháp, ông tự xưng là Nguyễn Trung Trực, lãnh tướng nghĩa quân, bọn Pháp cả tin, không một chút nghi ngờ. Nhưng rủi thay, hôm đó có tên Lượm, một nghĩa quân đào ngũ sang đầu quân cho Pháp, vì có công làm tay sai, điềm chỉ bắt nhiều nghĩa quân cho Pháp nên được thăng tới chức ”đội,” mách chọ bọn Pháp lúc đó biết: người đầu thú là Lâm Quang Ky, cận tướng tâm phúc của Nguyễn Trung Trực chứ không phải Nguyễn Trung Trực, song người này cũng cực kỳ nguy hiểm!

Sau đó, bọn Pháp ra lệnh đóng vào cổ ông hai cái gông dẫn ra chợ Rạch Giá xử chém. Hôm ấy là ngày 1/7/1868,  nhằm ngày 12 tháng 5 năm Mậu Thìn. Dân chúng cảm phục xưng tặng ông là “Lê Lai Kiên Giang”.

Mộ nguyên táng của ông tại Rạch Giá, sau dời về Tà Niên song táng với mộ của bà ở Lâm Môn Mộ Sở.Hậu duệ của cụ Lâm quang Ky sau naỳ hầu hết đều theo nghiệp binh đao, duy chỉ có nhạc sĩ Lam Phương tên thật là Lâm đình Phùng là hậu duệ đời thứ 7 ( tính từ ông tổ Lâm Tam Lang) bắt đầu sáng tác nhạc năm 13 tuổi  và người viết là đứa cháu gái đờithứ 8 chỉ thích văn thơ. 

Viết đến đây tôi bỗng thấy chạnh lòng khi nhớ lại rằng suốt quãng đời học sinh trong những tiết Sử tôi chưa bao giờ được nghe một bài giảng nào về  vị anh hùng trung can tiết liệt Lâm Quang Ky. Phải chăng ông đã bị lịch sử lãng quên?

Hải Đường

 

(1) Lửa hồng Nhật Tảo vang trời đất

Kiếm tuốt Kiên Giang rợn quỷ thần

h1

h2

h3

                           Hải Đường đến viếng mộ tổ

h5

h6

Có 11 bình luận về TRUYỀN SỬ LÂM QUANG KY

  1. Đức Phạm 80 nói:

    C

    Cám ơn Hải Đường đã giử lời hứa cho ĐP đọc ” Truyền sử Lâm Quang Ky” vừa oai hùng vừa cảm động.

    Truớc đây có một thời gian ngắn ĐP sống ở Rạch Giá. Ở đó có một trường học và con đường mang tên Lâm Quang Ky. Thật tình ĐP có thắc mắc vì cái tên lạ không hề có trong sử sách. Hỏỉ người cùng trang lứa thì không ai biết. Nhờ một cụ già kể lại nhưng không rõ ràng như HĐ viết. Cụ còn cho biết thêm: Ngày Phó Tướng bị đem ra xử trảm, nhờ nghĩa quân giúp sức nên cụ bà LQK đã cướp được phần đầu của Phó Tướng từ tay bọn giặc Pháp rồi bọc trong vạt áo dài chạy thoát. Còn phần thân thì làm thức ăn cho những người tù thời đó. Cho nên trong phần mộ hiện tại của cụ LQK ở Tà Niên chỉ có vỏn vẹn phần đầu mà không có phần thân. Xin lỗi HĐ, ĐP nói ra điều nầy ít nhiều gì cũng làm cho HĐ đau lòng. ĐP chỉ muốn nêu lên tính dũng cảm của cụ bà, một phụ nữ VN khi đã yêu thương thì bất chấp tất cả mọi thứ, kể cả sinh mạng của mình. Chuyện ĐP vừa nêu trên thực hư thế nào chắc HĐ biết rõ. ĐP xin chia sẻ với HĐ và rất cảm phục dũng khí của ngài Phó Tướng.

    Hình như anh Cả Lần là người biết rất rõ chuyện của ngài Phó Tướng Lâm Quang Ky vì có thời gian dài anh Cả đi dạy ở Rạch Giá

  2. Nguyễn Văn Lần nói:

    Đức Phạm ơi ! Cả Lần gặp bài viết về ngôi mộ cụ Phó tướng Lâm Quang Ky thì giật mình, không ngờ ông lại là cụ tổ của Hải Đường ( đứa cháu thân thương của trang nhà ), chứ biết rõ thì chưa, bi giờ mới tìm hiểu trên thông tin mạng.

    Năm 1973, ra trường từ Sư Phạm Vĩnh Long, được phân công về Rạch Giá, đêm đầu tiên đến Rạch Giá, ngủ ở nhà anh Thái Hán Quang ( lớp II.10- cùng khóa ) nhà ở đường Lâm Quang Ky ( gần mé biển ). Cám ơn Hải Đường đã cho cậu Cả đọc bài viết hay và biết thêm 1 số thông tin về cụ Lâm Quang Ky.

    Nhớ hồi mới ra trường, xuống tới Thị xã Rạch Giá, trước cổng chợ có tượng đồng của cụ Nguyễn Trung Trực, mà bản thân không biết là tượng của ai, nhờ 1 số anh em ở TX Rạch Giá hướng dẫn nên cái đầu được mở ra chút chút !

  3. Vân Trần nói:

    Kính gởi cô Hải Đường!

    Trước tiên cho mình cám ơn vì bài viết của cô, mình gọi nhạc sĩ Lam Phương là chú , như vậy mình và Hải Đường là cùng đời thứ tám phải không? Hải Đường khi rãnh mail cho mình nhe! Mình rất mong ! 

     

    • Vân Trần thân mến,

      Vậy là tụi mình bà con với nhau rồi ( cứ tạm xưng hô như vậy đi hén vì chưa biết ai ” cấp bậc” cao hơn smileysau này sẽ sửa lại cũng chưa muộn mà). Vân cho HD xin địa chỉ email đi.

  4. Ngọc Sơn Sydney nói:

    Chào Vân Trần

    Tôi hơi thắc mắc : Nhạc sĩ Lam Phương là người miền Nam, vì vậy nếu Vân Trần gọi nhạc sĩ là ” Chú ” thì phải là Vân Lâm chứ sao lại Vân Trần? Giả sử mẹ của Vân họ Lâm và cha họ Trần thì Vân phải gọi nhạc sĩ là ” Cậu ” chứ. Chỉ có người miền Bắc mới gọi em của mẹ là chú thôi. Mà đã là người miền Bắc thì Vân Trần không thể nào là cháu đời thứ tám của cụ Lâm Tam Lang được. Xin Vân Trần gỡ thắc mắc dùm tôi.

  5. Tran Nam nói:

    Gửi 2 vị tiểu thư Hải Đường và Vân Trần,

    Có lẻ tôi hiểu được những gì 2 vị đang trăn trở, nhưng khó có thể giải bày vì thời trước đàn ông năm thê bảy thiếp nên mới ra cớ sự này, chỉ mong 2 vị đều giữ lòng tôn kính với tổ tiên cũng như chiến công hiển hách của họ.

    Tiểu sử của tôi như bên dưới:

    …….Đại bác bắn không tới, dòng họ bên bà nội của LP hay gì đó…….

    Chúc hai vị luôn vui vẻ

  6. Trần Nam nói:

    Nếu vị tiểu thư Hải Đường là cháu gọi nhạc sỉ Làm Phương bằng chú thì  xin có chút thắc mắc là sao bài Truyền sử Lâm Quang Ký lại xuất hiện trên website của Trường Tống Phước Hiệp của Vĩnh Long? Mà không phải của trang web của trường học hay hội nhóm ở Kiên Giang? Xin được giải đáp nếu yêu cầu này không quá mức

    • Luong Minh nói:

      Lẽ ra câu hỏi này phải chính Hải Đường trả lời, nhưng với những gì biết được xin trả lời anh Trần Nam như sau. Hải Đường tên là Lâm Quang Hải Đường, tức họ Lâm, mẹ Hải Đường là chị Lưu Phương, cựu học sinh trường TPH, và quê chị cũng ở Vĩnh Long. Từ lâu chị tham gia trang nhà rất tích cực, bạn bè cũng đến nhà chị chơi thường. Hải Đường được chúng tôi xem như người nhà , do đó bài vở, thơ văn của HĐ đăng thường trên trang này là vậy.

  7. Linh nói:

    Vui lòng cho hỏi, cụ Lâm Quang Ky đã có vợ, vậy cụ có con k ạ, sao e đọc tài liệu mà không đề cập đến con của cụ.

    Giải đáp giúp e, Chân thành cảm ơn.

    • Luong Minh nói:

      Cụ có con và cháu. Cô Hải Đương bên Úc là cháu đời thứ 7 của ông. Nhạc sĩ Lam Phương là cháu đời thứ 6 của ông.

  8. Lâm Quang Tèo nói:

    Xin cảm ơn trang W… Tống Phước Hiệp Vĩnh Long và tất cả các hậu duệ họ Lâm đã cung cấp thông tin rất quý về Cụ Lâm Quang Ky – Một Anh hùng dân tộc (người xứ Kiên Giang) đầy khí phách với tâm, đức, tài, trí, dũng vẹn toàn! Tôi là con cháu trong nhánh họ Lâm gốc ở Làng Tân Thuận – Cà Mau (nơi an nghỉ của song thân Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực), nên từ 7 -8 tuổi tôi đã nghe ông bà, cha mẹ mình kể nhiều chuyện về cụ Phó Tướng Lâm Quang Ky. Rồi đến giữa thập niên 70 thế kỷ trước, tôi được sống suốt những năm học trung học tại thị xã Rạch Giá, tội lại được nhiều cô bác lớn tuổi kể nhiều câu chuyện rõ hơn vệ Cụ Phó Tướng, nên khi lớn lên, hoạt động trong trong lĩnh vực nghệ thuật, tôi đã có ý định thực hiện một bộ phim truyện về Người anh hùng dân tộc Lâm Quang Ky. Nhưng rồi, sau nhiều lần bàn bạc với một số cơ quan quản lý văn hóa nghệ thuật và các hãng phim, thì người ta lại không mấy mặn mòi với nhiều lý do …  bởi phim lịch sử bấy giờ không có lợi nhuận … và cái lý do lớn nhất, là trong chính sử người ta rất ít nhắc tới cụ Lâm Quang Ky. Tôi cũng không hiểu vì sao các nhà làm sử mấy mươi năm qua lại có thể bỏ quên công đức sáng chói của một vị Anh hùng Dân tộc được nhân dân mình và cả phía đối phương (bấy giờ là chính quyền Thực dân Pháp) kính trọng, mệnh danh là “Lê Lai của Kiên Giang” !!!??? Lúc đó tôi rất buồn vì lực bất tùng tâm. Vì để thực hiện được một bộ phim truyện lịch sử, trước hết phải được cơ quan chức năng Nhà Nước có thẩm quyền duyệt nội dung và đề xuất cấp ngân sách sản xuất phim; hoặc phải có 1 hãng phim đồng ý đầu tư tài chính thì công trình mới được thực hiện. Vậy là tôi đành phải gát lại ý dịnh của mình. Nay, tình hình đã có nhiều cái khác hơn. Nhà Nước không bao cấp sản xuất phim nữa, tất cả đều có thể thực hiện bằng kêu gọi đầu tư từ chủ trương “Xã hội hóa các hoạt động văn hóa nghệ thuật”. Và quan trọng nhất là Khán giả trong nước hiện nay đã bắt đầu thích xem phim lịch sử (Với điều kiện là phim phải hay, phải thật). Cơ chế duyệt nội dung phim hiện nay cũng nhẹ nhàng hơn… Vì vậy, năm nay tôi có dự định thực hiện lại kế hoạch của 30 năm trước. Nhưng lần này, tôi không làm kịch bản điện ảnh mà chuyển thành “Phim truyền hình nhiều tập” để hợp tác với các đài truyền hình mới có thể phổ biến rộng rãi. Tôi rất muốn liên lạc với các bạn để nhờ các bạn giúp tôi tìm thêm tư liệu về Cụ Phó Tướng để tôi hoàn chỉnh kịch bản. Tôi muốn nhờ các bạn giúp tôi liên lạc với Hội Họ Lâm ở Kiên Giang và các Hội Họ Lâm ở các địa phương khác trong Khu vực để tôi tìm hiểu thêm về nguồn gốc của Gánh họ Lâm Kim Diệu (thân sinh của Phó Tướng). Vì chắc chắn Gánh họ của cụ Lâm Kim Diệu sẽ nằm trong số các chi họ Lâm đầu tiên có công trong công cuộc khẫn hoang Miền Nam từ thế kỷ XVII khi Mạc Cữu khai mở vùng đất Hà Tiên. Rất mong các bạn, các em ủng hộ kế hoạch của tôi, để chúng ta có thể cùng chung sức, chung lòng thực hiện được bộ phim lịch sử “Khí Phách Lâm Quang Ky”, nhằm góp phần tái hiện lại một sự thật lịch sử đầy bi hùng, trác tuyệt trên quê hương Kiên Giang thân thương của chúng ta từ 155 năm trước. Bộ phim sẽ như một bảo tàng bằng hình ảnh chân thực, sống động, để lưu truyền cho các thế hệ đời sau hiểu đầy đủ, sâu sắc về một cuộc đời – Một nhân cách anh hùng đầy khí phách, nhân văn của Anh hùng Dân tộc Phó Tướng Lâm Quang Ky – Một “Lê Lai của Kiên Giang”! Bộ phim còn là nén tâm nhang chân thành của tất cả những thành viên họ Lâm chúng ta tưởng nhớ đến công đức của tiền nhân! Rất mong các bạn liên lạc với tôi: Đạo diễn – Nhà biên kịch Lâm Quang Tèo – Viện Nghiên Cứu, Bảo Tồn Văn Hóa Đông Nam Á. DT : 0903600539 ; zalo PP 0901360050; (gmail: [email protected]). Chào thân ái! Chúc các bạn, các em năm mới vạn sự như ý!

Trả lời Trần Nam Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Các bài viết mới khác